Meeuwen

Afbeelding
Puur natuur
In mijn gids ’Vogels van Europa’ (Lars Jonsson) staan 21 soorten meeuwen afgebeeld (of worden erin vermeld) die in ons werelddeel kunnen voorkomen. Dan denk je dat er wereldwijd hiervan een veelvoud moet zijn. Ga maar na, al die grotere werelddelen, de enorme hoeveelheid kustlijnen en de vele eilanden die er zijn. Dan verwacht je toch dat er op zijn minst 150 soorten zijn. Toch is dat niet zo, want wereldwijd komen nog niet eens 50 verschillende soorten meeuwen voor.
Voor velen zijn meeuwen bekende vogels. Wie kent ze niet. Maar voor de gemiddelde burger wordt het een tikkeltje lastiger om ze te benoemen. Nou ja, dat die met de chocoladebruine kop de Kokmeeuw is (ook wel kapmeeuw genoemd) zullen veel mensen ook wel weten. Overigens weet ik dat een meerderheid van de Nederlanders ook dat niet weet. Het is nu eenmaal vrij droevig gesteld met de natuurkennis van de meesten. Steeds meer mensen vervreemden er van, vooral in de steden. Waarschijnlijk weet men niet eens dat ’s winters van de donkere kop van Kokmeeuwen slechts een ’koptelefoon’ zichtbaar is; hun winterkleed. Er zijn trouwens meer meeuwen met een donkere kop. Eén daarvan is de Zwartkopmeeuw die op de Kokmeeuw lijkt, maar een zwarte, verder op het achterhoofd doorlopende kap heeft. Verder zijn een donkere band op de snavel en de witte vleugelpunten (de Kokmeeuw heeft zwarte vleugelpunten) goede kenmerken. Ook in de winter zijn deze twee goed te onderscheiden. De Dwergmeeuw heeft ook een donkere kop en kenmerkende donkere ondervleugels. Ik praat hier wel over adulte vogels. De Zwartkopmeeuw is misschien voor velen een onbekende, maar broedt al vrij lang in Nederland en doet dat steeds meer. Tegenwoordig met meer dan 2000 broedparen. De Dwergmeeuw daarentegen is een uiterst zeldzame broedvogel. Deze mini-meeuw houdt zich hier meer op vanaf augustus tot in mei.
Problematischer is het benoemen van  juveniele meeuwen. Ze doen er een paar jaar over alvorens ze het adulte stadium bereiken De vogels zijn in de verschillende stadia wel te benoemen, maar het is lastig. Dat is toch meer een klusje voor de echte vogelkenners. Gelukkig zijn er altijd wel goed herkenbare volwassen vogels in de buurt. Zo ook in Nieuw-Zeeland waar ik eens op vakantie was en op voorhand wel een zwikje meeuwen verwachtte. Niet dus, het waren er maar drie en één ervan ziet u op de foto, de Witkopmeeuw. De andere twee zijn de Kelpmeeuw en Zwartsnavelmeeuw. Overigens zijn daar best veel aan zee gebonden vogels te bewonderen zoals albatrossen, pinguïns, (pijl- en alk)stormvogels en stormvogeltjes, genten, zelfs fregatvogels, sterns en jagers. Tijdens de oversteek van Street Cook van het Noorder- naar Zuidereiland werd ik bijkans gek van het aantal soorten zeevogels. Daar komt bij dat je (daar) als betrekkelijke leek moeite hebt de kenmerken van op elkaar lijkende soorten goed te onderscheiden. Meestal vlogen ze op grote afstand van de veerboot en dan heb je niet zo veel aan een kijker. Vanwege de woelige zee was het gebruik van een telescoop vrijwel onmogelijk. Ik besloot dan ook ’mijn verlies’ te nemen en maar binnen te verblijven in plaats van op het dek onder tamelijk gure omstandigheden.
Nieuw-Zeeland is een beetje een gek land als je naar de vogelbevolking kijkt. De meest typische is zonder meer de kiwi (de inwoners zijn er naar vernoemd) waarvan er drie soorten zijn die alleen maar op Nieuw-Zeeland voorkomen: de Bruine-, Kleine grijze- en Grote grijze kiwi. Alle zijn loopvogels die door het invoeren van allerlei wilde dieren en het verwilderen van katten en honden sterk worden bedreigd in hun voortbestaan. Er zijn veel Europese (en andere) vogels ingevoerd (om immigranten een ’thuisgevoel’ te bezorgen). ’s Morgensvroeg wordt je er gewekt door zingende Merels en Zanglijsters, hoor je er Vinken, Geelgorzen, Huismussen en Spreeuwen. Jammer natuurlijk, want ecologisch gezien is (om veel meer redenen) de natuur (en landschap) er zwaar verminkt. Daar kan ik me behoorlijk over opwinden, maar intussen is het eigenlijke onderwerp, meeuwen, er bij ingeschoten. Dat moet de volgende keer dan maar.
 
 
 

UIT DE KRANT

Lees ook