De boer op in Lieveren!
[on] genode gast
De Ongenode Gast is op vakantie. Een mooi excuus voor een zomerrubriek. In ‘de boer op’ maakt de Krant kennis met verschillende boeren uit de regio. Zij praten over hun leven, hun passie en uiteraard hun vak. Een portret van één de oudste beroepen ter wereld, beoefend door vaklieden met hart voor de zaak. De boer in al zijn glorie.
LIEVEREN - Woensdagochtend 10:00. De koffiepot staat op tafel bij huize Noord-De Vreeze. Hoewel smoordruk, voor de reportage van de Krant wordt een rustmomentje ingelast. Albert Noord runt samen met partner Ria de Vreeze een melkveebedrijf aan de Zuidesch in Lieveren. Geen baantje van 9 tot 5, wordt al snel duidelijk. Op voor dag en dauw, om een uurtje of elf ’s avonds de laatste inspectieronde in de stallen. Precies twee dagen per jaar gaat Albert Noord met vakantie. Een lang weekendje in de herfst. Ria een iets langer, een midweek Friesland, alleen met de kinderen. Vaker kan Albert niet weg. Of beter: wil hij niet weg. Niemand die Elsje 1286, Grietje 138 en Sabina 101 beter kent dan hijzelf.
Het was een droom om boer te worden. Een droom die Albert al had als 6-jarig jochie op de basisschool. Dezelfde droom als die van zijn vader Jan, die nu knecht is op de boerderij van Albert en Ria. “Mijn opa had een boerderij. Daar was ik altijd te vinden. Die ging later over naar mijn oom, de oudste zoon van het gezin. Zo ging dat in die tijd. De oudste neemt de boel over en mijn vaders droom ging aan zijn neus voorbij. In 2011 nam ik de boerderij van mijn oom over. Een vleesbedrijf was het toen, met 55 zoogkoeien en zo’n 150 roséstieren. Die stieren werden na 8 maanden geslacht voor de export, voornamelijk naar Italië. In 2015 zijn we overgestapt van vleesvee naar melkvee.” Ondertussen schuift pa Jan, 81 inmiddels, aan bij de keukentafel. Of hij het land nog even moet schudden, wil hij weten. Jan geniet op de boerderij van zijn zoon. Elke dag helpt hij Albert met allerlei hand- en spandiensten. “Pa doet van alles. Maaien, schudden, de stallen vegen. We hebben er een goeie knecht aan.” Als de bodem van zijn koffiekop in zicht is, springt Jan op de trekker. Ria tapt haar man en de redacteur van de Krant nog een bakkie in.
Albert heeft een band met zijn koeien. Kent iedere koe persoonlijk. Dat gezonde koeien weg moeten vanwege een te grote fosfaatproductie vindt hij vreselijk. Overheidsregels die het boerenbestaan er niet leuker op hebben gemaakt, vindt hij. “Dat prachtige koeien naar de slacht moeten vanwege het fosfaatverhaal gaat me aan het hart. In Nederland mag je een bepaalde hoeveelheid fosfaten hebben, kom je daar boven, moeten er koeien weg. Wij mogen maximaal 60 koeien houden, bepaald op 2 juli 2015, de peildatum dat het aantal fosfaatrechten bepaalt. Terwijl we land hebben om er wel 200 te houden. Daar gaat het scheef. In Brabant heb je boeren met weinig grond die er toch 80 koeien mogen laten grazen. En dit is nog maar een van de vele regeltjes waar we ons aan moeten houden. De regelgeving slaat door. Als boer ben je niet meer vrij. Iedere move wordt gecontroleerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Ze kunnen overal in, ze weten alles. Zit je op 31 december over de maximale fosfaatuitstoot heen, pleeg je een economisch delict. Word je voor crimineel aangezien. Krijg je een strafblad en een boete. Daarnaast zijn we verplicht om minimaal drie gewassen te verbouwen en aan duurzaamheid te doen. Dat laatste moet ook wel, wil je blijven groeien. Als je niet bijblijft, is het snel gebeurd. De boer is manager van zijn eigen bedrijf.”
De koeien van Albert en Ria doen het goed. Produceren gemiddeld 10.340 liter per koe per jaar. En dat is behoorlijk veel. Naar alle waarschijnlijkheid dankzij de liefdevolle verzorging van boer Albert. Hij is verknocht aan zijn gevlekte viervoeters. “Onze melk gaat naar Heerenveen. Naar Aware, de huisleverancier van Albert Heijn.” Hoe een gemiddelde dag eruit ziet op de boerderij, willen we graag weten. “Om zes uur gaat de wekker, dan loop ik direct naar achteren, de stallen op. Als allereerste controleer ik op de computer de gegevens van de melkrobot. Of alle koeien gemolken zijn en of ze voldoende geproduceerd hebben. Daarna loop ik bij alle koeien langs om te kijken of ze nog oké zijn. ’s Nachts staan ze op stal, overdag mogen ze zelf kiezen. Ze kunnen overal naar toe lopen. Als alles goed is, ga ik de kalfjes voeren. Rond een uurtje of acht ga ik het huis in om een broodje te eten. Daarna is het roosters en boxen schoonmaken.” Tot half vijf vermaakt Albert zich met landwerk, dan is het opnieuw tijd om de kalfjes te voorzien van een maaltijd. Om 18:15 heeft Ria de pot klaar. En denk maar niet dat na het diner de voetjes omhoog kunnen. Nee. Zeker in de zomer niet. Is –ie druk met maaien, schudden, inkuilen en allerlei andere klusjes rond het boerenerf. Werk is er áltijd op de boerderij van Albert en Ria. Ria beheert het financiële gedeelte en de boekhouding van de boerderij. Taxiet de kinderen van school naar sportclub en verjaardagsfeestjes. Staat langs de lijn bij de wedstrijden, vermaakt de kinderen die tussen de middag overblijven op obs de Marke en werkt op maandag en donderdag bij de BSO in Zeijen. “Of wij elkaar nog wel eens zien? Nou, ehh… tijdens het eten, haha. Het lijkt allemaal zo romantisch, Boer zoekt vrouw, maar dat is het niet”, verklapt Ria. Maar dat mag de pret niet drukken, want boer zijn is nog steeds het allerleukste beroep ter wereld, vindt Albert. Dat hij maar twee dagen vakantie heeft, deert hem niet. “Ik kan mijn koeien moeilijk loslaten. Niemand kent ze beter dan ik. Dat is bijna niet over te dragen. Of ik nog een droom heb? Dat onze kinderen de boel later overnemen. Dat zou geweldig zijn. Daarom blijven we investeren.”
LIEVEREN - Woensdagochtend 10:00. De koffiepot staat op tafel bij huize Noord-De Vreeze. Hoewel smoordruk, voor de reportage van de Krant wordt een rustmomentje ingelast. Albert Noord runt samen met partner Ria de Vreeze een melkveebedrijf aan de Zuidesch in Lieveren. Geen baantje van 9 tot 5, wordt al snel duidelijk. Op voor dag en dauw, om een uurtje of elf ’s avonds de laatste inspectieronde in de stallen. Precies twee dagen per jaar gaat Albert Noord met vakantie. Een lang weekendje in de herfst. Ria een iets langer, een midweek Friesland, alleen met de kinderen. Vaker kan Albert niet weg. Of beter: wil hij niet weg. Niemand die Elsje 1286, Grietje 138 en Sabina 101 beter kent dan hijzelf.
Het was een droom om boer te worden. Een droom die Albert al had als 6-jarig jochie op de basisschool. Dezelfde droom als die van zijn vader Jan, die nu knecht is op de boerderij van Albert en Ria. “Mijn opa had een boerderij. Daar was ik altijd te vinden. Die ging later over naar mijn oom, de oudste zoon van het gezin. Zo ging dat in die tijd. De oudste neemt de boel over en mijn vaders droom ging aan zijn neus voorbij. In 2011 nam ik de boerderij van mijn oom over. Een vleesbedrijf was het toen, met 55 zoogkoeien en zo’n 150 roséstieren. Die stieren werden na 8 maanden geslacht voor de export, voornamelijk naar Italië. In 2015 zijn we overgestapt van vleesvee naar melkvee.” Ondertussen schuift pa Jan, 81 inmiddels, aan bij de keukentafel. Of hij het land nog even moet schudden, wil hij weten. Jan geniet op de boerderij van zijn zoon. Elke dag helpt hij Albert met allerlei hand- en spandiensten. “Pa doet van alles. Maaien, schudden, de stallen vegen. We hebben er een goeie knecht aan.” Als de bodem van zijn koffiekop in zicht is, springt Jan op de trekker. Ria tapt haar man en de redacteur van de Krant nog een bakkie in.
Albert heeft een band met zijn koeien. Kent iedere koe persoonlijk. Dat gezonde koeien weg moeten vanwege een te grote fosfaatproductie vindt hij vreselijk. Overheidsregels die het boerenbestaan er niet leuker op hebben gemaakt, vindt hij. “Dat prachtige koeien naar de slacht moeten vanwege het fosfaatverhaal gaat me aan het hart. In Nederland mag je een bepaalde hoeveelheid fosfaten hebben, kom je daar boven, moeten er koeien weg. Wij mogen maximaal 60 koeien houden, bepaald op 2 juli 2015, de peildatum dat het aantal fosfaatrechten bepaalt. Terwijl we land hebben om er wel 200 te houden. Daar gaat het scheef. In Brabant heb je boeren met weinig grond die er toch 80 koeien mogen laten grazen. En dit is nog maar een van de vele regeltjes waar we ons aan moeten houden. De regelgeving slaat door. Als boer ben je niet meer vrij. Iedere move wordt gecontroleerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Ze kunnen overal in, ze weten alles. Zit je op 31 december over de maximale fosfaatuitstoot heen, pleeg je een economisch delict. Word je voor crimineel aangezien. Krijg je een strafblad en een boete. Daarnaast zijn we verplicht om minimaal drie gewassen te verbouwen en aan duurzaamheid te doen. Dat laatste moet ook wel, wil je blijven groeien. Als je niet bijblijft, is het snel gebeurd. De boer is manager van zijn eigen bedrijf.”
De koeien van Albert en Ria doen het goed. Produceren gemiddeld 10.340 liter per koe per jaar. En dat is behoorlijk veel. Naar alle waarschijnlijkheid dankzij de liefdevolle verzorging van boer Albert. Hij is verknocht aan zijn gevlekte viervoeters. “Onze melk gaat naar Heerenveen. Naar Aware, de huisleverancier van Albert Heijn.” Hoe een gemiddelde dag eruit ziet op de boerderij, willen we graag weten. “Om zes uur gaat de wekker, dan loop ik direct naar achteren, de stallen op. Als allereerste controleer ik op de computer de gegevens van de melkrobot. Of alle koeien gemolken zijn en of ze voldoende geproduceerd hebben. Daarna loop ik bij alle koeien langs om te kijken of ze nog oké zijn. ’s Nachts staan ze op stal, overdag mogen ze zelf kiezen. Ze kunnen overal naar toe lopen. Als alles goed is, ga ik de kalfjes voeren. Rond een uurtje of acht ga ik het huis in om een broodje te eten. Daarna is het roosters en boxen schoonmaken.” Tot half vijf vermaakt Albert zich met landwerk, dan is het opnieuw tijd om de kalfjes te voorzien van een maaltijd. Om 18:15 heeft Ria de pot klaar. En denk maar niet dat na het diner de voetjes omhoog kunnen. Nee. Zeker in de zomer niet. Is –ie druk met maaien, schudden, inkuilen en allerlei andere klusjes rond het boerenerf. Werk is er áltijd op de boerderij van Albert en Ria. Ria beheert het financiële gedeelte en de boekhouding van de boerderij. Taxiet de kinderen van school naar sportclub en verjaardagsfeestjes. Staat langs de lijn bij de wedstrijden, vermaakt de kinderen die tussen de middag overblijven op obs de Marke en werkt op maandag en donderdag bij de BSO in Zeijen. “Of wij elkaar nog wel eens zien? Nou, ehh… tijdens het eten, haha. Het lijkt allemaal zo romantisch, Boer zoekt vrouw, maar dat is het niet”, verklapt Ria. Maar dat mag de pret niet drukken, want boer zijn is nog steeds het allerleukste beroep ter wereld, vindt Albert. Dat hij maar twee dagen vakantie heeft, deert hem niet. “Ik kan mijn koeien moeilijk loslaten. Niemand kent ze beter dan ik. Dat is bijna niet over te dragen. Of ik nog een droom heb? Dat onze kinderen de boel later overnemen. Dat zou geweldig zijn. Daarom blijven we investeren.”
