Boekenpraat - Hebben en Zijn

Regelmatig bespreekt Femke Liemburg van Boekhandel Daan Nijman in deze krant haar Boek van de Week. Femke leest verschillende genres: de ene keer een thriller, dan een roman, soms een uitstapje naar poëzie of geschiedenis, maar het kan ook net zo goed een kinderboek zijn dat haar is opgevallen. Het Boek van de Week is in ieder geval altijd een boek dat ze bijzonder genoeg vindt om over te vertellen, een pareltje tussen alle nieuwe uitgaven.  

Deze week: Hebben en Zijn van Dimitri Verhulst

Deze week een wel heel bijzonder boek met een onderwerp waar ik nog nooit eerder over las: de ontwenningskliniek van het leven. In het boek ‘Hebben en Zijn’ komt hoofdpersoon Malodot om het leven bij een auto-ongeluk. Hij week uit voor een hert en moest dit met zijn leven bekopen.

Eenmaal overleden begint zijn verhaal pas; hij komt terecht in een afkickkliniek. Waar anderen in zo’n kliniek moeten afkicken van drank of drugs, zo moeten hier de doden, de overledenen, afkicken van het leven. Met daadwerkelijk groepssessies, therapieën, ontwenningsverschijnselen en alles wat daarbij hoort.

De hang naar het leven is groot. En je kunt terug naar het leven, er is echter één grote Maar… Als je de overstap naar de dood nog niet wilt of kunt maken, dan leef je je leven helemaal opnieuw. Met alle bijbehorende hoogte- én dieptepunten. Uiteindelijk zijn er dus twee keuzes: leven of de dood. En van de dood weet niemand hoe die eruitziet. Er wordt geschetst dat het net zoiets is als de fase voor de geboorte, waar we ook geen actieve herinneringen aan hebben. Kies je voor het leven, dan zul je niet het idee hebben dat je het opnieuw beleeft. Voor je gevoel doe je alles gewoon voor de eerste keer. Net als een grammofoonplaat, die je steeds opnieuw draait. Die weet ook niet dat dit al de 128e keer is.

In de kliniek zitten mensen die omgekomen zijn bij een ongeluk, die zelfmoord hebben gepleegd, maar ook mensen die als gevolg van een medische misser zijn overleden. Het zijn mensen van alle rangen en standen van de bevolking, er gelden geen privileges. Een uitzonderingspositie omdat je veel geld hebt, is hier niet aan de orde. Iedereen is gelijk. De overstap naar de dood hebben ze nog niet kunnen maken en er volgt een detox. Ouderen kom je in de kliniek overigens niet veel tegen. Zij hebben minder hang naar het leven en zijn eerder klaar om dood te zijn.

Verhulst schrijft in zijn geheel eigen stijl; melodisch, soms bijna poëtisch, stilistisch, met humor maar met weinig tact. Hier en daar is het grof, zoals we dat van hem kennen. Maatschappelijke thema’s worden niet geschuwd: bootvluchtelingen, klimaatopwarming, CO2-uitstoot of de terroristische aanslag in Parijs. Dit is zo’n boek waarvan je kunt zeggen: je vindt het fantastisch óf helemaal niet…

Hebben en Zijn

Dimitri Verhulst

€ 19,99

9789025473143