‘Een eer om zoiets te mogen maken’

Afbeelding
kleintje cultuur

Kleintje Cultuur


Jolande van Luijk ontwerpt Kunst&Cultuur-prijs Wat ’n Kunst-festival



PEIZE- Al ruim 25 jaar zit ze in de kunst. En niet onverdienstelijk. Jolande van Luijk leeft van haar creaties die ze maakt van vilt en de inspirerende workshops die ze geeft. Ze exposeert in binnen- én buitenland. Onlangs is ze gevraagd om de Kunst&Cultuur-prijs en de prijs voor aanstormend talent te ontwerpen voor het derde Wat ’n Kunst-festival dat plaatsvindt op 31 augustus, 1 en 2 september. “Een wisselprijs. Wat een eer om zoiets te mogen maken”. Hoogtijd voor een gesprek met de vrouw die vleugels krijgt wanneer ze bezig is met vilten.


“Textiel staat heel dicht bij de mens. We hebben het aan, zitten erop en slapen eronder”, begint Jolande van Luijk in haar riante, karakteristieke woning aan De Pol in Peize. “Met vilt en wol kun je prachtige dingen maken. Ik heb heel veel verschillende soorten wol. Dat verf ik zelf met planten. Het is een hele wetenschap waarmee je kunt verven. Ik verf onder andere met ui, walnoten, salie, zuring en indigo. Het wol is afkomstig van schapen uit de buurt. Hier lopen Shetlandschapen, Walliser schwarznase, het Drents Heideschaap, ik ken ze allemaal.” Aan de muur van de woonkamer hangt een enorm wandkleed. Een luchtfoto lijkt het, door de vele vakjes en banen die de vakken doorkruisen. Dat blijkt te kloppen. “Het is de plek waar ik vandaan kom, het Westland. De blauwe vlakken die je ziet zijn kassen. Ik zag de afbeelding op Google Earth. Daar moest ik iets mee. Volledig gemaakt van natuurlijke materialen, duurzaam en dichtbij de natuur. Dat vind ik zo mooi.”


Terug naar de K&C-prijs. Een doek met een cirkel, gemaakt van verschillende soorten materialen. Rondom is een tekst geborduurd. Waar Jolande door geïnspireerd is geraakt willen we weten. Ze begint over een verhaal over een oude dame. “Hennie heet ze. Toen ze begon te dementeren deed ze niets anders dan rondjes haken. Alleen maar rondjes. Ik bracht haar van alles, waar ze maar mee haken kon. Kunststukjes zaten er erbij. Te mooi om als pannenlap te gebruiken. Voor mijn vijftigste verjaardag heb ik 50 vrouwen uitgenodigd om samen een ‘circle of life’ te maken. Fantastisch was dat. 50 verschillende levenscirkels. Ik kreeg vleugels, zó bijzonder was het. Ik heb er mee in binnen- en buiteland geëxposeerd. Ik heb er vorig jaar regels uit gedichten van Peter van der Velde op geborduurd. Gedichten hebben gelaagdheid, vilt ook.


Voor de K&C prijs werd de Circle of life de basis. Het gedicht komt uit de bundel ‘Vergezichten en gezichten’ van Vasalis. ‘Ster’, heet het. Dat kwam voor mij mooi samen met de prijs. ‘Jij bent een ster’. De prijs voor het talent is een ketting van hartjes. Hartjes met hier en daar een dun laagje bladgoud. “Voor het talent dacht ik aan een burgemeestersketting. De hartjes symboliseren de liefde voor het maken van kunst. Niet één hart is hetzelfde. Ze zijn allemaal uniek. Mensen die kunst maken beleven er plezier aan, worden er blij van. Het hart gaat er sneller van kloppen. Prachtig toch?”


Vlak voordat we vertrekken stelt Jolande voor om ter plekke een viltcreatie te maken in haar atelier. Gereedschap? Bubbelplastic, lauw water en zeep. Op een lapje wol legt ze losse wol. Een plukje merino wol, een sliert wol met krullen, afkomstig van een speciaal ras uit Engeland, stukje pure zijde en een wollen draad. Het ‘schilderijtje’ ligt op een stuk bubbelplastic dat ze dubbelvouwt wanneer ze besluit dat er genoeg materialen op liggen. De onder- en (later) bovenkant van het vilt wrijft Jolande stevig in met lauw water en zeep. Geheim van de smid: krimp. Hoe langer ze wrijft, hoe kleiner het lapje wordt. Tot een prachtig kunstwerkje overblijft waarin alle materialen met elkaar zijn verweven. “Dit werkt ook heel therapeutisch. Het is een uitstekende techniek om rustig te worden. Je vergeet voor even alle sores.”

UIT DE KRANT