De familie Kaka vast tijdens de ramadan
RODEN – Dinsdag 13 april begint de ramadan, de heilige maand van de Islam. Dan vasten moslims van zonsopkomst tot zonsondergang, wat betekent dat zij helemaal niets mogen eten en drinken. Ook de van oorsprong Syrische familie Kaka doet aan de ramadan.
‘Het mooiste van ramadan vind ik dat je het deelt met de familie’
Bijna vier jaar is de familie inmiddels in Nederland. ‘Hier is het moeilijker om te vasten,’ vertelt moeder Malak. ‘In Syrië duurde de dag meestal 16 uur. Hier moeten we wel 20 uur vasten, omdat de zon eerder opkomt en later ondergaat. Dat is voor volwassenen wel vol te houden, omdat wij het vasten al meer gewend zijn, maar voor kinderen is het moeilijker.’ De kinderen van Malak en haar echtgenoot zijn 14, 13, 11 en 9 jaar oud. Zij hoeven nog niet alle vier mee te doen met de ramadan. Kinderen, ernstig zieken, zwangere vrouwen en reizigers zijn namelijk vrijgesteld van vasten. Van de laatste drie categorieën wordt echter wel verwacht dat zij dit later in het jaar alsnog inhalen. Malak: ‘Vanaf 14 jaar moeten kinderen de hele dag vasten. Daarvoor is het niet verplicht, maar we bouwen het wel langzaam op.’ Nour van 9 wil dit jaar proberen om een deel van de dag te vasten. ‘Als dat lukt krijg ik een cadeautje,’ lacht hij.
De oudste kinderen, Ahmad van 14 en Badr van 13, vasten wel de hele dag. ‘Dat moet van de profeet,’ zegt Badr. ‘Alle andere maanden zijn voor jezelf, en deze maand is gewijd aan de profeet. Door te vasten oefen je geduld en train je het verlangen naar eten en drinken. Je voelt ook mee met mensen op de wereld die honger hebben.’ Op de vraag of de jongens het ook moeilijk vinden om te vasten, terwijl hun schoolkameraadjes wel mogen eten, antwoorden zij ontkennend: ‘Wij hebben daar al voor geoefend.’ Een voordeel is nu ook dat veel lessen vanwege corona online plaatsvinden. Daardoor komen de jongens minder snel in de verleiding. Hun broertje Nour lacht ondeugend: ‘Als zij moeten vasten ga ik wel eens naast hen iets eten wat zij lekker vinden.’ Zijn broers lachen: ‘Ja, dat doet hij. Dat is wel gemeen.’
Na zonsondergang mag gewoon worden gegeten, maar na een lange dag vasten is het lichaam geen eten en drinken meer gewend. Daarom worden voor de eerste maaltijd (de iftar) eerst drie dadels gegeten en een glas water gedronken. Ook komen veel familieleden langs, die ook bijna allemaal in Roden wonen. ‘Het mooiste van ramadan vind ik dat je het deelt met de familie,’ zegt Malak. ‘De hele familie komt hier en we eten bijna iedere dag samen na zonsondergang. Dat is heel gezellig en als er meer mensen zijn kun je ook meer eten. Anders zit je heel snel vol.’
Naast het vasten bidden moslims ook meer tijdens de ramadan en lezen zij veel in de koran. ‘In Syrië gingen we naar de moskee om te bidden,’ zegt Malak. ‘Hier doen we dat niet zoveel, omdat hier niet veel moskeeën zijn.’ Ook waren de winkels en markten in Syrië de hele nacht open. Na het eten ging iedereen naar de moskee om met elkaar te bidden, waarna mensen elkaar bezochten en elkaar feliciteerde omdat het weer was gelukt het vasten een dag vol te houden. Daarna gingen zij slapen. ‘Voor de tweede maaltijd (de sohoor), die voor zonsopkomst wordt gegeten, liep iemand met een darboeka [een Ararbisch-Islamitische vaastrommel, red.] door de straat om iedereen te wekken voor het eten. Aan het einde van de ramadan kreeg die persoon dan een fooi. In Nederland kan dat natuurlijk niet, want dan worden de andere mensen in hun slaap gestoord.’ Nour: ‘Ik mocht in Syrië eens mee met de darboeka-speler, dat was heel leuk.’
Ook wordt er een spaarpotje bijgehouden. Iedere dag wordt daar geld in gedaan, wat aan het einde van de ramadan naar mensen gebracht wordt die het nodig hebben. Het is de bedoeling dat 2,5 procent van de bankrekening gaat naar een goed doel. Armere mensen kunnen daar dan bijvoorbeeld eten en kleding van kopen, bijvoorbeeld voor het Suikerfeest. Dan kleedt iedereen zich namelijk mooi aan in nieuwe kleding en worden er veel zoetigheden genuttigd. ‘Mensen denken vaak dat we dan heel veel suiker eten,’ vertelt de familie. ‘Maar dat valt wel mee. Het is vooral zoet.’
Volgens de familie is het vasten te vergelijken met het ‘detoxen’ van beroemdheden, alleen is de ramadan bedoeld voor de profeet Mohammed. Daarnaast heeft het vasten ook een persoonlijk doel. ‘Na de ramadan voel je je positief,’ zegt Malak. ‘Alles wordt goed. Zieken worden beter en je voelt je sterker en gezonder.’