‘De tweede golf is als een tsunami, hij lijkt niet zo hoog, maar dan’

Oud-intensivist Hans Bams pleit voor korte, totale lockdown

PEIZE- ‘Wanneer gaat Nederland eindelijk in een totale lockdown?’, dat vraagt oud-intensivist Hans Bams uit Peize zich hard op af. Het aantal nieuwe besmettingen loopt in record tempo op en oversteeg vorige week de grens van 10.000. Nog zorgelijker zijn de ruim 2000 nieuwe Covid-patiënten in het ziekenhuis en de toenemende druk op de zorg, zegt Bams. Ook voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care Diederik Gommers is niet gerust op de ontwikkelingen. ‘Als de cijfers blijven stijgen, loopt de situatie in november volledig uit de hand en zitten we straks in code zwart, zei hij onlangs bij Jinek. “Wat we nu doen is pleisters plakken”, vindt Bams.

‘De tweede golf is als een tsunami. Hij lijkt niet zo hoog, maar dan’, zegt Hans Bams die als oud-intensivist het coronanieuws op de voet volgt. Bams stond aan de wieg van de intensive careafdeling van het UMCG en is bekend met de cijfers van  de Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) waar alle opnamen en besmettingen geregistreerd worden. Cijfers die er niet om liegen, zegt Bams. ‘Een virus muteert. De tweede golf kan sterker zijn, zwakker óf besmettelijker.” Voor minister president Mark Rutte zijn de zorgelijke cijfers vooralsnog geen reden om het beleid verder aan te scherpen. Hij wil werken met ijkpunten. “Ondanks de grote zorgen bij en het advies van het OMT, kiest premier Rutte nog steeds voor een gedeeltelijke lockdown. Een kabinetsbesluit dat niet meer te begrijpen is. Dit is pappen en nathouden. In heel Europa worden nu heel strenge maatregelen genomen om dit virus terug te dringen. Spanje heeft zelfs de noodtoestand aangekondigd tot mei 2021. Wanneer het land voor korte tijd helemaal dicht gaat, ben je er het snelst vanaf. Tien procent van alle ic-opnamen is Covid. De druk op de zorg is enorm. Ic-mensen doen hun stinkende best. Ze lopen tegen hun grens aan en de beloofde bonus blijft uit. Stel dat de zorgsector omvalt, en dan?” 

De besmettingen stijgen dan wel in record tempo, maar wat zeggen die cijfers nu precies, willen we van de oud-intensivist weten. Is 10.000  voor een land met ruim 17 miljoen inwoners wel zoveel? En: testen is niet verplicht maar vrijwillig. De één kiest ervoor, een ander met corona gerelateerde klachten onderneemt geen actie. “Klopt. De cijfers zeggen iets en niets. Anders is dat voor het aantal ziekenhuisopnamen en het aantal covid-patiënten op de ic. Nu gaan de cijfers vooral over besmettingen, straks weer over opnamen en sterfgevallen.”

Polderland

‘Too little, much too late’, noemt Bams het coronabeleid in Nederland. “We hadden, net zoals ze dat in China gedaan hebben, meteen moeten kiezen voor een volledige lockdown. Daar stampen ze binnen no time een paar ziekenhuizen uit de grond waar ze coronapatiënten opvangen. Chinezen zijn daar heel goed in. Wij zijn een polderland. Wij discussiëren en sluiten compromissen. Door alle wet- en regelgevingen in Nederland duurt de bouw van een nieuw ziekenhuis dan ook al snel een paar jaar. We zitten er veel langer in nu, met alle gevolgen van dien. En geloof me, het gaat nog veel erger worden. Ik las een stuk van een bekend viroloog waarin hij voorspelt dat we een ramp tegemoet gaan. Illegale feestjes waar zo’n 300 man op afkomen. Die gaan allemaal om elkaar heen hangen, dat kun je raden. Als je zo’n grote groep bij elkaar hebt gaat het snel met de besmettingen. Lieden als Willem Engel en andere complotdenkers helpen ook niet echt mee. ” Bams verwijt het kabinet  vooral onduidelijkheid. “Het is voor het kabinet zeker niet gemakkelijk. Maar zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Een gedeeltelijke lockdown werkt niet. In Drenthe waren nauwelijks besmettingen in maart. Nou, dan gaan we toch gezellig met z’n allen naar Drenthe? Het aantal nieuwe besmettingen neemt dan ook op dit moment in onze provincie snel toe. Neem onze eigen gemeente Noordenveld: in maart waren hier nauwelijks besmettingen, nu zijn dat er 56 (ter illustratie zie: www.coronalocatie.nl). Een dringend advies voor mondkapjes is ook niet handig. Stel het verplicht of niet. Duidelijkheid voorkomt discussie. De lontjes zijn inmiddels kort geworden. Rutte doet nog steeds een beroep op ‘gezond verstand’. Dat gaat niet werken. Iedereen wil graag kerst en oud en nieuw vieren. Als we zo doorgaan kun je dat schudden. Een totale lockdown van 3 à 4 weken is een klap in het gezicht, een hele zure appel, maar dan is het wel klaar.”

Test

Hans Bams wijst op een test die aantoont hoe besmettelijk iemand met Corona is. Want juist die test is van cruciaal belang stelt hij. “De test meet de zogenaamde ‘ct-waarde’, ongeacht of iemand symptomen heeft of niet. “Hoe hoger deze waarde is, des te minder virus je verspreidt en hoe lager deze waarde toont aan dat je een superverspreider bent. De beide waarden zijn: boven de 30-35 weinig verspreiding van het virus en waarde onder de 15 betekent dat je een superverspreider bent, dus brandhaard bent. Jongeren hebben mildere symptomen, maar zijn veel besmettelijker. Maar hier horen we niets over. 

Corona versus influenza

Corona heeft de wereld behoorlijk ontwricht. Bedrijven vallen om, mensen zijn angstig of kampen met psychische problemen. De media lijkt over niets anders meer te kunnen berichten. Naast veel persoonlijk leed heeft corona een economische catastrofe opgeleverd, die inmiddels al miljarden heeft gekost. Een lockdown is nog nooit eerder voorgekomen. Over een griepepidemie, waaraan net zoveel mensen overlijden hoor je amper iemand. Is corona niet ‘gewoon’ een griepvariant, willen we van Bams weten. “Influenza is een bekend begrip waar ook een vaccin voor is. Corona is iets totaal nieuws. Het grote verschil met een griepvirus is, dat corona ook andere organen aantast. Influenza is alleen een luchtwegvirus. In de luchtwegen zitten bepaalde receptoren. Corona hecht zich daaraan. Die receptoren zitten echter ook in het maagdarmkanaal, hersenen, hart, en nieren. Als corona alle receptoren bezet, krijg je orgaan falen. Dat verklaart ook waarom veel mensen met overgewicht op de ic’s liggen en doodziek zijn. Zij hebben veel meer van deze  receptoren. Nog een ander verschil met influenza is dat mensen die corona hebben gehad nog lang klachten blijven houden. Soms wel een paar maanden tot half jaar of langer.” Een verschil met de situatie in maart is dat er nu ook veel jonge, gezonde mensen op de ic, liggen weet Bams. “In maart vroegen veel mensen zich af waarom we al dat ‘brandhout’ gingen beschermen; oude, zieke patiënten die anders ook wel gauw dood zouden gaan. Nu zijn juist de tachtigplussers op de ic in de minderheid en liggen er meer dertigers en veertigers op de ic. Gezonde mensen die vechten voor hun leven, terwijl ze een paar dagen daarvoor kerngezond waren en, bijvoorbeeld, nog 300 kilo konden optillen. Corona kun je zien in grootte van ebola. Corona is heel besmettelijk, onvoorspelbaar en levensgevaarlijk.”

Vaccin

Vroeg of laat was een virus als corona te verwachten, zegt Bams. “We reizen overal heen en we exporteren van alles en nog wat. Voor de lol naar Australië vliegen is heel normaal. We zijn gewend om te krijgen wat we willen. Na de skivakantie in Oostenrijk kwam het virus ook in Nederland. Het is daar code oranje, maar we gaan er nog steeds naar toe. Internationale kranten schrijven: Nederland is het stoutste jongentje van de klas. Van dat vaccin verwacht ik nog niet zoveel. Het is in recordtijd ontwikkeld. Er doorheen gedrukt. Of het werkt weten we niet. Maar ook: hoe lang werkt het? Moeten we ieder jaar gevaccineerd worden? Antwoorden zijn er nog niet. Eén vaccin is inmiddels stilgelegd. Een persoon werd er heel erg ziek van. Het kost minimaal een jaar voordat we meer weten.” Hans Bams staat open voor vragen of reacties naar aanleiding van dit artikel: hansbams@hetnet.nl.