“Gao mor even in de bouwhoek speulen Bas,”zeg juf tegen een jonkie dat snukkend in een lange rij achter zien taofelie zit. Veur hum lig de ‘taoltoets kleuters groep 1’. Een gruwel waor e zuch gien raod met wet. Stoere Bas is een zielig klein Bassie worden. Jao zeker hij mag juf Lonneke geern lieden. Vanaof de eerste dag dat e op schooul kwam kun e gooud met heur, en trouwens ok met de aandere kinder, opscheeiten. Zie is aait aordig en wanneer der wat gedonder is met een aander kind wet juf altied raod. Nee der is niks mis met de schooul, de kinder en zien juf Lonneke. As ze teminste mor neeit begunt over sommegies, cieferties, moeilijke woorden en zukswat. Dat is veur Bas nog te hoog grepen. Het interesseert hum nog neeit. Zien computerie is daor nog neeit op insteld.
Wij leeft in een computertiedpark en computers maokt underscheid tussen hard- en software. Eerst mot de computer bouwd worden. As dat gooud warkt, kuj de softwarepakketten anbrengen. Bij jonge kinder warkt dat net zo. De harsens van het jonge kind, zoas Bas, bent het begun van de computer. De hardware van die computer wordt tussen nul en zes jaor opbouwd en besteeit oet andachtig kieken en luustern. Spraok en geheugen volgt. Bovendien besteeit de hardware oet motorische handigheden die het meugelijk maokt daj laoter kunt sporten en schrieven. Pas as Bas de hardware klaor hef – vroouger neuimden ze dat ‘schooulriepheid’, begunt het installeren van de softwarepakketten zoas lezen, rekenen, aardrijkskunde en geschiedenis. Mor as de software installeerd wordt veurdat de hardware klaor is, lop de computer vast. En zo was ’t ok met het computerie van Bas. Letters interesseert hum nog neeit. Hij kent allennig de eerste letter van zien eigen naom. Bovendien prat Bas in de groep bijna neeit. Jao, wel tegen juf en een paor aandere kinder, mor eigelijk te weinig. “ ’t Zit der wel in, mor het komp der nog neeit oet”, har juf tegen zien pap en mam zegd. Nee, taol dat is neeit echt zien ding.
Hij speult geern in de bouwhoek en nog leeiver boeten. Op de boerderij bij zien opa is e helemaol in zien element. Daor prat e elkeneein de oren van de kop. Bas is een veurbeeld van een kind dat te vrooug de software van lezen en zukswat anboden kreg. Bas snapt het neeit, wordt der verdreeitig van, prat neeit meer, knapt der op aof. Nou dat belooft natuurlijk neeit veul goouds veur de verdere tied op de basisschooul.
Laot Bas toch lekker met aandere kinders speulen in de bouwhoek. Dan oefent e zien fijne motoriek (baosis veur schrieven). Leert e umgaon met vorms en verschillen in grootte van blokken
(baosis veur reken). Prat e met aandere kinder over de bouwplannen die ze hebt(taolontwikkeling)
En bedenkt e saomen met aandern oplossings as ’t even neeit lukt. Dan wordt der haard warkt an zien hardware. Nou neeit.
Nou is Bas een zielig faolangstig Bassie worden dat zien eigen leerproces in de weg geeit staon.
Ok veur hum geldt: Eerst de hardware …dan de software. Laot dat toetsen van kleuters zoas Bas toch even zitten! ’t Is net as met appels en peren. Die moet ok eerst voloet riepen an de boom. Juf Lonneke veuilde dat gooud an toen ze tegen het jonkie zee: “Gao mor even in de bouwhoek speulen Bas”.
