De boer op bij de biologische melkveehouderij van Meindert en Janet Wiersma
[on] genode gast
De Ongenode Gast is op vakantie. Een mooi excuus voor een zomerrubriek. In ‘de boer op’ maakt de Krant kennis met verschillende boeren uit de regio. Zij praten over hun leven, hun passie en uiteraard hun vak. Een portret van één de oudste beroepen ter wereld, beoefend door vaklieden met hart voor de zaak. De boer in al zijn glorie.
MIDWOLDE – We bezoeken Midwolde tijdens het hoogtepunt van de droogte in Nederland. Hier, aan de Hoofdstraat, vinden we de biologische melkveehouderij van de familie Wiersma. De boerderij wordt gerund door Meindert en Janet. Aan de keukentafel kijkt Meindert bedenkelijk naar buiten. Waar het meeste gras al dor, droog en geel van kleur is, staat dat van hem er nog relatief goed bij. ‘Of dat over twee weken nog zo is, is nog maar de vraag’, oordeelt hij. Dat het gras op zijn weilanden nog een groene kleur heeft, komt volgens hem doordat hij het jarenlang goed behandeld heeft. Over voedseltekorten voor de koeien maakt Meindert zich nog geen zorgen. ‘Er is geen betere raad, dan voorraad.’ Het echtpaar woont in een rijksmonument, waarvan het oudste deel van ongeveer 1859 stamt. Meindert en Janet hebben het familiebedrijf overgenomen van haar ouders. ‘In 2001 kwamen wij in de V.O.F. We doen het meeste met z’n tweeën, maar de vader van Janet helpt ook nog een handje mee. Hij bouwt langzaam af’, vertelt Meindert.
De dagen op de boerderij beginnen vroeg. ‘Om vier uur ’s ochtends begint het melken’, zegt Meindert. ‘Dan ben ik rond zes uur klaar en duik ik nog even mijn bed in. Om acht uur begint alles weer.’ Het vroege opstaan staat Meindert allerminst tegen. ‘Ik vind rust in het melken van koeien’, zegt hij. En saai vindt hij het zeker niet. ‘Je hebt even tijd om na te denken, wat dingen op een rijtje te zetten. Absoluut geen vervelend werk.’ Dat Meindert tijdens het melken helemaal in zijn element is, ontgaat ook Janet niet. ‘Ik hoor hem vaak wel een babbeltje maken met de koeien, dat is een grappig gezicht.’ En het grote voordeel, menen de twee, is dat je bij iedere koe vaak direct weet of er iets is. Want dat koeien iedere dag weer verrassingen met zich meebrengen, is wel duidelijk. ‘Geen dag is hetzelfde’, stelt Meindert.
In totaal heeft de familie Wiersma 120 koeien. Binnenkort gaan ze iets terug in het aantal, naar ongeveer 100 à 110 koeien. Dat doen ze omdat ze nu een klein gedeelte van de mest elders moeten wegbrengen. Dat zijn nu eenmaal de regels. Meindert kan er prima mee leven dat hij een klein beetje terug moet in aantallen. Wat hem betreft staat het boer zijn voorop. De omvang van zijn boerderij maakt hem niet zoveel uit. ‘Het mooie aan boer zijn, vind ik de vrijheid, de ruimte en de rust die je hier ervaart. Ik ben geen boer die per se wil uitbreiden. Ik ben tevreden met wat ik heb, kan me prima redden en heb het hier fantastisch. Dat is ook de reden dat wij eigenlijk zelden op vakantie gaan. Wij zijn hier namelijk alle dagen samen en kunnen doen en laten wat we willen. Waar heb je dan nog vakantie voor nodig?’
Sinds 2017 is het bedrijf van de familie Wiersma biologisch. Dat was een kleine stap, aangezien ze toch al weinig met bestrijdingsmiddelen werkten. Om als biologische boerderij door het leven te gaan, dien je als bedrijf gecertificeerd te zijn. Dat houdt onder andere in dat al je voer biologisch moet zijn. ‘Voor ons is biologisch boeren vooral bewuster omgaan met de bodem, omdat we geen gebruik maken van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen’, legt Meindert uit. In 2015 verkochten Meindert en Janet hun zwartbonte koeien, om Jersey’s te kopen. Dit is een relatief klein koeien ras, die weliswaar niet zoveel melk geven als zwartbonte koeien, maar wel melk met een hoog eiwit- en vetgehalte geven. ‘Het zijn hele efficiënte koeien. Daarnaast hebben ze een heel mooi karakter’, meent Meindert. ‘Ze hebben een sterk kudde-instinct en zijn heel nieuwsgierig. Laatst nog liep er een mevrouw met haar kinderwagen over het pad langs het weiland. Dan komen alle koeien even kijken. Het zijn prachtbeesten.’
In de stal laat Meindert een aantal zien. Veel koeien hebben de verkoeling van de stal – waar een groot ventilator hangt – opgezocht. In de wei staan nog een aantal koeien. Daar, in de schaduw van enkele bomen, rekenen Meindert en Janet zich rijk. ‘Hier in het land, tussen de houtwallen zie je zoveel verschillende soorten dieren’, zegt Janet. ‘Het is heerlijk om hier te zijn.’
De twee zijn zichtbaar gelukkig op de boerderij. Het boerenleven en alles wat daarbij komt kijken, bevalt heel goed. Zij boeren om het boeren, en niet alleen om het geld. Dat alles goed bevalt, wil niet zeggen dat de familie Wiersma niet naar de toekomst kijkt. Met het plan om zonnepanelen op hun dak te plaatsen en de aanleg van een warmtepomp willen ze van het gas af. Door biologisch te gaan boeren, zetten zij in op een groeiende markt. ‘Biologisch boeren heeft de toekomst’, zegt Meindert. ‘Het past ook perfect bij ons. Wij boeren relaxed. Dat zie je ook terug in onze koeien. Die zijn ook relaxt. Nee, doe ons maar de kalmte en rust. Daar houden wij van.’
MIDWOLDE – We bezoeken Midwolde tijdens het hoogtepunt van de droogte in Nederland. Hier, aan de Hoofdstraat, vinden we de biologische melkveehouderij van de familie Wiersma. De boerderij wordt gerund door Meindert en Janet. Aan de keukentafel kijkt Meindert bedenkelijk naar buiten. Waar het meeste gras al dor, droog en geel van kleur is, staat dat van hem er nog relatief goed bij. ‘Of dat over twee weken nog zo is, is nog maar de vraag’, oordeelt hij. Dat het gras op zijn weilanden nog een groene kleur heeft, komt volgens hem doordat hij het jarenlang goed behandeld heeft. Over voedseltekorten voor de koeien maakt Meindert zich nog geen zorgen. ‘Er is geen betere raad, dan voorraad.’ Het echtpaar woont in een rijksmonument, waarvan het oudste deel van ongeveer 1859 stamt. Meindert en Janet hebben het familiebedrijf overgenomen van haar ouders. ‘In 2001 kwamen wij in de V.O.F. We doen het meeste met z’n tweeën, maar de vader van Janet helpt ook nog een handje mee. Hij bouwt langzaam af’, vertelt Meindert.
De dagen op de boerderij beginnen vroeg. ‘Om vier uur ’s ochtends begint het melken’, zegt Meindert. ‘Dan ben ik rond zes uur klaar en duik ik nog even mijn bed in. Om acht uur begint alles weer.’ Het vroege opstaan staat Meindert allerminst tegen. ‘Ik vind rust in het melken van koeien’, zegt hij. En saai vindt hij het zeker niet. ‘Je hebt even tijd om na te denken, wat dingen op een rijtje te zetten. Absoluut geen vervelend werk.’ Dat Meindert tijdens het melken helemaal in zijn element is, ontgaat ook Janet niet. ‘Ik hoor hem vaak wel een babbeltje maken met de koeien, dat is een grappig gezicht.’ En het grote voordeel, menen de twee, is dat je bij iedere koe vaak direct weet of er iets is. Want dat koeien iedere dag weer verrassingen met zich meebrengen, is wel duidelijk. ‘Geen dag is hetzelfde’, stelt Meindert.
In totaal heeft de familie Wiersma 120 koeien. Binnenkort gaan ze iets terug in het aantal, naar ongeveer 100 à 110 koeien. Dat doen ze omdat ze nu een klein gedeelte van de mest elders moeten wegbrengen. Dat zijn nu eenmaal de regels. Meindert kan er prima mee leven dat hij een klein beetje terug moet in aantallen. Wat hem betreft staat het boer zijn voorop. De omvang van zijn boerderij maakt hem niet zoveel uit. ‘Het mooie aan boer zijn, vind ik de vrijheid, de ruimte en de rust die je hier ervaart. Ik ben geen boer die per se wil uitbreiden. Ik ben tevreden met wat ik heb, kan me prima redden en heb het hier fantastisch. Dat is ook de reden dat wij eigenlijk zelden op vakantie gaan. Wij zijn hier namelijk alle dagen samen en kunnen doen en laten wat we willen. Waar heb je dan nog vakantie voor nodig?’
Sinds 2017 is het bedrijf van de familie Wiersma biologisch. Dat was een kleine stap, aangezien ze toch al weinig met bestrijdingsmiddelen werkten. Om als biologische boerderij door het leven te gaan, dien je als bedrijf gecertificeerd te zijn. Dat houdt onder andere in dat al je voer biologisch moet zijn. ‘Voor ons is biologisch boeren vooral bewuster omgaan met de bodem, omdat we geen gebruik maken van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen’, legt Meindert uit. In 2015 verkochten Meindert en Janet hun zwartbonte koeien, om Jersey’s te kopen. Dit is een relatief klein koeien ras, die weliswaar niet zoveel melk geven als zwartbonte koeien, maar wel melk met een hoog eiwit- en vetgehalte geven. ‘Het zijn hele efficiënte koeien. Daarnaast hebben ze een heel mooi karakter’, meent Meindert. ‘Ze hebben een sterk kudde-instinct en zijn heel nieuwsgierig. Laatst nog liep er een mevrouw met haar kinderwagen over het pad langs het weiland. Dan komen alle koeien even kijken. Het zijn prachtbeesten.’
In de stal laat Meindert een aantal zien. Veel koeien hebben de verkoeling van de stal – waar een groot ventilator hangt – opgezocht. In de wei staan nog een aantal koeien. Daar, in de schaduw van enkele bomen, rekenen Meindert en Janet zich rijk. ‘Hier in het land, tussen de houtwallen zie je zoveel verschillende soorten dieren’, zegt Janet. ‘Het is heerlijk om hier te zijn.’
De twee zijn zichtbaar gelukkig op de boerderij. Het boerenleven en alles wat daarbij komt kijken, bevalt heel goed. Zij boeren om het boeren, en niet alleen om het geld. Dat alles goed bevalt, wil niet zeggen dat de familie Wiersma niet naar de toekomst kijkt. Met het plan om zonnepanelen op hun dak te plaatsen en de aanleg van een warmtepomp willen ze van het gas af. Door biologisch te gaan boeren, zetten zij in op een groeiende markt. ‘Biologisch boeren heeft de toekomst’, zegt Meindert. ‘Het past ook perfect bij ons. Wij boeren relaxed. Dat zie je ook terug in onze koeien. Die zijn ook relaxt. Nee, doe ons maar de kalmte en rust. Daar houden wij van.’
