350 jaar na de sterfdag van Carel van Hieronymus

Afbeelding
actueel

“Deze graftombe zou op de Wereld Erfgoed Lijst moeten staan”

LEEK – Op 30 juli is het precies 350 jaar geleden dat Carel Hieronymus, baron van Inn- und Kniphausen, overleed. Bij velen zal niet direct een belletje gaan rinkelen bij het horen van deze naam. Toch heeft hij voor Leek en omgeving een aanzienlijke betekenis. En juist daarom vindt Leekster Jacques Engel het belangrijk zijn geschiedenis eens op papier te zetten.

Jacques is zelf een vrijwilliger in het kerkje van Midwolde, waar de bijzondere graftombe van Carel Hieronymus aardig wat bezoekers trekt. Hij leidt daar een aantal keren per jaar bezoekers rond. “Elke week op zaterdag en zondag kan men hier een rondleiding krijgen. Wat voor bezoekers we trekken? Echt van alles. Ik heb wel eens een leraar aan het Gymnasium in Groningen getroffen of een heel koor wat zangrepetitie had in de pauze een rondleiding gegeven.” De geschiedenis had Jacques zelf al uitgeplozen voor hij rondleidingen ging geven. “Ik ben erg geïnteresseerd in geschiedenis. Zelf heb ik ook een keer of vier een rondleiding gehad in Midwolde. Ik woon nu drieënhalf jaar in Leek en de gemeente Leek bood ons een busreis aan door de gemeente toen we hier kwamen wonen, waarmee we direct al in Midwolde kwamen.”

De geschiedenis van Hieronymus fascineert hem zo, dat Jacques besloot in de pen te klimmen en deze op papier te zetten voor de lezers van de Krant. “Vooral de graftombe is uniek. Hij zou op de Wereld Erfgoed Lijst moeten staan. Er zit een enorme emotionele waarde aan ook nog eens. Moet je nagaan dat een weduwe van 24 hiervoor opdracht heeft gegeven. Het fascineert me enorm.”

Bij deze de geschiedenis van Carel Hieronymus, van de hand van Jacques Engel:

Op 30 juli aanstaande is het 350 jaar geleden (1664) dat Carel Hieronymus, baron von Inn- und Kniphausen in ‘s Gravenhage na een korte ziekte overleed. Hij was 28-10-1632 geboren en dus slechts 32 jaar oud geworden. Carel Hieronymus was wat we heden ten dage een VIP zouden noemen. Hij was afkomstig uit Oost-Friesland en dus (net als Willem I van Oranje!) van Duitsen bloede. Hij was de jongere broer van Rudolf, de stiefvader van Anna van Ewsum. Anna en Carel Hieronymus trouwden in 1657. Anna was toen 17 jaar, een in die tijd normale leeftijd voor een huwelijk. Anna was mede-eigenaar van het landgoed Nienoord en daardoor een belangrijke en niet onbemiddelde partner. Het stel woonde in Groningen Stad, maar ‘s zomers verbleven zij op landgoed Nienoord, volgens een boven één van de poorten aangebrachte tekst was de borg “om te verblijven en niet om te bewonen”. Carel Hieronymus was een actief man. Hij publiceerde in 1658 al een stuk “tegen ontheiliging van de zondag e.d.” Carel H. Had een zetel in de landdag van de Ommelanden en was, net als zijn broer, lid van de Staten van Groningen en werd hij “afgevaardigde voor Stad en Lande” in de Staten Generaal waarvoor hij geregeld naar den Haag zal zijn gereisd (bron: Wouter van Schie: Anna van Ewsum). Waarom dit herdenkingsstukje? Wel, het zeven jaar durende huwelijk van die twee zal zeker niet ongelukkig zijn geweest. Anna heeft, ze was toen net 24 jaar en dan al weduwe zonder kinderen, na zijn dood en om hem tot in lengte van jaren te gedenken, aan de beeldhouwer Rombout Verhulst opdracht gegeven tot het maken van een graftombe in de kerk te Midwolde. Rombout Verhulst was niet de eerste, wel de beste beeldhouwer in zijn tijd. Hij heeft meerdere graftombes gemaakt, alle van een nauwelijks te beschrijven, hoge kwaliteit. De graftombe heeft zo veel geld gekost (toentertijd al!) dat Anna er bijna financieel aan onderdoor is gegaan. Omgerekend naar huidige maatstaven zou het zo’n 2,5 miljoen euro hebben gekost…!”

UIT DE KRANT