Een half jaar Oekraïense klassen: ‘het gaat goed, maar het is een behoorlijke uitdaging’

‘We houden er rekening mee dat er nog meer kinderen bij komen’

RODEN – Vanaf april wordt er les gegeven aan Oekraïense kinderen in Noordenveld. In  het Fletcher hotel Langewold krijgen leerlingen tussen 8 en 12 jaar Nederlandse les, op obs de Tandem zitten kinderen tussen de 4 en 8 jaar in een klaslokaal om lessen te volgen. En dat gaat best goed, zegt coördinator van de Oekraïneklassen Nettie Feenstra die zeer te spreken is over de samenwerking met de gemeente, de gemeenschap en de scholen in Noordenveld. Uitdagingen zijn er ook voor de leerkrachten. De totaal verschillende schoolculturen maakt de opdracht extra pittig.

Eigenlijk is ze vanaf vorig jaar augustus al met pensioen. Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak  en er in de gemeente Noordenveld vluchtelingen werden opgevangen, werd Nettie Feenstra ingeschakeld. De oud-directeur van Het Hoge Holt heeft de nodige ervaring met onderwijs in de gemeente. Ze weet als geen ander hoe de hazen lopen. Feenstra regelt alles wat er bij het onderwijs voor Oekraïense kinderen komt te kijken. Van de meubels tot afspraken met het hotel, van leerkrachten tot het overleg met de gemeente. ‘Ik vind het leuk om iets voor deze kinderen te doen en daarbij houd ik van regelen, iets voor elkaar krijgen.’ Feenstra heeft aan een half woord genoeg, weet waar ze wat moet halen. En dat is in een ingewikkelde situatie als deze, goud. De Oekraïense klassen zijn opgetuigd, er is lesmateriaal en er staat een leerkracht en een onderwijsassistent voor de groepen. Zeker in het begin was er best wat onduidelijkheid omtrent opvang en onderwijs voor deze kinderen. Inmiddels loopt de boel zo goed als op rolletjes, weet Feenstra die verwacht dat er nog meer Oekraïense vluchtelingen naar Noordenveld komen. 

‘Er zijn geluiden dat er lange rijen vluchtelingen bij de Poolse grens staan om naar het westen te vluchten. We houden er rekening mee dat we nog meer mensen moeten opvangen en dat er dus meer kinderen naar school moeten. Ieder kind dat in deze gemeente wordt opgevangen, zowel in groepsverblijven als particuliere opvang, komt hier terecht. Na aanmelding bij de gemeente krijgen ze een persoonlijk nummer waarmee ze hier terecht kunnen. Daarna volgt in het bijzijn van een tolk een intakegesprek. Vervolgens worden de kinderen ingedeeld in groepen.’

Andere onderwijscultuur

Het grootste deel van de tijd wordt besteed aan Nederlandse les. ‘We werken met het programma Logo 3000, een gecertificeerd programma speciaal voor buitenlandse kinderen. Wanneer kinderen 3000 woorden kennen, kunnen ze naar een reguliere basisschool, dat is het idee erachter. Om dat niveau te halen, zijn ongeveer 40 weken nodig.’ Hoewel het op zich goed gaat met het onderwijs, zijn er ook uitdagingen, vertelt Feenstra ‘Veel Oekraïense kinderen komen niet in aanraking met Nederlandse leeftijdsgenootjes. Ze blijven onderling in hun moedertaal spreken. Leerkrachten verstaan niet altijd wat ze zeggen. Daarbij komt dat ze uit een heel andere onderwijscultuur komen, een klassikaal schoolsysteem waarbij de docent heel prominent aanwezig is. Wij zijn hier meer van het overleg, het samen doen. Daar kom je pas later achter. Voor leerkrachten is het een uitdaging om de kinderen te begeleiden, rekening houdend met beide culturen.  De Kinderen zoeken naar  de grenzen  van hun mogelijkheden om zich aan te passen aan de Nederlandse schoolcultuur.’ Een ander punt is het welbevinden van de kinderen. Op het oog lijkt het goed te gaan, zegt Feenstra. ‘Er is weinig te merken van trauma’s. Aan de andere kant weet je: die moeten er zijn. Dat maakt het lastig. Er is een ondersteuningsteam vanuit OPON, mocht er écht iets aan de hand zijn. Maar dan loop je tegen een taalbarrière aan. Hoe kom je er dan achter wat er speelt bij een kind? Dat zijn dingen die ons bezighouden.’

De 23 kinderen van de beide klassen gaan van 8:30 tot 14:00 uur naar school. Aanvankelijk zou dat tot 1 november zijn, dat is nu in ieder geval verlengd tot 1 maart volgend jaar. ‘Het hotel is tot 1 maart gehuurd door de gemeente. Wat er daarna gebeurt weet nog niemand’, zegt Feenstra. De coördinator benadrukt dat ze blij is met de samenwerking met de gemeente, gemeenschap en andere scholen in Noordenveld. ‘We worden aan alle kanten geholpen. Dat waarderen we ontzettend. De lijntjes met de gemeente zijn kort, dat is prettig. Boekhandel Daan Nijman en Bruna hebben ons boeken gedoneerd die ze hebben laten vertalen in het Oekraïens. Ook van omliggende scholen ervaren we veel medewerking. Ze brengen spontaan speelgoed dat ze overhebben. Prachtige initiatieven waar we heel blij mee zijn.’

Activiteiten na schooltijd

Als Feenstra nog een punt mag noemen waar behoefte aan is, dan is dat leuke activiteiten na schooltijd. ‘Het zou zo mooi zijn dat ze dan iets te doen hebben. Nu gaan ze als de school uit is naar hun kamer. Hier is buiten niets te doen voor ze. Dat is jammer. Misschien dat Welzijn in Noordenveld hierin kan helpen. We houden ons in ieder geval graag aanbevolen voor leuke initiatieven. Voor Sint Maarten kwamen de leerkrachten speciaal terug om met de kinderen te lopen. Dat vonden ze geweldig.’