Werkgroep Steenbergen wil onafhankelijk bodemonderzoek
actueel
Lambert Wolf is één van de in totaal vierkoppige Werkgroep Steenbergen. Deze bestaat uit vier specialisten op verscheidene vlakken. Albert Wemmenhove is de man die de weg in de plaatselijke politiek weet, daarnaast is er nog een jurist van de Rijksuniversiteit Groningen en iemand die contacten heeft met de politiek in Den Haag betrokken. Tot slot is daar Lambert zelf, die 25 voor de NAM heeft gewerkt en alles weet van gasboringen en opslag. De werkgroep is drie jaar geleden in het leven geroepen, om een vuist te maken tegen de NAM. ‘Zelf heb ik geen schade aan mijn huis. Althans, nog niet. Ik doe het voor de mensen in de buurt’, zegt Lambert.
In één adem vertelt Lambert over het begin van de NAM in Langelo. ‘In 1997 werd de installatie van de NAM in Langelo in gebruik genomen. Sindsdien hebben ze door de jaren heen de gasdruk opgevoerd. Eerst was dit 327 bar, nu liggen er plannen om de druk op te voeren tot een druk van tussen de 347 en 360 bar. Daarnaast hebben ze het totale aantal kubieke meters gas wat jaarlijks gewonnen moet worden uit Langelo al opgevoerd van drie naar vijf miljard kuub. Nu liggen er plannen om dit op te voeren naar zeven miljard kuub per jaar, al werd een eerder verzoek hiertoe afgewezen. Ik vermoed dat de NAM alsnog gaat proberen om via de rechter een intensivering er door te drukken.’ Het gevolg hiervan laat zich raden. In de bodem van de regio rondom het gasveld – wat grofweg vanaf Zeijen tot Tolbert loopt – zijn tal van breuklijnen geconstateerd. ‘Dit hoeft niet per se door de gaswinning te zijn veroorzaakt, maar geeft wel aan dat er een aantal kwetsbare lijnen door het gebied lopen’, zegt Wolf. Wanneer de gaswinning in Langelo intensiveert, zal de bodem gaan bewegen. Dat is een logisch gevolg, zo veronderstelt hij. ‘En volgens de NAM gebeurt dat zakken heel egaal. Dat is natuurlijk totaal niet realistisch, omdat hier allerlei verschillende grondsoorten aanwezig zijn. Dat reageert allemaal op een eigen manier op het toenemen van de gasdruk.’
Het resultaat hiervan, ziet Lambert in zijn nabije omgeving. Zelf is hij woonachtig in Steenbergen, waar veel oude woningen en boerderijen staan. Neem nu zijn overburen, die last van flinke scheuren hebben. ‘De NAM zegt dat dit komt omdat de woning slecht gebouwd is. Dat is tot nog toe telkens hun verweer geweest; de huizen zijn slecht gebouwd. Onze overburen hebben een woning die is gebouwd in 1846. Toch hebben ze pas de laatste jaren last van schade. Vreemd dat het precies nu gebeurt..’, zegt Lambert. ‘Daarnaast bestaat het gewoon niet dat alle huizen in Steenbergen slecht gebouwd zouden zijn. De NAM weigert gewoon om te erkennen dat de schade hun schuld is.’ Keiharde en onafhankelijke bewijzen blijven tot op heden nog uit, al zouden die wel snel kunnen komen. Werkgroep Steenbergen heeft de gemeente Noordenveld verzocht om een aantal onafhankelijke tests te laten doen, maar die kosten 100.000 euro. ‘Dat is veel geld voor de gemeente. Eventueel zouden zij Economische Zaken kunnen vragen om het onderzoek mede te financieren, maar het rijk heeft natuurlijk een bepaald belang bij de gaswinning in Langelo. In dat opzicht zou een onderzoek dat volledig door de gemeente wordt gefinancierd, het beste zijn’, meent Lambert.
Heel eenvoudig is het allemaal echter niet. Doordat het gasveld doorloopt in de gemeente Leek, moeten de betrokkenen met meerdere partijen rekening houden. Zo wordt ook Waterschap erbij betrokkenen. ‘In totaal zijn er ongeveer zes partijen bij betrokken’, rekent Lambert uit. ‘Alles moet op ambtelijk niveau worden besproken. Neem nu de gemeente Leek. Wethouder Karin Dekker is degene die namens die gemeente betrokken is bij de gasopslag. Zij is hier zeer enthousiast mee bezig, maar je moet haar niet passeren in het hele spel. Alles moet besproken worden met de betrokkenen.’ Desondanks mag Noordenveld zich gelukkig prijzen dat zij wél onder het schadeprotocol van Groningen vallen, terwijl omwonenden van bijvoorbeeld de gaslocaties rondom Zuidlaren en Emmen daar niet onder vallen. ‘Dat vind ik ook onbegrijpelijk. Nu economische zaken de afhandeling van de schade gevallen heeft overgenomen, vind ik dat zij ook een landelijk schadeprotocol moeten doorvoeren.’
De NAM verschuilde zich eerder achter de aardbevingen in Groningen, volgens Lambert. ‘Zij merkten op dat de mensen in de buurt van Langelo onmogelijk schade konden hebben van de aardbevingen in Groningen, terwijl dat nooit gezegd werd. Wij hebben hier geen schade van aardbevingen in Groningen, maar van trillingen op breuklijnen in dit gebied. Die trillingen worden veroorzaakt door de veranderende gasdruk van de NAM.’ Hierbij haalt hij een voorbeeld van een man uit Roden aan, die op het oude gasveld van Roden woont. ‘Hij liet een Omnidot (een apparaat dat trillingen van de grond registreert, red.) in zijn huis hangen. Dit apparaat legde tientallen bewegingen door de jaren heen vast’, zegt Lambert. ‘Of neem nou een gezin in Leutingewolde, die van een extern bedrijf hoorde dat het verschil tussen de voor- en achterkant van hun huis maar liefst vijf centimeter betrof. Volgens de NAM was dit ‘heel normaal’ en niet hun schuld. Wij bestrijden die conclusies.’ Overigens heeft de NAM wel toegestemd in het plaatsen van meer GPS-meters, zodat er meer over de breuklijnen en schade bekend kan worden. ‘Op zich valt er wel te werken met de NAM hoor’, zegt Lambert. ‘Maar schade zullen ze niet erkennen en onafhankelijke onderzoeken hebben ze liever ook niet. De vraag blijft dan: als je niet de schuldige in het verhaal bent, waarom werk je dan niet volledig mee?’
Werkzaam bij de NAM
Zelf liep Lambert zo’n 34 jaar in de ‘gaswereld’ mee. Hiervan werkte hij 25 jaar voor de NAM, in verschillende functies. ‘Ik was pijpleiding engineer, maar heb eigenlijk veel meer verschillende dingen bij de NAM gedaan. Ik heb daar altijd met veel plezier gewerkt, maar ik paste niet zo goed in het bedrijf. Als je bij de NAM carrière wil maken, dan moet je niet tegendraads zijn. Een kontenlikker? Ja, zo zou je dat kunnen zeggen. Als je wat wilt bereiken binnen dat bedrijf, dan moet je tegen de juiste mensen zoveel mogelijk ‘ja’ zeggen. Dat hiërarchische paste totaal niet bij mij. Gelukkig kon ik met vervroegd pensioen.’ Daarnaast hekelt hij de communicatie richting de mensen waarmee de NAM werkt. ‘De NAM deed altijd heel hooghartig tegen bijvoorbeeld boeren waarmee zij een contract hadden over de grond. Zij vergaten dan altijd dat ze met de boeren moesten samenwerken en haalde altijd de woede van die boeren op de hals. Het is wel eens voorgekomen dat de boer ons met een jachtgeweer tegemoet kwam. En dat had allemaal te maken met de uitstraling van de NAM. Daarnaast heb ik een hekel aan onrecht. Als je ziet hoe de NAM met zijn ‘klanten’ omgaat, dan moet je je echt schamen.’
Desondanks heeft Lambert nog een aantal goede contacten bij de NAM. ‘Zoals ik al zei: ik heb er jaren met plezier gewerkt en ik ken nog een aantal collega’s. Vroeger kwam ik er nog wel eens over de vloer. Tegenwoordig is dat lastiger, je kunt niet zomaar binnenlopen. Of ze mij nog binnen willen hebben is ook de vraag’, lacht hij.
Oud NAM-werknemer strijd tegen onrecht
STEENBERGEN – Eind januari werd bekend dat omwonenden van ‘gasopslag Langelo’ worden meegenomen in het Groninger gasprotocol. ‘Goed nieuws’, zo veronderstelde de enthousiaste burgemeester Klaas Smid. Lambert Wolf, lid van Werkgroep Steenbergen, reageerde aanvankelijk ook enthousiast. Tot hij vernam dat alleen nieuwe schadegevallen in het protocol worden opgenomen. Kortweg houdt dat in dat schadegevallen vóór 1 maart 2017 niet onder het schadeprotocol zullen vallen. En dat vindt Wolf ondenkbaar. ‘Er wordt nu, samen met de gemeente, gekeken naar een goede oplossing voor de oudere schadegevallen. Een goede oplossing is volgens mij een hele simpele: alle schadegevallen vergoeden.’Lambert Wolf is één van de in totaal vierkoppige Werkgroep Steenbergen. Deze bestaat uit vier specialisten op verscheidene vlakken. Albert Wemmenhove is de man die de weg in de plaatselijke politiek weet, daarnaast is er nog een jurist van de Rijksuniversiteit Groningen en iemand die contacten heeft met de politiek in Den Haag betrokken. Tot slot is daar Lambert zelf, die 25 voor de NAM heeft gewerkt en alles weet van gasboringen en opslag. De werkgroep is drie jaar geleden in het leven geroepen, om een vuist te maken tegen de NAM. ‘Zelf heb ik geen schade aan mijn huis. Althans, nog niet. Ik doe het voor de mensen in de buurt’, zegt Lambert.
In één adem vertelt Lambert over het begin van de NAM in Langelo. ‘In 1997 werd de installatie van de NAM in Langelo in gebruik genomen. Sindsdien hebben ze door de jaren heen de gasdruk opgevoerd. Eerst was dit 327 bar, nu liggen er plannen om de druk op te voeren tot een druk van tussen de 347 en 360 bar. Daarnaast hebben ze het totale aantal kubieke meters gas wat jaarlijks gewonnen moet worden uit Langelo al opgevoerd van drie naar vijf miljard kuub. Nu liggen er plannen om dit op te voeren naar zeven miljard kuub per jaar, al werd een eerder verzoek hiertoe afgewezen. Ik vermoed dat de NAM alsnog gaat proberen om via de rechter een intensivering er door te drukken.’ Het gevolg hiervan laat zich raden. In de bodem van de regio rondom het gasveld – wat grofweg vanaf Zeijen tot Tolbert loopt – zijn tal van breuklijnen geconstateerd. ‘Dit hoeft niet per se door de gaswinning te zijn veroorzaakt, maar geeft wel aan dat er een aantal kwetsbare lijnen door het gebied lopen’, zegt Wolf. Wanneer de gaswinning in Langelo intensiveert, zal de bodem gaan bewegen. Dat is een logisch gevolg, zo veronderstelt hij. ‘En volgens de NAM gebeurt dat zakken heel egaal. Dat is natuurlijk totaal niet realistisch, omdat hier allerlei verschillende grondsoorten aanwezig zijn. Dat reageert allemaal op een eigen manier op het toenemen van de gasdruk.’
Het resultaat hiervan, ziet Lambert in zijn nabije omgeving. Zelf is hij woonachtig in Steenbergen, waar veel oude woningen en boerderijen staan. Neem nu zijn overburen, die last van flinke scheuren hebben. ‘De NAM zegt dat dit komt omdat de woning slecht gebouwd is. Dat is tot nog toe telkens hun verweer geweest; de huizen zijn slecht gebouwd. Onze overburen hebben een woning die is gebouwd in 1846. Toch hebben ze pas de laatste jaren last van schade. Vreemd dat het precies nu gebeurt..’, zegt Lambert. ‘Daarnaast bestaat het gewoon niet dat alle huizen in Steenbergen slecht gebouwd zouden zijn. De NAM weigert gewoon om te erkennen dat de schade hun schuld is.’ Keiharde en onafhankelijke bewijzen blijven tot op heden nog uit, al zouden die wel snel kunnen komen. Werkgroep Steenbergen heeft de gemeente Noordenveld verzocht om een aantal onafhankelijke tests te laten doen, maar die kosten 100.000 euro. ‘Dat is veel geld voor de gemeente. Eventueel zouden zij Economische Zaken kunnen vragen om het onderzoek mede te financieren, maar het rijk heeft natuurlijk een bepaald belang bij de gaswinning in Langelo. In dat opzicht zou een onderzoek dat volledig door de gemeente wordt gefinancierd, het beste zijn’, meent Lambert.
Heel eenvoudig is het allemaal echter niet. Doordat het gasveld doorloopt in de gemeente Leek, moeten de betrokkenen met meerdere partijen rekening houden. Zo wordt ook Waterschap erbij betrokkenen. ‘In totaal zijn er ongeveer zes partijen bij betrokken’, rekent Lambert uit. ‘Alles moet op ambtelijk niveau worden besproken. Neem nu de gemeente Leek. Wethouder Karin Dekker is degene die namens die gemeente betrokken is bij de gasopslag. Zij is hier zeer enthousiast mee bezig, maar je moet haar niet passeren in het hele spel. Alles moet besproken worden met de betrokkenen.’ Desondanks mag Noordenveld zich gelukkig prijzen dat zij wél onder het schadeprotocol van Groningen vallen, terwijl omwonenden van bijvoorbeeld de gaslocaties rondom Zuidlaren en Emmen daar niet onder vallen. ‘Dat vind ik ook onbegrijpelijk. Nu economische zaken de afhandeling van de schade gevallen heeft overgenomen, vind ik dat zij ook een landelijk schadeprotocol moeten doorvoeren.’
De NAM verschuilde zich eerder achter de aardbevingen in Groningen, volgens Lambert. ‘Zij merkten op dat de mensen in de buurt van Langelo onmogelijk schade konden hebben van de aardbevingen in Groningen, terwijl dat nooit gezegd werd. Wij hebben hier geen schade van aardbevingen in Groningen, maar van trillingen op breuklijnen in dit gebied. Die trillingen worden veroorzaakt door de veranderende gasdruk van de NAM.’ Hierbij haalt hij een voorbeeld van een man uit Roden aan, die op het oude gasveld van Roden woont. ‘Hij liet een Omnidot (een apparaat dat trillingen van de grond registreert, red.) in zijn huis hangen. Dit apparaat legde tientallen bewegingen door de jaren heen vast’, zegt Lambert. ‘Of neem nou een gezin in Leutingewolde, die van een extern bedrijf hoorde dat het verschil tussen de voor- en achterkant van hun huis maar liefst vijf centimeter betrof. Volgens de NAM was dit ‘heel normaal’ en niet hun schuld. Wij bestrijden die conclusies.’ Overigens heeft de NAM wel toegestemd in het plaatsen van meer GPS-meters, zodat er meer over de breuklijnen en schade bekend kan worden. ‘Op zich valt er wel te werken met de NAM hoor’, zegt Lambert. ‘Maar schade zullen ze niet erkennen en onafhankelijke onderzoeken hebben ze liever ook niet. De vraag blijft dan: als je niet de schuldige in het verhaal bent, waarom werk je dan niet volledig mee?’
Werkzaam bij de NAM
Zelf liep Lambert zo’n 34 jaar in de ‘gaswereld’ mee. Hiervan werkte hij 25 jaar voor de NAM, in verschillende functies. ‘Ik was pijpleiding engineer, maar heb eigenlijk veel meer verschillende dingen bij de NAM gedaan. Ik heb daar altijd met veel plezier gewerkt, maar ik paste niet zo goed in het bedrijf. Als je bij de NAM carrière wil maken, dan moet je niet tegendraads zijn. Een kontenlikker? Ja, zo zou je dat kunnen zeggen. Als je wat wilt bereiken binnen dat bedrijf, dan moet je tegen de juiste mensen zoveel mogelijk ‘ja’ zeggen. Dat hiërarchische paste totaal niet bij mij. Gelukkig kon ik met vervroegd pensioen.’ Daarnaast hekelt hij de communicatie richting de mensen waarmee de NAM werkt. ‘De NAM deed altijd heel hooghartig tegen bijvoorbeeld boeren waarmee zij een contract hadden over de grond. Zij vergaten dan altijd dat ze met de boeren moesten samenwerken en haalde altijd de woede van die boeren op de hals. Het is wel eens voorgekomen dat de boer ons met een jachtgeweer tegemoet kwam. En dat had allemaal te maken met de uitstraling van de NAM. Daarnaast heb ik een hekel aan onrecht. Als je ziet hoe de NAM met zijn ‘klanten’ omgaat, dan moet je je echt schamen.’
Desondanks heeft Lambert nog een aantal goede contacten bij de NAM. ‘Zoals ik al zei: ik heb er jaren met plezier gewerkt en ik ken nog een aantal collega’s. Vroeger kwam ik er nog wel eens over de vloer. Tegenwoordig is dat lastiger, je kunt niet zomaar binnenlopen. Of ze mij nog binnen willen hebben is ook de vraag’, lacht hij.
