Centrale Verwarming

minikul
Het zal aan mijn gevorderde leeftijd liggen, maar de sedert september vorig jaar op tv-kanaal 50 – althans bij mij – zichtbare zender ONS heeft mijn oude hart gestolen. Waar ONS voor staat, of het een afkorting is van bijvoorbeeld Oud Nieuws Sortering, heb ik nergens kunnen vinden. Geeft niet, ONS kan ook simpelweg ‘ons’ betekenen, u, ik, wij, die weliswaar niet in het verleden leven en nog met beide benen in deze tijd staan, maar wier toekomst toch achter hen ligt. Vroeger, nog niet zo lang geleden – opa spreekt – had je Nostalgienet als ‘historische tv-zender’ maar dat was  plotseling van de beeldbuis verdwenen. Te oubollig? Want zeker voor de nieuwe generatie, pak ‘m beet voor vijftig-minners, zijn de jaren veertig, vijftig en zestig van de vorige eeuw vaak als de middeleeuwen. Er is de laatste jaren ook zo vreselijk veel veranderd. Maar dat zeiden onze betovergrootouders waarschijnlijk ook over de periode die achter hen lag. ONS belicht het recente verleden met vooral programma’s van toen, toen film en tv nog in zwart-wit waren en je alleen maar Nederland 1 had, de weerman met een vilstift de loop van de depressies op een schoolbord tekende en het Polygoon Nieuws met de metalen stem van Philip Bloemendaal aan elke filmvoorstelling in de bioscoop vooraf ging. ONS, ik kwam een paar weken geleden bij het zappen bij toeval op dat tv-kanaal terecht, zendt behalve actualiteiten-van-toen ook ‘ouwe films’ uit. Zoals – en daar bleef ik bij hangen – ‘Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming’ – de in 1975 in première gegane film met vier verhalen uit het gelijknamige boek van Heere Heeresma, toen een gevierd schrijver. De film was in ons – hé, weer ‘ons’ maar dan anders – land een kassucces. Ik had hem ook toen al in de bios gezien en ik was en ben nog steeds onder de indruk van vooral het serieuze, melancholisch-ontroerende spel van toendertijdse raskomieken Johnny Kraaijkamp en Rijk de Gooyer. Het spel is traag, films van een halve eeuw geleden zijn allemaal een stuk trager dan films van nu, net of de tijd toen langzamer verstreek, maar als je daar doorheen prikt geniet je, zeker als oudere (maar waarom zouden jongeren dat niet?) volop. ’t Is even wat anders dan het hectische ‘Help mijn man is klusser’ en consorten, maar als je bij het kijken naar ONS de centrale verwarming bij je thuis een graadje hoger instelt, wordt je niet alleen warmer van buiten, maar ook van binnen.
Henk Hendriks
 

UIT DE KRANT