EC Noordseveld wil stappen maken en denkt niet te ontkomen aan grote windmolens
Grote energieprojecten moeten Noordenveld op energieneutrale koers zetten
NOORDENVELD – Met het vaststellen van het Beleidskader Energieprojecten weet de gemeente Noordenveld welke route het moet bewandelen om zich in 2030 tot duurzaamste gemeente van Drenthe te kronen. Een belangrijke speler bij de totstandkoming van dit beleidskader, is ontegenzeggelijk Energiecoöperatie Noordseveld. De vrijwilligersclub vormt de drijvende kracht achter veel duurzame initiatieven, waarvan de reeds gerealiseerde zonneparken in Peize en Langelo er twee zijn. Maar EC Noordseveld is allerminst klaar. ‘We staan nu op een belangrijk punt’, zegt voorzitter Richard Ton. ‘We gaan nu met grotere projecten aan de gang.’
Het is de ochtend voor de raadsvergadering waarin besloten wordt over het Beleidskader Energieprojecten. In ’t RAShuys te Roderesch heeft Richard Ton drie medebestuursleden om zich heen verzameld. Cyril Vandeurzen, Gerard Offringa en Susanne Ton zijn ook aangeschoven. Vandeurzen en Offringa zijn met z’n tweeën druk bezig met het postcoderoosproject, waarbij inwoners van Noordenveld voor weinig geld kunnen profiteren van lokaal opgewekte stroom. ‘Dat klinkt soms te mooi om waar te zijn’, zegt Offringa. ‘Mensen krijgen als het ware gratis geld, door zich voor drie tientjes in te kopen. Leg dat maar eens uit. Dat blijkt in de praktijk erg moeilijk.’
De vrijwilligersorganisatie laat er in ieder geval geen gras over groeien. In negen jaar tijd is de partij uitgegroeid tot een invloedrijke partner van de gemeente Noordenveld, in het streven naar een energieneutrale toekomst. ‘We zijn nu bij een zeer belangrijk moment aangekomen’, stelt voorzitter Ton. ‘We hebben twee belangrijke projecten draaien, in Peize en Langelo. We zijn nu aan het kijken naar nog grotere projecten. We zullen groter moeten denken dan een postcoderoosproject van één hectare.’
Groter denken dus. Maar wat houdt dat in? Ton is duidelijk: ‘We komen er niet alleen met zonnepanelen en zullen ook gebruik moeten maken van windenergie.’ Daarmee boort de voorzitter direct een heikel punt aan. Windmolens in Drenthe, dat is vanwege gedoe met ‘windboeren’ haast vloeken in de kerk. Daarbij komt dat Energiecoöperatie Noordseveld niet kijkt naar de kleine windmolens zoals die in de gemeente Westerkwartier. ‘Dat is speelgoed, zo zei één van onze bestuursleden dat’, zegt Ton. ‘We zouden zesduizend van die kleine windmolens nodig hebben om het energieverbruik in Noordenveld te compenseren. Een windmolen van zo’n honderdveertig meter hoogte levert veel meer winst op.’
En daarmee is de aap uit de mouw. EC Noordseveld ziet de komst van grote windmolens als noodzakelijk, maar wil daarbij niet uitwijken van het 50 procent eigenaarschap. Een principeakkoord wat ze met de gemeente Noordenveld bereikte, waardoor ze de grote ‘energiecowboys’ buiten de deur willen houden. Zoals inwoners nu kunnen participeren met de stroomopwekking vanuit zonnepanelen, zou dat straks ook bij grote windmolens het geval kunnen zijn. ‘Het geld moet naar de gemeenschap gaan, niet naar een paar partijen’, vindt Ton. Op die manier hoopt men dan draagvlak voor de windmolens te krijgen.
Maar de bestuursleden realiseren zich maar al te goed dat alleen al de gedachte aan windmolens bij mensen verzet kan oproepen. ‘In West-Friesland is het veel minder een probleem’, weet Offringa. ‘Daar heb je bij heel veel boerderijen een windmolen staan. Maar elders in Drenthe zijn de ervaringen niet heel goed, waardoor het imago van de windmolen niet heel goed is.’ Toch ziet hij kansen. ‘Het maakt veel verschil of je als gemeenschap van zo’n windmolen profiteert of dat slechts één of twee partijen profiteren, zoals in Zuid-Drenthe het geval is. We willen juist dat inwoners van Noordenveld kunnen meeprofiteren.’
Zover is het allemaal nog lang niet. Eerst probeert ECN de lopende projecten onder de aandacht te brengen. Dat gaat nog niet zo hard als men gehoopt had. ‘We hebben hooguit één procent van de Noordenvelders mee’, weet Ton. ‘We kijken naar bedrijfsdaken in de gemeente, die we kunnen beleggen met zonnepanelen. We weten namelijk dat het eerst gewenst om die ruimte te benutten. Maar daarvoor hebben we eerst deelnemers nodig. Hoe meer deelnemers, hoe meer daken we kunnen beleggen en hoe meer mensen van zonne-energie kunnen profiteren. Het geld is er.’
Het vinden van deelnemers gaat op allerlei manieren, maar de ouderwetse deur-tot-deur methode lijkt nog het meest efficiënt. ‘We gaan als missionaris langs de deur’, lacht Ton. ‘Dat werkt het beste, merken we. Dan kun je uitleggen wat we doen, wat de voordelen zijn. Dan komt de boodschap het beste over.’
Binnenkort wordt zonnepark Halo in Langelo officieel geopend. Op de achtergrond is men bezig met een warmtevisie, loopt de pilot ‘energieke wijken’ en biedt ECN nog warmtescans aan. Dat nu het Beleidskader Energieprojecten is vastgesteld, is een stap in de goede richting. En dat is broodnodig, weet ook Suzanne Ton. ‘Noordenveld wil over tien jaar de duurzaamste gemeente van Drenthe zijn. Nou, dan mogen ze wel aan de bak. Er moet nog een hoop gebeuren namelijk.’
VVD en CDA zien grote windmolens niet zitten
Tijdens de vaststelling van het Beleidskader Energieprojecten, sneuvelden twee amendementen van respectievelijk de VVD en het CDA Noordenveld. De VVD sprak de wens uit geen grootschalige windmolens of windmolenparken te willen in Noordenveld, terwijl het CDA juist aandrong op de uitbreiding van zonneparken van tussen de 10 en 15 hectare bij wijze van experiment. De amendementen haalden het allebei niet. Wethouder Kirsten Ipema gaf bovendien aan niet op voorhand het idee van grote windmolens te willen uitsluiten.