Pianostemmer

Vanuit mijn kantoor bovenin De Winsinghhof hoor ik regelmatig gepingel. Zoiets als: ping, ping, pingping, pingerdeping. De eerste keer dat ik dit hoorde, kon ik het niet meteen thuisbrengen. Ik ging op onderzoek uit en liep door het gebouw. Eenmaal in de theaterzaal aangekomen, zag ik dat er iemand achter de vleugel zat. De veroorzaker van dat gepingel; onze pianostemmer. Hij stemt onze vleugel voor elk optreden waarin die gebruikt gaat worden. En dat is mooi, want zo houden we de kwaliteit hoog.

Toen hij klaar was met het stemmen, vroeg ik hem hoe dat pianostemmen nou eigenlijk in zijn werk gaat. Hij vertelde enthousiast wat zijn werk precies inhoudt. Eerst worden de stempennen gecontroleerd, waar de snaren aan vastzitten. Met een stemhamer kun je de stempennen verdraaien. Door de stempen naar links te draaien, wordt de spanning verlaagd en gaat de toon van de snaar omlaag. Door de stempen naar rechts te draaien, wordt de spanning verhoogd en de toon dus ook. Vervolgens worden de pianosnaren gestemd of vervangen en tot slot wordt de frequentie bijgesteld. 

Hij vervolgde zijn verhaal met: Meestal wordt een piano of vleugel gestemd op 440 hertz. Er wordt gezegd dat snaren het mooist klinken op breekspanning. Natuurlijk is dat niet 440 hertz, want dan zouden de snaren constant breken. Maar toch, hoe dichter bij de breekspanning, des te mooier de snaar klinkt. 

Nou, jullie lezen het al, ik kreeg een college in pianostemmen. Erg interessant. Onze pianostemmer vertelde ook hoe belangrijk dit is voor (concert)pianisten die in De Winsinghhof optreden. Zij studeren uren en uren, elke dag weer, hebben jarenlang op het conservatorium gezeten en verdienen dan een goed instrument. Dat geldt natuurlijk ook voor cabaretiers die de vleugel gebruiken tijdens hun show. Interessant om te horen, vond ik dat onze vleugel uit 1983 komt en eerst in het koetshuis stond. Het is van het merk Schimmel, heeft een afmeting van 1,80m en wordt geproduceerd in het Duitse Braunschweig Duitsland, waar ook de beroemde Steinway vleugels worden gemaakt. Jaarlijks krijgt hij een ‘grote beurt’ en wordt hij gepolijst. Wij zijn heel erg blij met deze vleugel en zullen hem goed behandelen. 

Dit seizoen wordt de vleugel nog een paar keer bespeeld; bij de Mattheus Passie op 29 maart, de voorstelling van Hans Dorrestijn op 5 april en Philippe Elan op 13 april. En ik weet zeker dat ik op de dag van deze voorstellingen ‘s ochtends gepingel hoor.

Jacob Frölich
Directeur/Programmeur
Theater & Cinema de Winsinghhof