Dorpenbeleid

Gemeente Westerkwartier
Column 36
En dan zit je opeens weer in dorpshuis De Rotonde te Niekerk. Na de eerste bijeenkomst van de PvdA gemist te hebben, besloot ik afgelopen donderdag de tweede wel bij te wonen. Het thema ‘Sterke en leefbare dorpen’ stond op het programma en met de herindeling op komst is dat een onderwerp dat mij bezighoudt. Dat heeft u in eerdere columns uitgebreid kunnen lezen. De gemeente Westerkwartier kent straks 41 (!) dorpen. U begrijpt, collegebezoeken, zoals momenteel gaande in Leek, zullen schaars zijn. Zelfs wethouders die lintjes doorknippen en openingen bijwonen zullen met een vergrootglas gezocht moeten worden. Ook hoeven dorpen straks niet bij voorbaat te rekenen op de aanwezigheid van een bestuurder bij de dodenherdenking in hun dorp of bij de aubades op Koningsdag. Hoe het straks wel gaat lopen, of beter nog, zou moeten? Daar zijn veel partijen momenteel mee bezig, naar ik mag hopen. De PvdA kiest ervoor om bij het ontwikkelen van een verkiezingsprogramma de mening van de kiezer mee te nemen. De inwoner als denktank. Daar mag u van vinden wat u wilt, maar het blijft een interessante insteek. Dus vond ik mezelf donderdag terug in het dorpshuis van Niekerk voor een thema-avond.
26 mensen namen de moeite de gratis toegankelijke bijeenkomst bij te wonen. Het is voor de partij niet te hopen dat dat ook het aantal mensen is dat de PvdA in het Westerkwartier nog een warm hart toedraagt. Ondanks het gebrek aan belangstelling mondde de bijeenkomst uit in een leerzame ervaring. Niet in de laatste plaats door spreker Ingrid Wagenaar. Wagenaar is Teammanager Dorpen-  en Wijkencoördinatie (alleen de naam van de functie is al interessant!) in de gemeente Súdwest Fryslân. Deze gemeente onderging zes jaar geleden een herindeling en vormt nu een supergemeente van een ‘kleine’ 85.000 mensen. De gemeente kent 68 dorpen én zes steden. “Zou het weer het toelaten, dan kan men de halve Elfstedentocht in onze gemeente afleggen”, aldus Wagenaar. Wagenaar is dus ervaringsdeskundige op het gebied van omgaan met -veelal ook kleine- dorpen in een heringedeelde gemeente. Omdat er niet veel animo was voor de PvdA-avond, wil ik u hierbij alsnog meenemen voor de partij overstijgende informatie die deze avond werd gedeeld. Gewoon omdat het belangrijk is en waarschijnlijk ook -hetzij in een aangepaste vorm- op het Westerkwartier toegepast kán worden. Wagenaar sprak van een dorpsbelangenvereniging in ieder dorp, en meerdere wijkbelangen in de steden. Zij vormen het minibestuur van een dorp en staan in nauw contact met een dorpencoördinator van de gemeente. Deze coördinator heeft zo’n tien tot twaalf dorpen in zijn of haar portefeuille. “Elk dorp -of wijk- krijgt per jaar 1.000 euro”, aldus Wagenaar. Een bedrag dat bedoeld is voor organisatorische doeleinden, “maar als ze er een nieuwe frituurpan van kopen is dat ook prima.” Want wie gaat de bonnetjes controleren? Niemand dus in Súdwest Fryslân. “Want waarom zou je 30.000-40.000 euro per jaar gaan betalen voor een ambtenaar om naar bonnetjes te kijken?” Laat het los!, luidde haar boodschap. Mensen weten zelf het beste wat er in hun dorp speelt en waar behoefte aan is. Meer vrijheid dus voor de dorpen, die gezamenlijk ook jaarlijks 300.000 euro aan ‘kwaliteitsgelden’ mochten verdelen. “Dan wil ik een zwembad”, vroeg PvdA-raadslid in Zuidhorn André Hatzman. Natuurlijk met een knipoog, want Hatzman weet zelf heel goed dat dat niet zomaar gebeurt. Tot aan 15.000 euro wordt het geld bijna altijd een paar weken later al overgemaakt, wist Wagenaar te vertellen. Voor grotere aanvragen moet het college naar de raad en dan bepaalt deze uiteindelijk of het zwembad wel of geen doorgang kan vinden. Het klinkt logisch, en tegelijkertijd als een droom voor corrupte penningmeesters. 15.000 gratis eurootjes aan gemeenschapsgeld is best aanlokkelijk. Ook is het nogal wat dat iedereen meebetaalt aan de pot middels gemeentelijke belastingen, maar dat een select groepje niet democratisch gekozen vertegenwoordigers kan besluiten waar het geld in geïnvesteerd wordt. Zo mooi als het systeem lijkt, zo gemakkelijk kan het ook voor verdeling zorgen in de kernen van het Westerkwartier. Niets dat gemeenschappen zo gemakkelijk splijt als geld. Niettemin is het wel een plan. En in Súdwest Fryslân lijkt het vooralsnog te werken, als we Wagenaar mogen geloven. Perfect? Nee, zeker niet. Een ieder met een gezond stel hersenen zou met het grootste gemak gaten in het plan kunnen schieten. Maar dit dorpenbeleid is wel een begin en zeker iets waar we met meer 26 personen over na zouden moeten denken.
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst!
 

UIT DE KRANT