Dodenherdenking in aangepaste vorm
REGIO – Zoals altijd stond Nederland ook dit jaar op 4 mei stil bij de Nederlandse oorlogsslachtoffers die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn gevallen. Om 20.00 uur was het overal in het land twee minuten stil, maar net als vorig jaar vond de herdenking vanwege de coronamaatregelen plaats in aangepaste vorm.
In de stromende regen legde burgemeester Klaas Smid ’s ochtends om 9.00 uur samen met de scholen in Norg kransen bij de monumenten bij Bonhagen en de Voorsteweg. In Peize was wethouder en loco-burgemeester Henk Kosters aanwezig om de oorlogsslachtoffers te herdenken en een krans te leggen.
Om twee uur ’s middags was burgemeester Smid aanwezig op de begraafplaats van Roden, waar samen met een kleine afvaardiging van de Stichting Herdenken Noordenveld een korte herdenking werd gehouden. Daarbij werden de namen voorgelezen van de vrouwen, mannen en kinderen die in de gemeente slachtoffer zijn geworden van de oorlog. Nadat twee minuten stilte waren gehouden werd het gedicht ‘Liefde in tijden van brand’ van Mark Boog voorgelezen. Burgemeester Smid legde een krans namens de gemeente Noordenveld. Ook waren er kransen van de Stichting Herdenken Noordenveld en de leerlingen en het personeel van de scholen in de gemeente.
Gevangenis Norgerhaven in Veenhuizen besteedde op bijzondere wijze aandacht aan de Dodenherdenking. Op de binnenplaats van de penitentiaire inrichting speelde één van de 240 gedetineerden dit jaar voor de tweede keer kort voor 20.00 uur de taptoe op zijn trompet. Na de twee minuten speelde hij vervolgens het Wilhelmus. Het initiatief daarvoor kwam van één van de gedetineerden zelf. ‘Ik zag vorig jaar een oproep om op zoveel mogelijk plekken de taptoe te blazen,’ vertelt Cecil. ‘Ik ben toen op de dominee afgestapt om te vragen of ik wellicht in de gevangenis ook mee kon doen aan dit mooie initiatief.’ Dat mocht en ook dit jaar kreeg Cecil toestemming om te mogen spelen. ‘Het is natuurlijk een bijzondere eer en een heel bijzondere plek,’ aldus Cecil. ‘Veel mensen luisteren mee. En ik sta op een bijna lege binnenplaats met vier hoge muren. Dat zorgt in elk geval voor een heel bijzondere akoestiek.’
Daarnaast stonden de gevangenissen in Veenhuizen stil bij de Dodenherdenking door het leggen van een bloemstuk bij het oorlogsmonument aan de Meidoornlaan, naast Esserheem. Dit monument is opgericht ter nagedachtenis aan 25 inwoners van Veenhuizen die tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gekomen. Een aantal van hen werkte in één van de gevangenissen in Veenhuizen.
Ook in de gemeente Westerkwartier vonden alternatieve herdenkingen plaats. Wethouder Hielke Westra legde overdag een krans bij de Romaanse Kerk in Marum. In Leek legden afgevaardigden van de gemeente Westerkwartier, de Samuel Levie Stichting en het 4 mei-comité Leek bloemen bij het herdenkingsmonument aan het Boveneind en bij het Joodse Schooltje in Leek. Ook namens de basisscholen Van Panhuys en Hasselbraam, die het monument hebben geadopteerd, werden bloemstukken bij het monument gelegd. Dat gebeurde vanwege de coronamaatregelen zonder aanwezigheid van publiek, maar belangstellenden konden wel op eigen gelegenheid bloemen bij de monumenten leggen.
In Tolbert blies een trompettiste van de lokale muziekvereniging de Woldhoorn de taptoe even voor 20.00 uur. Na de twee minuten stilte speelde zij het Wilhelmus, samen met een organist die het kerkorgel bespeelde. Via luidsprekers op de toren was de muziek in een grote straal rondom de kerk te horen. Dat was onder andere het geval op de begraafplaats, waar het 4 mei-comité bloemen legde bij de graven van de verongelukte Engelse piloten, die op 20 februari 1944 met hun vliegtuig neerstortten bij de Noorderweg in Tolbert.