Dirigeren is een vak
actueel
‘Als je tot vier kunt tellen, kun je ook dirigeren’
RODEN – Dirigeren? Dat is niet veel meer dan voor een groep geoefende muzikanten staan zwaaien met een stokje. Was getekend: de gemiddelde Nederlander zonder kennis van zaken. Dirigeren? Wat een onzin. De band speelt immers toch wel. De muziekstukken zijn immers ingestudeerd. En bovendien: kijkt er eigenlijk wel iemand naar de dirigent? MV Noordenveld komt met ‘Majstro’, een activiteit waarbij mensen die nooit eerder een orkest dirigeerden geacht worden dat op een goede manier te doen. Kijkje achter de schermen bij MV Noordenveld en verwondering over het fanatisme van een echte en buitengewoon bevlogen dirigent.
Beter goed gejat dan slecht bedacht. Je had op de televisie het programma Maestro. In dat programma werden mensen kort getraind om een orkest te kunnen begeleiden. Bijzonder genoeg- over het algemeen is orkestmuziek niet heel populair immers- werd het programma een kijkcijferhit. En dus kopieerden veel muziekverenigingen het concept. Overigens slechts zelden onder de naam Maestro, want die naam ligt vast. Op straffe van een flinke boete. Oranje begon in Noordenveld. Dominee Harm Jan Meijer deed mee en won, niet in de laatste plaats vanwege zijn roze kostuum, maar zeker ook vanwege zijn kundige wijze van dirigeren. En nu, zaterdag 29 oktober in de Pompstee dus, komt Oranje met Majstro. Een ingeving van vooral dirigent Henk Boer.
Het is dinsdagavond, iets na achten. Henk Boer ergert zich. Hij voelt aan zijn bovenarm. ‘Als dit zo doorgaat, dan halen we het einde van de avond niet’, zegt hij. Henk doelt daarmee op zijn armen, die hij zijns inziens veel te veel moet gebruiken. In Henk’s ogen speelt het orkest ver onder z’n kunnen. En dat stoort hem. En dus zwaait Henk als een bezetene. Als een luchtbokser staat hij voor zijn groep. Hij wijst, slaat, bladert en zet het orkest dus op mute. Stil. Henk hoort alles. Als iemand te laat begint bijvoorbeeld, dan zie je dat aan Henk’s uitdrukking. Aan zijn wenkbrauwen. En Henk blijkt perfectionist. Hij stopt dan. Denkt niet: ach, niemand die het hoort, laten we maar gewoon verder gaan. Gemakzucht is hem dus vreemd.
Henk Boer zit bijna vijftig jaar in de muziek. ‘De muziek’, zo noemt Henk alles wat met muziek te maken heeft. Met ‘de muziek’ op pad. Henk werd warm gemaakt door zijn grootvader en ontwikkelde zich tot een prima dirigent. Nu dus in Roden, daarvoor in onder meer Zevenhuizen. Henk is bevlogen. Fanatiek. Wil altijd beter. Een avondje op de automatische piloot is aan Henk niet besteed. ‘Ik zit straks inderdaad bijna een halve eeuw in de muziek. En ja, ik denk er wel eens aan om te stoppen. Het te laten voor wat het is. Majstro zou zo’n moment kunnen zijn.’ Boer zet het bloedserieus. Maar wie hem even later aan het werk ziet, kan zich niet voorstellen dat deze man straks zegt dat het mooi geweest is. Henk en de muziek, het zal altijd een twee-eenheid blijven.
Muziekverenigingen hebben het grosso modo best lastig. Vooral als het gaat om aanwas van talent én om het imago. Nog steeds namelijk klinken niet zelden de woorden muziekvereniging en oubollig in één en dezelfde zin. Om van dat imago af te komen, proberen muziekverenigingen zich op een wat andere manier te profileren. Bijvoorbeeld dus met Majstro. Bovendien hopen ze zo wat meer mensen naar hun jaarlijkse optreden te lokken. Meer dan de standaard partner, kinderen en familieleden én de verdwaalde muziekliefhebber. En dus moeten mensen die geen noot kunnen lezen voor vertier zorgen, in dit specifieke geval Jan Kemkers, Alex Wekema, Jan Willem van der Woude en ik. Zei de gek.
Jan Kemkers kan een groep leiden. Dat bewees hij al als wethouder en in ontelbaar veel nevenfuncties. Doorgaans doet Jan dat met zijn mond. Jan is erg goed in praten, ook zonder echt iets te zeggen. Met een stokje in de hand is alles anders. En vier minuten stil zijn is voor Jan ook al een behoorlijke opgave. Jan Willem van der Woude is de jongste van het stel. Hij dirigeert mensen doorgaans naar zijn kantoor en laat ze daar tekenen. Ook omdat die mensen heel graag willen tekenen. Ook onvergelijkbaar dus met het leiden van een orkest. Alex Wekema is wethouder en staat vaak voor een groep. Meestal echter zonder stokje in zijn rechterhand. En ik – zei de gek- leid een jeugdteam van VV Roden. Vier gespeeld, één punt. Over mijn leidinggevende capaciteiten is dus best een boompje op te zetten.
Dirigeren is, zo weten de kandidaten nu, veel meer dan wat zwaaien met een stokje. Wie een half uurtje naar Henk Boer kijkt, die weet dat. Henk hoort alles. Kennelijk bestaat muziek uit een aantal lagen. Voor ons als leek is het gewoon één lied. Een melodie. Voor Henk niet. Hij signaleert feilloos wanneer iemand te laat inzet. Henk zwaait, bladert en zingt mee. Henk is kritisch en werkelijk niets ontgaat hem. Henk moet wel over een geweldig gehoor beschikken.
Wie ja zegt, moet ook B zeggen. En dus hebben de kandidaten de afgelopen periode geoefend. De een wat meer als de ander. Vaste gast tijdens de repetities was Jan Kemkers. Jan gaat voor het hoogste, kennelijk. Kemkers swingt de pan uit. Behalve zijn hand met stokje beweegt alles. Jan is de dansende dirigent. Tijdens de repetitie van deze week hoefde Henk niet in te gijpen. Hoefde helemaal niets te zeggen. Jan begon, enthousiasmeerde, danste, lachte, bladerde en liet het orkest een dijk van een lied spelen. De grote favoriet dus voor de eindzege en de hoofdprijs, een vaasje eeuwige roem.
Overigens hadden de kandidaten niets te zeggen over welk muziekstuk ze kregen. Dus moet Wekema het doen met ‘Hey Soul Sister’ en Jan Kemkers met ‘Boyfriend’. Jan Willem dirigeert ‘Things’ en mag als laatste van de vier aan de bak. Dat kan een voordeel zijn. Het laatste blijft altijd hangen. Wekema bijt overigens het spits af, ongetwijfeld op blauwe schoenen. Behalve genoemde nummers speelt MV Noordenveld meer. ‘The Olympic Spirit’ bijvoorbeeld, en ‘A Salzburg Impression’. En ik, zei de gek, mag ‘Crazy Little Thing Called Love’ dirigeren. Van Queen. Van die zanger die stofzuigt in een videoclip en ondertussen al is overleden.
‘Toen ik met het idee kwam, was iedereen eigenlijk direct enthousiast’, zegt Henk Boer. ‘ Bovendien werd me direct gevraagd waarom we er geen goed doel aan koppelden. Zo gezegd, zo gedaan. De recette van de avond gaat in zijn geheel naar KiKa. Dat leek ons een prima goed doel. Een kaartje kost maar vijf euro. We willen ons als muziekvereniging gewoon wat meer profileren. Proberen een wat andere uitstraling te krijgen en laten zien dat we ook ‘vlotte’ nummers spelen. Bij ‘de muziek’ is niet oubollig. Integendeel.’ De kandidaten mogen naar huis. Jan Kemkers grinnikt. De hoofdprijs lijkt hem niet te kunnen ontgaan. Lachend ziet hij het geploeter van de rest aan. Sommigen weten niet eens hoe te beginnen, krijgen de instrumenten niet eens – moet met handsignaal- aan de mond van de mensen die het écht moeten doen: het orkest. Addertje onder het gras kan Alex Wekema zijn. Niet voor niets zei Henk dat Wekema ook de portefeuille cultuur heeft. En dus moet MV Noordenveld hem zeker te vriend houden. Aan de andere kant: ook de media kun je beter op je hand hebben, net als de notaris. Misschien een korting bij de oprichting van een stichting of de aanpassing van een akte. Aan Jan heeft de club in praktisch opzicht minder. En dus ligt alles open. Henk Boer zwaait ondertussen driftig met zijn stokje. Hij zingt, slaat en bladert. En dat al vijftig jaar.
Beter goed gejat dan slecht bedacht. Je had op de televisie het programma Maestro. In dat programma werden mensen kort getraind om een orkest te kunnen begeleiden. Bijzonder genoeg- over het algemeen is orkestmuziek niet heel populair immers- werd het programma een kijkcijferhit. En dus kopieerden veel muziekverenigingen het concept. Overigens slechts zelden onder de naam Maestro, want die naam ligt vast. Op straffe van een flinke boete. Oranje begon in Noordenveld. Dominee Harm Jan Meijer deed mee en won, niet in de laatste plaats vanwege zijn roze kostuum, maar zeker ook vanwege zijn kundige wijze van dirigeren. En nu, zaterdag 29 oktober in de Pompstee dus, komt Oranje met Majstro. Een ingeving van vooral dirigent Henk Boer.
Het is dinsdagavond, iets na achten. Henk Boer ergert zich. Hij voelt aan zijn bovenarm. ‘Als dit zo doorgaat, dan halen we het einde van de avond niet’, zegt hij. Henk doelt daarmee op zijn armen, die hij zijns inziens veel te veel moet gebruiken. In Henk’s ogen speelt het orkest ver onder z’n kunnen. En dat stoort hem. En dus zwaait Henk als een bezetene. Als een luchtbokser staat hij voor zijn groep. Hij wijst, slaat, bladert en zet het orkest dus op mute. Stil. Henk hoort alles. Als iemand te laat begint bijvoorbeeld, dan zie je dat aan Henk’s uitdrukking. Aan zijn wenkbrauwen. En Henk blijkt perfectionist. Hij stopt dan. Denkt niet: ach, niemand die het hoort, laten we maar gewoon verder gaan. Gemakzucht is hem dus vreemd.
Henk Boer zit bijna vijftig jaar in de muziek. ‘De muziek’, zo noemt Henk alles wat met muziek te maken heeft. Met ‘de muziek’ op pad. Henk werd warm gemaakt door zijn grootvader en ontwikkelde zich tot een prima dirigent. Nu dus in Roden, daarvoor in onder meer Zevenhuizen. Henk is bevlogen. Fanatiek. Wil altijd beter. Een avondje op de automatische piloot is aan Henk niet besteed. ‘Ik zit straks inderdaad bijna een halve eeuw in de muziek. En ja, ik denk er wel eens aan om te stoppen. Het te laten voor wat het is. Majstro zou zo’n moment kunnen zijn.’ Boer zet het bloedserieus. Maar wie hem even later aan het werk ziet, kan zich niet voorstellen dat deze man straks zegt dat het mooi geweest is. Henk en de muziek, het zal altijd een twee-eenheid blijven.
Muziekverenigingen hebben het grosso modo best lastig. Vooral als het gaat om aanwas van talent én om het imago. Nog steeds namelijk klinken niet zelden de woorden muziekvereniging en oubollig in één en dezelfde zin. Om van dat imago af te komen, proberen muziekverenigingen zich op een wat andere manier te profileren. Bijvoorbeeld dus met Majstro. Bovendien hopen ze zo wat meer mensen naar hun jaarlijkse optreden te lokken. Meer dan de standaard partner, kinderen en familieleden én de verdwaalde muziekliefhebber. En dus moeten mensen die geen noot kunnen lezen voor vertier zorgen, in dit specifieke geval Jan Kemkers, Alex Wekema, Jan Willem van der Woude en ik. Zei de gek.
Jan Kemkers kan een groep leiden. Dat bewees hij al als wethouder en in ontelbaar veel nevenfuncties. Doorgaans doet Jan dat met zijn mond. Jan is erg goed in praten, ook zonder echt iets te zeggen. Met een stokje in de hand is alles anders. En vier minuten stil zijn is voor Jan ook al een behoorlijke opgave. Jan Willem van der Woude is de jongste van het stel. Hij dirigeert mensen doorgaans naar zijn kantoor en laat ze daar tekenen. Ook omdat die mensen heel graag willen tekenen. Ook onvergelijkbaar dus met het leiden van een orkest. Alex Wekema is wethouder en staat vaak voor een groep. Meestal echter zonder stokje in zijn rechterhand. En ik – zei de gek- leid een jeugdteam van VV Roden. Vier gespeeld, één punt. Over mijn leidinggevende capaciteiten is dus best een boompje op te zetten.
Dirigeren is, zo weten de kandidaten nu, veel meer dan wat zwaaien met een stokje. Wie een half uurtje naar Henk Boer kijkt, die weet dat. Henk hoort alles. Kennelijk bestaat muziek uit een aantal lagen. Voor ons als leek is het gewoon één lied. Een melodie. Voor Henk niet. Hij signaleert feilloos wanneer iemand te laat inzet. Henk zwaait, bladert en zingt mee. Henk is kritisch en werkelijk niets ontgaat hem. Henk moet wel over een geweldig gehoor beschikken.
Wie ja zegt, moet ook B zeggen. En dus hebben de kandidaten de afgelopen periode geoefend. De een wat meer als de ander. Vaste gast tijdens de repetities was Jan Kemkers. Jan gaat voor het hoogste, kennelijk. Kemkers swingt de pan uit. Behalve zijn hand met stokje beweegt alles. Jan is de dansende dirigent. Tijdens de repetitie van deze week hoefde Henk niet in te gijpen. Hoefde helemaal niets te zeggen. Jan begon, enthousiasmeerde, danste, lachte, bladerde en liet het orkest een dijk van een lied spelen. De grote favoriet dus voor de eindzege en de hoofdprijs, een vaasje eeuwige roem.
Overigens hadden de kandidaten niets te zeggen over welk muziekstuk ze kregen. Dus moet Wekema het doen met ‘Hey Soul Sister’ en Jan Kemkers met ‘Boyfriend’. Jan Willem dirigeert ‘Things’ en mag als laatste van de vier aan de bak. Dat kan een voordeel zijn. Het laatste blijft altijd hangen. Wekema bijt overigens het spits af, ongetwijfeld op blauwe schoenen. Behalve genoemde nummers speelt MV Noordenveld meer. ‘The Olympic Spirit’ bijvoorbeeld, en ‘A Salzburg Impression’. En ik, zei de gek, mag ‘Crazy Little Thing Called Love’ dirigeren. Van Queen. Van die zanger die stofzuigt in een videoclip en ondertussen al is overleden.
‘Toen ik met het idee kwam, was iedereen eigenlijk direct enthousiast’, zegt Henk Boer. ‘ Bovendien werd me direct gevraagd waarom we er geen goed doel aan koppelden. Zo gezegd, zo gedaan. De recette van de avond gaat in zijn geheel naar KiKa. Dat leek ons een prima goed doel. Een kaartje kost maar vijf euro. We willen ons als muziekvereniging gewoon wat meer profileren. Proberen een wat andere uitstraling te krijgen en laten zien dat we ook ‘vlotte’ nummers spelen. Bij ‘de muziek’ is niet oubollig. Integendeel.’ De kandidaten mogen naar huis. Jan Kemkers grinnikt. De hoofdprijs lijkt hem niet te kunnen ontgaan. Lachend ziet hij het geploeter van de rest aan. Sommigen weten niet eens hoe te beginnen, krijgen de instrumenten niet eens – moet met handsignaal- aan de mond van de mensen die het écht moeten doen: het orkest. Addertje onder het gras kan Alex Wekema zijn. Niet voor niets zei Henk dat Wekema ook de portefeuille cultuur heeft. En dus moet MV Noordenveld hem zeker te vriend houden. Aan de andere kant: ook de media kun je beter op je hand hebben, net als de notaris. Misschien een korting bij de oprichting van een stichting of de aanpassing van een akte. Aan Jan heeft de club in praktisch opzicht minder. En dus ligt alles open. Henk Boer zwaait ondertussen driftig met zijn stokje. Hij zingt, slaat en bladert. En dat al vijftig jaar.
