Ard van der Tuuk onder de indruk van verhalen in Joodse Schooltje

|||||||
||||||| Foto: |||||||
[on] genode gast

LEEK – Na de emotionele Auschwitzherdenking in het gemeentehuis van Leek, kwam de Westerkwartierse burgemeester Ard van der Tuuk ook afgelopen week richting het dorp. Ditmaal om een bezoek te brengen aan het Joodse Schooltje, alwaar vrijwilligers de herinnering aan de Joodse gemeenschap levend houden. De Ongenode Gast nam een kijkje in Leek en zag hoe burgervader Van der Tuuk zichtbaar onder de indruk was van de vele verhalen die er verteld worden.


Het is iets voor drieën als de Ongenode Gast samen met een fotograaf aanklopt bij het compacte museum aan de Samuel Leviestraat. De burgemeester blijkt al binnen te zijn. Samen met gemeentemedewerker Janet is hij mooi op tijd. Binnen is vrijwilligster Anneke juist begonnen met een korte uitleg over de ontstaansgeschiedenis van het museum. Het Joodse Schooltje werd in 1855 gebouwd en deed tot aan de Tweede Wereldoorlog daadwerkelijk dienst als school. Na de oorlog werd het een schuur, maar in 1995 werd het gebouw verplaatst en gerestaureerd. Het museum barst nu van de historie, met onder andere plaquettes en unieke foto’s. Maar ook originele brieven liggen er. ‘Zelfs nu worden er nog spullen gebracht’, zegt Anneke. ‘Het is ons doel om de mensen die hier vroeger gewoond hebben en later zijn afgevoerd, een gezicht met een verhaal te geven.’


Een bijzonder object hangt boven de ingang van het schooltje. Een duidelijk verweerde vlag, ooit geschonken door mevrouw Siegers. Anneke vertelt dat het museum volledig wordt gerund door vrijwilligers, onder de vlag van de Samuel Levie Stichting. ‘We mogen alles wat wij hier doen misschien nog wat breder uitdragen’, stelt zij. Van der Tuuk vraag hoe het tegenwoordig met de Joodse gemeenschap in Leek zit. ‘Van de originele gemeenschap is niets over’, weet Anneke te vertellen. Mischa is één van de vrijwilligers met Joodse roots. Zij weet te melden dat in Groningen nog een levendige gemeenschap is, maar dat in Leek de gemeenschap nooit weer werd opgebouwd. Enkele ondergedoken Joden keerden na de oorlog weliswaar terug, maar hielden daar slechte herinneringen aan over.


‘Er zijn een heleboel verhalen geweest die hier zijn gestopt’, stelt Anneke. Lineke, een andere vrijwilliger, vindt dat door het levend houden van de herinneringen aan deze mensen, hun verhaal niet uitgewist is. ‘En juist daarom is zo’n museum zo belangrijk.’ 


Ondertussen kijkt Van der Tuuk om zich heen. Hij laat zich door bestuurslid Martin de Boer (die een week eerder in het gemeentehuis nog een indrukwekkende speech hield) bijpraten. Aan de hand van boeken, dvd’s en allerlei originele en unieke items, kan men zich onderdompelen in de Joodse geschiedenis van Leek. Eén keer in de maand wordt er zelfs nog Hebreeuwse les gegeven in het schooltje. Daarnaast biedt het museum een lesproject op scholen aan. Het mag dan een vrijwilligersorganisatie zijn, aan stilzitten doen ze niet bij de Samuel Levie Stichting. ‘Vanuit de kinderen die het lesproject volgen, krijgen we veel enthousiaste reacties’, aldus Martin. ‘We zien een soort sneeuwbaleffect. Kinderen die hier op de basisschool kennismaakten met het Joodse Schooltje, doen later in hun studie soms een werkstuk of scriptie over het museum. Ze raken toch geboeid door het museum.’


Zelf raakte Martin eveneens geboeid door het Joodse Schooltje. ‘Ik kwam hier toevallig eens langs toen ze hier een Pesachtafel hadden klaar staan. Ik raakte in gesprek en ze vertelden dat ze nog vrijwilligers konden gebruiken.’ En zo verbond de emeritus-predikant zich aan het bijzondere museum.


Van der Tuuk is ondertussen geboeid geraakt door het verhaal van de in Groningen woonachtige Maurits. Hij overleefde Theresienstadt en vertelt er nog graag over. ‘Wellicht is het interessant om hem eens te vragen voor het college en de raad zijn verhaal te doen. Zouden wij hem eens kunnen uitnodigen?’, vraagt Van der Tuuk.


Duidelijk is dat het bezoek van Van der Tuuk aan het Joodse Schooltje als zeer nuttig wordt ervaren. Als er bijna een uur verstreken is en het gezelschap zich opmaakt voor een bezoek aan de begraafplaats, gaat de Ongenode Gast verder. Het was in alle opzichten een goede ontmoeting! 


 Wat: Ard van der Tuuk bezoekt Joodse Schooltje
Wanneer: donderdag 30 januari
Hoe laat: 15:00 uur


|||||||
|||||||
|||||||
|||||||
|||||||
|||||||
|||||||

UIT DE KRANT