Crisisnatuur

Wat doe je na een dag thuiswerken? Ik loop dan het liefst in de natuur, op een rustige, bosrijke plek. Of fiets een rondje door de kop van Drenthe met de camera om mijn nek. Je weet immers nooit wat je onderweg tegenkomt. Ik zuig de frisse de lucht in mijn longen en geniet van de ‘exploderende’ lente. Na een dagje beeldscherm vergaderen worden mijn zintuigen extra gekieteld. Ik luister naar de kakofonie van fluitende vogels, al dan niet met een dosis nestmateriaal tussen de snavels. De geuren van de eerste voorjaarsbloemen verleiden mijn neus. Vlinders en hommels fladderen en zoemen om mijn oren. Rare tijd hoor. Door het coronavirus lijkt de wereld stil te staan, maar in de natuur gaat alles gewoon verder. Alsof er niets aan de hand is.

‘s Avonds zoek ik slalommend en springend mijn weg over het pad. Overal springende kikkers en kruipende padden. Ik heb al menig diertje opgepakt en bij het oversteken geholpen. Ineens vraag ik me af of we dit najaar een kikker- en paddenexplosie krijgen. Er rijden toch veel minder auto’s op de weg? Dus worden er minder kikkers doodgereden denk ik dan. Dus is er meer kikkerdril in de sloten. Dus komen er meer kikkervisjes en meer kikkers. Toch? Wellicht is dat te simpel gedacht. Wel goed voor de Ooievaars.

Laten we vooropstellen dat deze coronacrisis een volstrekt ongewenste situatie is waarvan we allemaal hopen dat er snel een einde aan komt. Maar zo’n periode zet wel veel mensen aan het denken. Ik hoor theorieën over hoe de mens deze situatie zelf creëerde. De natuur slaat genadeloos terug met het virus. Dat is wel kort door de bocht maar ik vind het wel boeiend om te horen hoe we ineens nadenken over onze kwetsbaarheid. We leken, volgens velen, boven de natuur te staan maar nu gebeurt er iets dat we niet in de hand hebben.

De mens doet noodgedwongen een (tijdelijke) stap terug maar de natuur zet vervolgens een stap vooruit. Althans daar lijkt het in eerste instantie wel op. De crisismaatregelen hebben in ieder geval (tijdelijk) invloed op de natuur en het klimaat. Vanuit de hele wereld zien we daarvan voorbeelden.

Volgens satelliet beelden is de lucht boven China enorm opgeknapt tijdens de crisis. Minder verkeer en vervuilende bedrijven staan stil. Het lijkt er op dat de gevolgen op dat gebied gunstig uitpakken. Bizar is echter dat het straatbeeld, dat we te zien krijgen, vrijwel hetzelfde lijkt. Vóór de crisis liepen de Chinezen rond met mondkapjes tegen de luchtverontreiniging. Nu is de lucht schoner maar lopen ze rond met mondkapjes tegen het coronavirus.

Ook Venetië ligt plat. Geen gondeltoeristen meer in de grachten. Het water in de stad is zo helder geworden, dat de Venetianen sinds tijden weer vissen zien zwemmen. Hoe mooi is dat? Ik ben benieuwd hoe de Italianen hier mee omgaan na de crisis.

In Nederland gebeurde ook iets bijzonders. Jarenlang sporen natuurorganisaties mensen aan om de natuur te bezoeken. Onderzoeken bewijzen dat natuurbezoek goed is voor je fysieke en geestelijke gesteldheid. Door de coronacrisis ging Nederland ineens massaal een frisse neus halen in de natuur. Oeps, dat was niet de bedoeling. Dat kan onze kwetsbare natuur niet aan. Dus werden natuurgebieden gesloten voor bezoekers. Hoe raar kan het lopen. Dus halen we de natuur naar huis. ‘Binnenbossen’, kamerplanten en natuurfoto’s zijn weer populair.

Goh, wat ben ik blij met mijn werkkamer. Met een mini natuurmuseum en volop natuurfoto’s. Ik draai mijn bureaustoel om en kijk naar een boeiende verzameling natuurattributen. Die verzamel ik al mijn leven lang. Ach, als ik niet naar buiten kan dan geniet ik binnen van mijn eigen ‘crisisnatuur’.  

Andre Brasse april 2020