Directrice Erika Sprang over ’t Jonkertje: ‘het welbevinden van een kind staat hier op nummer 1’

‘De school is het cement voor het dorp. Zonder t’ Jonkertje kent de jeugd elkaar niet meer’

JONKERSVAART- De school is al even bijzonder als het dorp zelf. Of dorp is het eigenlijk niet eens. Streek is eerder een juiste benaming voor de wat vreemde topografische ligging van de Jonkersvaart. Zo’n 240 inwoners telt het buitengebied bij Zevenhuizen. Basisschool ’t Jonkertje aan de Jonkersvaart –de enige straat die de streek telt- is méér dan alleen een plek waar 38 kinderen onderwijs krijgen. Het is ook het thuishonk van de buurtvereniging en ontmoetingsplek voor verschillende clubjes en verenigingen. Of zoals directrice Erika Sprang zegt: “Dit is een school van het dorp, voor het dorp.”

De rijke historie van het schooltje is ook al zo bijzonder. 120 jaar onderwijs in een toch tamelijk klein buitengebied. De kinderen komen echter uit alle windrichtingen. Marum, De Wilp, Leek, Haulerwijk, Zevenhuizen, Niekerk en natuurlijk uit Jonkersvaart zelf. De school staat namelijk bekend om z’n aandacht voor de leerlingen. Wijsheid bijbrengen met liefde en veel geduld, dát. Kinderen die dreigen te verzuipen in de vaak enorme klassen op de reguliere basisscholen komen maar wat graag naar ’t Jonkertje. Ze voelen zich er thuis, weet Erik Sprang die direct benadrukt dat haar school ook regulier is, maar dankzij de kleinschaligheid er meer tijd en aandacht voor het kind is. Sprang is sinds vijf jaar directeur van de school. Niet bepaald een groentje. Daarvoor werkte ze 25 jaar bij OBS De opstap in Niekerk. Eerst als juf, daarna als directeur. “Ik was hier de derde in drie jaar tijd”, vertelt ze. “De allereerste vraag die de medezeggenschapsraad me stelde toen ik begon was: ‘hoelang denk je te blijven?’ Rust in de tent moest er komen, dat was duidelijk. Ik heb ze gezegd dat hoop mijn carrière hier te kunnen afronden. En dat is nog steeds het plan. Ik heb hiervoor ook geparticipeerd in de dorpsvisie. Het belangrijkste punt wat daaruit naar voren kwam was dat de school moést blijven bestaan. Ik ben een echt dorpenmens. Dat ik kan mijn steentje kan bijdragen aan die samenhang vind ik het allermooiste. ’t Jonkertje is een prachtige school met een uniek karakter én een evenzo unieke functie. De school is het cement voor het dorp. Sterker nog, als de school dicht zou zijn, kennen de kinderen uit Jonkersvaart elkaar niet meer, stelt Sprang. “Dit is de plek waar ze elkaar leren kennen. Vrienden maken. De schoolverlaters doen ieder jaar opnieuw gezamenlijk mee aan de Gondelvaart. Dat zegt genoeg over de onderlinge band.” Er zijn ouders die hun kind liever niet naar ’t Jonkertje laten gaan omdat ze er geen vriendjes zouden krijgen, weet de directrice die dat argument onmiddellijk afdoet als ‘grote flauwekul’. “Iedereen speelt hier door elkaar. Van groep 1 tot en met 8. Kinderen helpen elkaar als dat nodig is. Niet omdat het moet, dat gaat gewoon vanzelf. Maar als je dat van die vriendjes voortdurend blijft roepen, krijg je een self fulling prophecy, dan wordt een aanname waarheid.”

Ook een speerpunt van de school: het welzijn van het kind. Daar wordt veel aandacht aan besteed. “Het welbevinden van een kind staat hier altijd bovenaan. Als een kind goed in z’n vel zit, zelfverzekerd is en overtuigd is dat het er mag zijn, gaat alles beter. Dat zie je ook terug in de schoolresultaten”, weet Sprang. “We hebben best regelmatig te maken met kinderen die hier op school komen en kampen met faalangst. Ze voelen angst als de citotoetsen er weer aankomen. Dat uit zich in lichamelijke klachten als hoofdpijn en buikpijn maar ook in boosheid. Ook thuis zijn ze moeilijk te hanteren. En als je faalangst hebt, neem je niets meer op. Dat moet eerst opgelost worden. Daar praten we over. Gaan er samen voor zitten. Dan laten we het kind eerst toetsen maken die het aankan. We voeren het niveau steeds een beetje op. Na een maand of 4, 5 zie je een kind helemaal opbloeien. Laatst zei een ouder tegen me: ‘doen jullie nog wel cito’s?’ Natuurlijk doen we dat. Ze hadden er alleen helemaal niets van gemerkt. Dan hebben iets bereikt toch? Eérst het welbevinden, pas dan kun je je ook weer ontwikkelen. We moeten er lol in hebben met z’n allen.”

Hoewel relatief klein, is ’t Jonkertje net zo modern als iedere andere basisschool. Digiboard’s en computers zijn, net als de vakken mediawijsheid en Engels, gewoon ingeburgerd. De school werkt volgens het systeem ‘continuous improvement’ van de Amerikaanse onderwijsdeskundige Jay Marino. Dat staat voor voortdurend verbeteren. Iedere dag worden er in elke groep doelen gesteld, die op een groot whiteboard in de klas hangen. Op een soort thermometer valt te af lezen of het doel behaald is. De gezamenlijke missie hangt er rood-omlijst naast: ‘We zetten door en scoren een hoger niveau daardoor. Dit doen we tree voor tree en glijden niet naar benee.’ Lukt het een leerling niet om het doel te halen, kan –ie er nog rustig op z’n eigen tempo aan werken in het persoonlijke portfolio. Ieder kind heeft zo’n multomap, die helemaal naar eigen smaak is opgepimpt. Niet alleen op cognitief gebied worden doelen gesteld, ook op sociaal vlak maken kinderen samen afspraken. Op een plus- en minlijst hangen op post-its aan de linker kant de dingen die goed gingen, rechts de punten voor verbetering. ‘Het rekenen ging goet’ staat erop een briefje onder de plus. En ‘stiler in de klas’ onder het rijtje van de min. Duidelijk is dat ze hier alles met elkaar doen. “En dus ook elkaar corrigeren. En dat werkt”, lacht Sprang die nog even een puntje aanstipt waar ze maar wat trots op is: de betrokkenheid van ouders. “Die is echt enorm hier. Iedereen is altijd bereid om ergens een handje te helpen. We werken ook met een club ouders die vrijwillig kinderen naar school en ook weer naar huis brengen. Daarvoor mogen we de dorpsbus gebruiken”, fantastisch toch?”

Op dit moment zitten er totaal 38 leerlingen op ’t Jonkertje, verdeeld over de groepen 1 tot en met 8. Het minimale aantal leerlingen dat een school nodig heeft om open te blijven is 23. De school werkt op dit moment met 3,25 leerkrachten, inclusief een internbegeleider. “We kunnen 3 lokalen bemannen. Dat betekent dat er een aantal groepen in één lokaal zitten. Maar omdat de groepen niet groot zijn, is dat goed te doen. We hebben in september bezoek gehad van de inspectie. Daar kwamen we uit als groene school. Dat betekent dat we het prima doen.”