“De geschiedenis rond Mensinge heeft me vanaf mijn jeugd al gefascineerd”

Afbeelding
kleintje cultuur

Historicus Vincent Jonkheid schreef twee bijzondere boeken over de havezathe Mensinge

De havezathe Mensinge in Roden zou je best –  samen met de nabijgelegen historisch redelijk in tact gebleven Brink – het cultureel kloppend hart van de gemeente Noordenveld kunnen noemen. Met name het havezathecomplex is, met de gebouwen en de landerijen, een lust voor het oog en trekt met alle daar tegenwoordig georganiseerde activiteiten veel publiek. Maar ook in historisch opzicht is de geschiedenis van de havezathe, die nu vooral als museum met wisselende exposities dienst doet, bijzonder interessant. In cultureel erfgoed gespecialiseerd historicus Vincent Jonkheid die zijn hele jeugd in Roden doorbracht schreef er twee gedetailleerde boeken over die vorige week vrijdag werden gepresenteerd.
Jonkheid (45) woont nu in de stad Groningen maar herinnert zich vanuit zijn jeugdjaren zijn belevenissen in het Mensingebos nog heel goed. “Ik was lid van scouting Mensinge, die er zijn clubhuis heeft en de verhalen over de ‘laatste’ adelijke bewoonster, de in 1949 overleden freule Christina Sophia oftewel Juffer Kymmel, hebben me als kind al gefascineerd. Oude Rôners die ik voor mijn boeken heb geïnterviewd, kunnen daar nog boeiend over vertellen. Ze was steevast in het zwart gekleed, niet altijd even netjes (lacht hij besmuikt; red.) want soms zelfs besmeurd met duivenpoep en soms met twee verschillende schoenen aan haar voeten. Ze hield erg van dieren en reed vooral graag paard. Veel van haar paarden vonden ook hun laatste rustplaats op het landgoed,”vertelt hij.
Als student liep Vincent Jonkheid jaren geleden stage op Mensinge en toen, zo zegt hij, viel hem al op dat er behalve in wat folders en brochures maar weinig over de havezathe gepubliceerd was. “Zeker niet in uitgebreide boekvorm, terwijl er in de tachtiger jaren van de vorige eeuw al een VW-bestelbus(!) vol met archiefmateriaal naar het Drents Archief in Assen werd getransporteerd. Dat is daar nauwkeurig gerangschikt en gecatalogiseerd, twee archivarissen zijn er geloof ik tweeënhalf jaar mee bezig geweest. Ik heb, toen ik anderhalf jaar geleden door Peter ten Hoor van uitgeverij De Kleine Uil werd gevraagd me intensief in de geschiedenis van Mensinge te verdiepen, daar dankbaar gebruik van gemaakt. Ook in de Groninger Archieven staan interessante gegevens over met name de familie Van Ewsum, de voorgangers van de laatste particuliere bewoners, de familie Kymmell, geregistreerd maar in Assen ligt toch wel veruit de grootste documentatie. Veel dank ben ik ook verschuldigd aan de laatste bewoonster, Reina Timmermans-Kymmell die met haar gezin tot aan 1985 het landgoed heeft bewoond. In dat jaar kocht de toenmalige gemeente Roden het complex om het na een grondige renovatie de huidige bestemming te geven. Mevrouw Timmermans heeft me niet alleen veel over de geschiedenis kunnen vertellen, maar ze heeft ook bijzondere foto’s  kunnen overleggen.”
Mensinge was, zo beschrijft Jonkheid uitvoerig in zijn boeken, eeuwenlang het domein van rijke en machtige families. Het gebouw werd al vanaf de dertiende eeuw bewoond door ‘merkwaardige dames en heren van stand’ die het pand gaandeweg maakten tot de havezathe die er nu staat. Dat ging echter niet zonder slag of stoot. Mensinge werd bezet en zelfs tweemaal geplunderd. Maar de ‘gewichtigheid’ van de bewoners blijkt ook bij diverse heuglijke gebeurtenissen, zoals de troonsaanvaarding van de Franse Koning Philips II. Al deze historisch interessante feiten zijn door de auteur uitvoerig letterlijk en figuurlijk beeldend geboekstaafd. Vaak met nog niet eerder gepubliceerd beeldmateriaal. “Ik heb daarvoor niet alleen gebruik gemaakt van de in Assen en Groningen aanwezige archieven, maar daarnaast nog ruim zestig boeken en artikelen geraadpleegd en diverse interviews met oude Rodenaren gehouden,”vertelt hij met een zweem van voldoening in zijn stem.
‘Mensinge: geschiedenis van de havezathe te Roden’ is het met hardcover in kleur uitgevoerde publieksboek dat 123 pagina’s telt en € 19,95 kost. Het uitgebreidere historische naslagwerk heeft als titel ‘Havezathe Mensinge en haar bewoners’. Het bevat 232 pagina’s en kost € 29,95. Beide boeken zijn verkrijgbaar bij Boekhandel Daan Nijdam in Roden, waar de auteur op donderdag 11 juni, aanvang 19.30 uur, een kleine presentatie zal houden.

UIT DE KRANT

Lees ook