“Wie een boek wil schrijven, heeft wat te vertellen”

Cultuur
PEIZE – In Peize huist Uitgeverij Ter Verpoozing onder bezielende leiding van Gerard Stout. Een kleine uitgeverij, uit liefde voor het schrijven geboren. Het is een manier om zijn eigen vele producties te bundelen in boekvorm, maar ook een wijze om in contact te komen met anderen die wat te vertellen hebben. “Wie een boek wil schrijven, heeft wat te vertellen”, aldus Stout. “En ik vind het belangrijk dat mensen een manier vinden om zichzelf te uiten. Dáár wordt iedereen rijker, blijer en vrolijker van. Een gelukkigere wereld creëren is misschien wat te hoog gegrepen, maar als ik iemand op het spoor van zijn eigen passie kan zetten, is dat wel heel mooi.”
Stout mag met recht een veel-produceerder genoemd worden. Schrijven zit geenszins in zijn bloed en werd ook niet met de paplepel ingegoten, toch weet deze scheikundeleraar niet beter dan dat hij dagelijks woorden op papier zet. Was dat als twaalf- à dertienjarige nog gewoon in een dagboek, inmiddels kruipt hij dagelijks achter de computer. Van zijn hand verschenen maar liefst zes delen verzameld werk, waarvan het laatste deel wat iedereen moment kan uitkomen en een luttele 942 pagina’s telt. Hij schreef het levensverhaal van zijn moeder, schreef romans, korte verhalen, Drents werk en wist ook nog een bundel te vullen met tweehonderd olieverfschilderijen, ook allemaal van zijn eigen hand. En nog is dit alles slechts een deel van al zijn werk. En alles dus uitgegeven onder eigen uitgeverij Ter Verpoozing, waar inmiddels 120 boeken het levenslicht zagen. Klinkt als een indrukwekkend cv, tóch is het allemaal puur hobby. Ambitie was er wel ooit, maar dat heeft Stout inmiddels laten varen. “Uitgevers krijgen vijf à tien manuscripten per dag toegestuurd, waarvan ze vaak maar één per jaar echt de kans geven door te breken. Ik heb er vrede mee”, aldus Stout. Het schrijven is dan ook iets wat hij gewoon erg graag doet. Momenteel “wacht” hij tot een nieuwe roman zich meldt. “Tja, zo gaat dat. Inspiratie komt zomaar. Soms heb ik aan één woord genoeg.”
Een boodschap heeft hij niet per se in zijn verhalen, alhoewel vooral de manier waarop we met elkaar omgaan wél zijn aandacht heeft. “Een verhaal schrijft zichzelf”, vertelt Stout, “ en pas later zie ik de boodschap die erin zit. De karakters in mijn boeken, zijn mijn voorbeelden. Ze hebben me geleerd niks aan te trekken van een ander. Ik ben sterk op mezelf. Ik ga de deur uit en trek mijn eigen plan.” Therapeutisch mag het schrijven best wel genoemd worden. Het is een manier van expressie; een manier om zich te uiten en dát gunt Stout iedereen. “Ik vind het belangrijk dat iedereen zich op enige manier leert te uiten. Dat er een expressie komt, ook voor de vervelende dingen. Ooit maakte ik een boek voor een jongen uit Rwanda die daar vreselijke dingen heeft meegemaakt. Het is een stukje verwerking geweest. Hij kan nu zeggen: dat is mijn verhaal, dat staat daar in de kast.” Een goed verhaal kenmerkt zich volgens Stout dan ook door een stuk reflectie: “daar hou ik heel sterk van. Dat iemand terugkijkt op zijn leven en hoe hij het heeft gedaan. Weet je als iemand bijvoorbeeld op vakantie is geweest, dan ben ik niet benieuwd naar de plaatsen die hij gezien heeft of de kerken die bezocht zijn. Ik wil dan weten wat heb je opgestoken van de mensen en ben je veranderd door deze reis?” Het uitgeven van andermans boeken – veelal levensverhalen van anderen in kleine oplages – is een logisch verlengstuk van Stout’ zijn passie voor taal en expressie. “Ik hou ervan dat wie een boek wil schrijven, over iets heeft nagedacht. Die heeft wat te vertellen. Het gaat mij er niet om geld te verdienen en ik wil de verhalen ook niet schrijven. Het gaat mij om een prettig gesprek met iemand anders.”
Op 1 juni organiseert Stout in de bibliotheek van Roden een cursus ‘hoe schrijf ik een kort verhaal of roman’. Het is de laatste in een serie van drie cursussen waarbij de eerste de omgangsvormen met elkaar en de tweede het onderwerp ‘hoe schrijf ik een levensverhaal’ aanstipten. De link tussen de biografie en fictie is volgens Stout overduidelijk. “Sommige dingen wil je niet in je biografie aanstippen, misschien wel omdat ze te pijnlijk zijn. In een kort verhaal kan je dat wel kwijt. Zo heb ik zelf diverse verhalen geschreven waarin ik een moordenaar ben”, lacht Stout. “Zo til je zaken die spelen naar een ander abstractieniveau en kan je bijvoorbeeld boosheid vormgeven in een prozaverhaal.” De bijeenkomst is oriënterend en Stout geeft hierin schrijftips en wil van gedachten wisselen. Wie serieus aan de slag wil, kan wellicht terecht bij zijn Ter Verpoozing en daarmee wil Stout dan graag vervolgafspraken maken. Zijn drijfveer in deze cursus? “Als je talenten hebt, gebruik ze dan maar. Als ik iemand op het spoor kan zetten van zijn passie, is dat heel mooi. Laatst zag ik ergens een prachtig motto: feel free, express yourself.”
De cursus is in de bibliotheek in Roden op donderdag 1 juni, inloop vanaf 9.45 uur, start om 10.00 uur en gratis toegankelijk voor iedereen van scholier tot aan oudere.
 

UIT DE KRANT