Buurtbemiddeling op zoek naar wereldvrede in Noordenveld
actueel
NOORDENVELD – ‘Buurtbemiddeling’. Een mooi woord. “Maar wat denk jij nu eigenlijk dat het betekent?”, begint Wiebe van Houten het omgekeerde interview. Samen met Janneke de Leeuw en Theo van der Veen bemiddelt Wiebe tussen buren die een, vaak klein, probleem hebben laten escaleren tot iets groots. “Maar denk niet dat wij langskomen met een oplossing en als een rechter een oordeel vellen”, springt Janneke in. “Dat gaat dus niet gebeuren.” De manier waarop het buurtbemiddelingsteam werkt wordt al snel duidelijk. “We geven handvaten aan, geven mensen rustig een zetje in de juiste richting en laten ze zelf nadenken”, vat Wiebe het kort samen. Dus wie denkt dat dit een normaal interview is, komt bedrogen uit. Met wat subtiel aangereikte handvaten hebben we zelf het verhaal kunnen schrijven, precies zoals Buurtbemiddeling het graag ziet.
Vanuit het Inwonersplein aan de Schoolstraat te Roden is het initiatief afgelopen november opgestart als onderdeel van Welzijn in Noordenveld. Sindsdien is er zestien keer een beroep gedaan op Buurtbemiddeling. “Dat lijkt niet zo veel”, zegt Janneke. “Maar het is natuurlijk maar een klein gedeelte dat echt hulp zoekt bij een probleem in de buurt.” Wiebe vult haar aan: “Er komt natuurlijk ook schroom bij kijken. Vragen of je hulp kan krijgen bij problemen met je buren is voor sommigen best raar. Maar dat is dus absoluut niet nodig. Integendeel zelfs, vaak getuigd het zelfs van karakter als je hulp inschakelt en toegeeft dat je er zelf niet meer uit komt.” Partij kiezen doen de drie, Theo van der Veen geniet van een welverdiende vakantie, dan ook nooit. “Zeker niet”, zegt Wiebe. “Er is geen goed of fout. Als wij ingeschakeld worden door partij A, dan gaan we daarheen te praten. Partij B komt dan naar voren als een stel verschrikkelijke mensen. En dat is ook logisch, anders werden we niet gebeld. Echter, zodra ik bij partij A de deur uitloop ben ik het kwijt en bel ik onbevangen en onbevooroordeeld bij partij B aan voor hun verhaal.” Janneke knikt instemmend en vertelt: “Ook die hebben hun verhaal, waarbij partij A weer als slecht wordt neergezet. Maar soms ook niet. Dan krijg je een verbaasde reactie. De buren wisten dan bijvoorbeeld niet dat ze zoveel lawaai hadden en vinden het jammer dat ze niet persoonlijk op de hoogte zijn gebracht.” “Veel problemen komen voort uit een gebrekkige communicatie en een daarop volgend verkeerde houding”, weet Wiebe. “Als mediator ben ik getraind om dat te doorbreken. Hoe? ‘Gewoon’ door de overeenkomsten tussen mensen te zoeken. En die zijn er altijd. Dat kan zijn dezelfde hobby, een leuke schilderijtje of een gedeeld verleden. Zodra mensen een gezamenlijk ‘iets’ hebben zie je ze vaak ontdooien en weer in gesprek komen.” Zoals het drietal dat ook graag ziet. “Er is niets erger dan je buren te moeten negeren”, vindt Janneke. “Dat je de voordeur uitloopt en je hoofd weg moet draaien om de buurman maar niet te zien.” “Daarnaast is er natuurlijk ook het probleem met geluidjes”, vertelt Wiebe. “Veel buren horen elkaar regelmatig, maar niet bewust. Een klapperende deur, een iets te zware tred op de trap of een blaffende hond. Wie een hekel heeft aan zijn buren hoort alles en irriteert zich daar ook aan. Alles komt dan bewust binnen en wordt vervolgens al héél snel héél vervelend. En dat terwijl de meeste geluiden vaak ook makkelijk zijn op te lossen. Zo hadden we een partij die zich irriteerde aan de buurvrouw, die met haar hakken de trap opliep. Eenmaal bij de buurvrouw aan de deur zei ze: ‘Lawaai? Oh echt? Daar heb ik nooit bij stil gestaan. Ik zal voortaan mijn hakken onder aan de trap uitdoen’. Mooi natuurlijk, maar het geeft wel aan wat het meest voorkomende probleem is. Zoals al eerder gezegd, communicatie dus.” Janneke vult aan dat dat overigens niet alleen een probleem is van mensen in rijtjeswoningen. “We komen het tegen in alle plaatsen en wijken”, zegt ze. “Het is niet een bepaald slag of type volk dat vaker problemen met elkaar heeft. Zo zijn we zelfs een keer ingeschakeld bij twee buren die ruimschoots uit elkaar woonden. In twee boerderijen. Ook is Roden niet problematischer dan bijvoorbeeld Peize, Norg of Roderesch. Echt, het komt overal voor.” En daarom willen ze graag hun verhaal doen. Niet alleen om mensen bekend te maken met het bestaan van Buurtbemiddeling, ook om ervoor te zorgen dat mensen in gesprek blijven met elkaar. “Want dat is zo belangrijk”, zegt Wiebe. “En grenzen stellen. Je moet naast elkaar leven als vrienden, maar rekenen als vijanden. Veel ruzies ontstaan bij buren die jarenlang vrienden zijn geweest. Dingen raakten vertrouwd, grenzen vervaagden, mensen doen iets zonder eerst de buren te vragen –want vrienden- en vervolgens barst de bom.” “Nu zijn dat overigens wel de makkelijkste zaken die je tegenkomt”, weet Janneke. “Deze mensen hebben een verleden samen, hebben samen veel meegemaakt en hebben overduidelijk die belangrijke overeenkomsten die Wiebe net benoemde. Als de kou uit de lucht is, zijn ze vaak in no-time weer vrienden. Maar dan wel met een belangrijke les geleerd, grenzen stellen!” Toch zijn er ook momenten dat Buurtbemiddeling geen succes heeft of een oplossing gewoonweg niet te vinden is. “Vaak zie je dat er bij Borderline-patiënten, getraumatiseerde mensen en mensen met een beperking weinig te praten valt”, vertelt Wiebe. “En dan wordt het gewoon een moeilijk verhaal. Hetzelfde geldt eigenlijk voor mensen die uit de stad verhuizen naar een klein dorp en denken ‘zomaar’ te kunnen integreren. Dat blijkt in de praktijk een stuk lastiger. Dorpelingen zijn vaak al een groep en spreken met elkaar, verhalen doen al snel de ronde en als er dan wat gebeurd is het al snel bekeken. Helaas heb ik mensen weleens moeten adviseren om weer uit een dorp te verhuizen. Die werden gewoon gepest en geterroriseerd, dan houdt het op.” Al zijn dat wel de uitzonderingen op de regel. Janneke geeft aan dat Buurtbemiddeling over het algemeen op tijd ingeseind wordt als er problemen zijn. “Dat kan gedaan worden door een wijkagent, belangenverenigingen, huisartsen en instanties. Daarbij geldt: hoe vroeger, hoe beter. Des te eerder we over de problemen kunnen praten, des te sneller ze kunnen worden opgelost. Dus als iemand hulp nodig heeft of in een rare situatie zit in de buurt, wacht niet te lang met hulp zoeken.” “Nogmaals, schroom is niet nodig”, verzekert Wiebe nog eens. “Hulp vragen is juist een teken van kracht. Alles is beter dan je buren negeren.”
Contact opnemen met Buurtbemiddeling Noordenveld kan via Theo van der Veen, coördinator Buurtbemiddeling, 050 317 6500 of via theovanderveen@welzijninnoordenveld.nl.
Vanuit het Inwonersplein aan de Schoolstraat te Roden is het initiatief afgelopen november opgestart als onderdeel van Welzijn in Noordenveld. Sindsdien is er zestien keer een beroep gedaan op Buurtbemiddeling. “Dat lijkt niet zo veel”, zegt Janneke. “Maar het is natuurlijk maar een klein gedeelte dat echt hulp zoekt bij een probleem in de buurt.” Wiebe vult haar aan: “Er komt natuurlijk ook schroom bij kijken. Vragen of je hulp kan krijgen bij problemen met je buren is voor sommigen best raar. Maar dat is dus absoluut niet nodig. Integendeel zelfs, vaak getuigd het zelfs van karakter als je hulp inschakelt en toegeeft dat je er zelf niet meer uit komt.” Partij kiezen doen de drie, Theo van der Veen geniet van een welverdiende vakantie, dan ook nooit. “Zeker niet”, zegt Wiebe. “Er is geen goed of fout. Als wij ingeschakeld worden door partij A, dan gaan we daarheen te praten. Partij B komt dan naar voren als een stel verschrikkelijke mensen. En dat is ook logisch, anders werden we niet gebeld. Echter, zodra ik bij partij A de deur uitloop ben ik het kwijt en bel ik onbevangen en onbevooroordeeld bij partij B aan voor hun verhaal.” Janneke knikt instemmend en vertelt: “Ook die hebben hun verhaal, waarbij partij A weer als slecht wordt neergezet. Maar soms ook niet. Dan krijg je een verbaasde reactie. De buren wisten dan bijvoorbeeld niet dat ze zoveel lawaai hadden en vinden het jammer dat ze niet persoonlijk op de hoogte zijn gebracht.” “Veel problemen komen voort uit een gebrekkige communicatie en een daarop volgend verkeerde houding”, weet Wiebe. “Als mediator ben ik getraind om dat te doorbreken. Hoe? ‘Gewoon’ door de overeenkomsten tussen mensen te zoeken. En die zijn er altijd. Dat kan zijn dezelfde hobby, een leuke schilderijtje of een gedeeld verleden. Zodra mensen een gezamenlijk ‘iets’ hebben zie je ze vaak ontdooien en weer in gesprek komen.” Zoals het drietal dat ook graag ziet. “Er is niets erger dan je buren te moeten negeren”, vindt Janneke. “Dat je de voordeur uitloopt en je hoofd weg moet draaien om de buurman maar niet te zien.” “Daarnaast is er natuurlijk ook het probleem met geluidjes”, vertelt Wiebe. “Veel buren horen elkaar regelmatig, maar niet bewust. Een klapperende deur, een iets te zware tred op de trap of een blaffende hond. Wie een hekel heeft aan zijn buren hoort alles en irriteert zich daar ook aan. Alles komt dan bewust binnen en wordt vervolgens al héél snel héél vervelend. En dat terwijl de meeste geluiden vaak ook makkelijk zijn op te lossen. Zo hadden we een partij die zich irriteerde aan de buurvrouw, die met haar hakken de trap opliep. Eenmaal bij de buurvrouw aan de deur zei ze: ‘Lawaai? Oh echt? Daar heb ik nooit bij stil gestaan. Ik zal voortaan mijn hakken onder aan de trap uitdoen’. Mooi natuurlijk, maar het geeft wel aan wat het meest voorkomende probleem is. Zoals al eerder gezegd, communicatie dus.” Janneke vult aan dat dat overigens niet alleen een probleem is van mensen in rijtjeswoningen. “We komen het tegen in alle plaatsen en wijken”, zegt ze. “Het is niet een bepaald slag of type volk dat vaker problemen met elkaar heeft. Zo zijn we zelfs een keer ingeschakeld bij twee buren die ruimschoots uit elkaar woonden. In twee boerderijen. Ook is Roden niet problematischer dan bijvoorbeeld Peize, Norg of Roderesch. Echt, het komt overal voor.” En daarom willen ze graag hun verhaal doen. Niet alleen om mensen bekend te maken met het bestaan van Buurtbemiddeling, ook om ervoor te zorgen dat mensen in gesprek blijven met elkaar. “Want dat is zo belangrijk”, zegt Wiebe. “En grenzen stellen. Je moet naast elkaar leven als vrienden, maar rekenen als vijanden. Veel ruzies ontstaan bij buren die jarenlang vrienden zijn geweest. Dingen raakten vertrouwd, grenzen vervaagden, mensen doen iets zonder eerst de buren te vragen –want vrienden- en vervolgens barst de bom.” “Nu zijn dat overigens wel de makkelijkste zaken die je tegenkomt”, weet Janneke. “Deze mensen hebben een verleden samen, hebben samen veel meegemaakt en hebben overduidelijk die belangrijke overeenkomsten die Wiebe net benoemde. Als de kou uit de lucht is, zijn ze vaak in no-time weer vrienden. Maar dan wel met een belangrijke les geleerd, grenzen stellen!” Toch zijn er ook momenten dat Buurtbemiddeling geen succes heeft of een oplossing gewoonweg niet te vinden is. “Vaak zie je dat er bij Borderline-patiënten, getraumatiseerde mensen en mensen met een beperking weinig te praten valt”, vertelt Wiebe. “En dan wordt het gewoon een moeilijk verhaal. Hetzelfde geldt eigenlijk voor mensen die uit de stad verhuizen naar een klein dorp en denken ‘zomaar’ te kunnen integreren. Dat blijkt in de praktijk een stuk lastiger. Dorpelingen zijn vaak al een groep en spreken met elkaar, verhalen doen al snel de ronde en als er dan wat gebeurd is het al snel bekeken. Helaas heb ik mensen weleens moeten adviseren om weer uit een dorp te verhuizen. Die werden gewoon gepest en geterroriseerd, dan houdt het op.” Al zijn dat wel de uitzonderingen op de regel. Janneke geeft aan dat Buurtbemiddeling over het algemeen op tijd ingeseind wordt als er problemen zijn. “Dat kan gedaan worden door een wijkagent, belangenverenigingen, huisartsen en instanties. Daarbij geldt: hoe vroeger, hoe beter. Des te eerder we over de problemen kunnen praten, des te sneller ze kunnen worden opgelost. Dus als iemand hulp nodig heeft of in een rare situatie zit in de buurt, wacht niet te lang met hulp zoeken.” “Nogmaals, schroom is niet nodig”, verzekert Wiebe nog eens. “Hulp vragen is juist een teken van kracht. Alles is beter dan je buren negeren.”
Contact opnemen met Buurtbemiddeling Noordenveld kan via Theo van der Veen, coördinator Buurtbemiddeling, 050 317 6500 of via theovanderveen@welzijninnoordenveld.nl.
