‘Democratie is meer dan verkiezingen. Men wil meepraten over wat er in de buurt gebeurt’

RODEN – Lijst Groen Noordenveld bestaat tien jaar. De grootste oppositiepartij van Noordenveld kwam bijna uit het niets de gemeentelijke politiek binnenstormen en kan na tien jaar terugkijken op een bewogen tijd. Fractievoorzitter en raadslid van het eerste uur Henk Koekkoek blikt samen met mederaadslid Femke Knoop en bestuurslid Seine Hidding terug op tien jaar oppositie.

Tien jaar oppositie: Lijst Groen Noordenveld viert jubileum

Opeens waren ze er. Niemand had verwacht dat de pas opgerichte partij, onder de naam Lijst Groen Noordenveld, opeens met vier zetels de gemeenteraad in zou denderen. Voor LGN werd het bewaarheid. De partij komt voort uit Vereniging Groen Noordenveld, een club die zich altijd hard gemaakt heeft voor natuur en landschap. De reden dat er een politieke partij werd opgericht, had alles van doen met plannen voor de doorontwikkeling van Roden-Zuid. De vereniging richtte zijn eigen politieke partij op. November 2009 was het. Nog geen half jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen. ‘We hadden geen idee waar we op moesten rekenen’, zegt Henk Koekkoek tien jaar na dato. ‘Ik hield er rekening mee dat ik in m’n eentje in de raad zou kunnen komen te zitten, maar we zouden er ook met zijn zessen kunnen zitten. Het grootste deel van de zittende partijen had het idee dat LGN overbodig was. Dat we er destijds met vier man in zouden komen, was dan ook een verrassing voor velen.’

En dat het voor de zittende partijen geen fijne verrassing was, bleek wel uit het eerste contact. ‘We merkten dat partijen ons wat afstandelijk benaderden in het begin’, aldus Henk. ‘Persoonlijk denk ik dat het met een stukje burgerparticipatie te maken had’, voegt Seine toe. ‘LGN is altijd een partij geweest die zich hard heeft gemaakt voor meer betrokkenheid van de inwoners. De drempel lag tien jaar geleden hoog en je merkte dat niet alle partijen even blij waren met de roep om meer participatie. Van tegenwind houdt niemand. Maar juist bij grote projecten is dat belangrijk.’

In de tien jaar dat LGN nu in de raad zit, is de burgerparticipatie beter geworden denkt Henk. ‘Al merk je bij moeilijke projecten dat het anders ligt.’ Volgens Femke kunnen inwoners bij veel onderwerpen eerder worden betrokken. ‘Dat wil niet zeggen dat de gemeente Noordenveld niet haar best doet, maar het is een feit dat inwoners vaak in een vroeg stadium kunnen worden meegenomen in een bepaald proces.’ Henk: ‘Democratie is meer dan verkiezingen. Men wil meepraten over wat er bij hen in de buurt gebeurt. Dat maakt politiek ook een stuk leuker.’

Een voorbeeldproject waarin de gemeente Noordenveld de burgerparticipatie goed geregeld had, is volgens LGN het plan van de Norgerduinen. ‘De bewoners van die huizen in de Norgerduinen zijn heel actief betrokken bij het proces. Zo hoort het ook.’

Dat Femke Knoop zich in 2017 bij LGN aansloot, had ze een jaar eerder nog niet kunnen bevroeden. Via Tineke Nieboer kwam ze in aanraking met de partij. ‘De manier waarop LGN over duurzaamheid en groen dacht, was voor mij doorslaggevend’, zegt Femke. ‘Daarnaast hebben ze een soort pragmatisch idealisme. Dat wil zeggen dat ze heus een ideologie hebben, maar ook heel praktisch naar de zaken kijken.’ Het Oosterveld is volgens haar een goed voorbeeld. LGN is altijd tegenstander geweest van de nieuw te bouwen wijk, maar denkt inmiddels actief mee wanneer het onderwerp in de raad komt. ‘Dat er gebouwd gaat worden, daar hebben we ons bij neergelegd’, zegt Henk. ‘Nu is het zaak om te kijken hoe er gebouwd gaat worden en dat er voor de juiste mensen gebouwd gaat worden. Wij gaan nu niet alle plannen afschieten omdat we op voorhand tegen het Oosterveld waren.’

Daarbij is het volgens Henk een misverstand dat LGN ‘tegen bouwen’ is. ‘Dat is niet het geval. Maar we kijken altijd met een kritische blik naar nieuwe plannen. En we zijn een voorstander van inbreiding. Bouwen op plekken in het dorp, in plaats van grond buiten de dorpen hiervoor op te offeren.’ Een goed voorbeeld van inbreiding, vindt Henk bijvoorbeeld de nieuwe jongerenappartementen aan de Raadhuisstraat. ‘Dat is prima, al hadden we graag gezien dat er een lift in zou komen. Zo waren de appartementen ook levensloopbestendig geweest.’

Seine Hidding kwam in 2016 bij LGN terecht. ‘Via mijn toenmalige collega Pierre Baas. Eerst hield ik de boot af, maar op den duur ben ik toch eens mee gegaan naar een vergadering. Ik trof daar een groep mensen met verstand van zaken en een kritische blik. Daarnaast besefte ik mij dat – als je écht wat voor je leefomgeving wil betekenen – politiek daarvoor de meest geschikte manier is. Zodoende meldde ik mij aan bij LGN en kwam ik uiteindelijk in het bestuur terecht.’

LGN is een lokale partij zonder een landelijke tak. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de leden zowel aan de linker- als aan de rechterkant van het politieke spectrum zitten. Zo heeft Henk in een grijs verleden nog eens een vergadering van de GroenLinks Noordenveld bijgewoond. ‘Maar ik had al gauw door dat we daar de oorlog niet mee zouden winnen’, zegt hij. Juist de variëteit aan mensen en meningen binnen de partij, sprak Femke aan. ‘We hebben bij ieder fractieoverleg tussen de tien à vijftien mannen en vrouwen, die allen met een zeer kritische blik alles in ogenschouw nemen.’ Henk: ‘Soms zijn we een tikkeltje eigenwijs ook. Dat geldt voor de hele partij.’

Andere partijen hebben soms moeite met die ‘eigenwijze houding’. ‘Laatst nog noemde een partij ons zuur’, lacht Henk. Femke: ‘Als je kritisch bent, ben je al gauw zuur. Zo gaat dat.’ Seine: ‘Maar we hebben wel het beste met de gemeente voor. Daarbij komt dat wij niemand hoeven te plezieren. Wij zeggen waar het op staat, dragen onze mening uit. Als dat betekent dat wij dan minder kans maken om eens in het college te komen, dan is dat maar zo. Wij zetten onze mening niet opzij.’

Integriteit

Terugblikkend op tien jaar LGN, kan het woord ‘integriteit’ niet ontbreken. Tweemaal speelde er een integriteitskwestie, tweemaal was het LGN die deze kwesties voor het voetlicht bracht. Allereerst was daar de kwestie met Hans van der Laan. LGN betichtte de oud-burgemeester ervan niet-integer te hebben gehandeld, inzake een gronddeal met voormalig Vrijbuiter-directeur Jaap van Zuijlekom. Omdat Van der Laan eerder zitting had genomen in het bestuur van een goededoelenorganisatie van Van Zuijlekom, zou hij zich schuldig maken aan belangenverstrengeling.

En later was er de affaire met CDA-raadslid Harm Holman, die een stuk grond van de gemeente in bezit had. ‘Wij wilden niet met dit verhaal naar buiten komen’, verduidelijkt Henk. ‘We gingen met Holman in gesprek en vroegen of hij er wel verstandig aan deed deze grond in bezit te hebben. Uiteindelijk was hij degene die naar de media stapte met een soort huilverhaal, waardoor wij de Zwarte Piet kregen toegespeeld. Daar hebben we van geleerd. We wilden het eerst binnenskamers oplossen, maar wanneer zoiets weer zal gebeuren, zullen wij dat zelf direct in de openbaarheid brengen.’

De integriteitskwesties maakte LGN er bij de andere partijen niet populairder op. ‘Misschien dat er vanuit het CDA naar ons toe nog wat oud zeer zit’, redeneert Henk. ‘Maar andersom heb ik dat niet.’ Ook Seine koestert op geen enkele manier wrok richting het CDA. ‘Je moet mensen in de ogen kunnen kijken. Wij kunnen dat, omdat wij vinden dat we juist hebben gehandeld.’

Coalitie

Toch zijn het zulke netelige kwesties die kunnen voorkomen dat LGN als serieuze onderhandelingspartner bij de coalitiebesprekingen aanschuift. Of de partij dat zo erg vindt, is een tweede. Zo liet Henk zich rondom de verkiezingen van 2018 ontvallen dat LGN zich best kan schikken in de rol van oppositiepartij. Seine snapt dat wel. ‘Juist in deze tijd is een kritisch geluid vanuit de raad belangrijk’, zegt hij. ‘Wij zijn een partij met een duidelijke mening en een eigen smoel. Dat laatste mis ik nog wel eens bij andere partijen. Die willen in het pluche, terwijl wij dat niet per se hoeven.’ Een goed voorbeeld hiervan vindt Femke het feit dat GroenLinks in Noordenveld instemde met het niet aanvechten van de verhoging van de gasdruk in Langelo. ‘Je zou zeggen dat juist GroenLinks hier tegen zou zijn, maar zij stuurden niet aan op een gang naar de Raad van State.’

Bij de discussie over het wel of niet aanvechten van dit besluit, bleek dat de coalitie een ondoordringbaar machtsblok had. Alle coalitiepartijen steunden het college. ‘Ik denk dat er te weinig oppositiepartijen zijn’, zegt Henk. ‘Of in ieder geval: te weinig raadsleden die in de oppositie zitten. Dat zie je bij zulke dingen terug.’

Terugkerende thema’s

Na een uur staren de aanwezigen naar hun lege kop, waar niet veel eerder nog koffie of thee in heeft gezeten. Op de vraag of LGN over tien jaar nog steeds in de Noordenveldse politiek aanwezig is, blijft Henk het antwoord schuldig. ‘Maar het zou zomaar kunnen. We wisten in 2009 nog niet dat we tien jaar zouden bestaan, maar we doen er nog steeds toe. Sterker nog: je ziet thema’s van toen weer terugkeren. De doorontwikkeling van Roden-Zuid bijvoorbeeld. Zomaar één van de thema’s waar wij met een kritische blik naar kijken. En dat zullen we de komende jaren ongetwijfeld blijven doen.’