‘Een uitvaart is een puzzel, van losse stukjes één geheel maken’
actueel
Matthias Westera over het definitieve afscheid
REGIO – ‘Natuurlijk Betrokken’ staat er. Onder de bedrijfsnaam Westera Uitvaartverzorging. Wie het bedrijf en specifiek Matthias en Karin Westera kent, vindt de subtitel eigenlijk overbodig. Het echtpaar is betrokken. Op natuurlijke wijze. Betrokkenheid is, zo weet Henk, één van de facetten die je als goed uitvaartverzorger in je moet hebben. Het is niet te leren. Hoewel er uiteraard een opleiding is, is het échte vak niet te leren. De finesses maken het verschil, en trucjes staan in geen enkel studieboek. Matthias Westera lijkt alle facetten te beheersen. Ooit nam hij met Karin het bedrijf over van zijn ouders. Het bedrijf groeide, wordt alom gezien als een stabiele factor en levert vakwerk. Matthias Westera over de uitvaartbranche. Over het definitieve afscheid en over de toekomst van zijn eigen onderneming.
Ja. Dat is het. Een goede uitvaartverzorger moet sociaal-intelligent zijn. Moet weten met wie hij te maken heeft en zijn toon aan kunnen passen. Hij moet de sfeer feilloos aanvoelen. Weten wat gewenst is, en heel snel aanvoelen waar geen prijs op gesteld wordt. ‘Klopt wel’, zegt Matthias. ‘ Je weet op het moment dat je naar mensen toe gaat vaak niet meer dan de naam van de meneer of mevrouw die overleden is. Soms weet je ook nog waaraan iemand gestorven is, soms ook niet. Het is zaak snel in te schatten hoe de sfeer is. Wat men wil. Of men al toe is aan het maken van afspraken. Dat is inderdaad iets dat je allengs leert. Is een kwestie van ervaring, al moet het ook in je zitten. Ook de toon is belangrijk. Hoe zijn mensen? Wat is hun achtergrond. Bij Westera Uitvaartverzorging krijgt iedereen dezelfde behandeling, dat staat voorop. Toch maakt het soms verschil waar je terechtkomt. Soms beland je in een huis waar mensen van verdriet niet of amper kunnen praten en nog helemaal niet toe zijn aan het maken van afspraken. En toch moet je bepaalde zaken wél regelen. Dat kost dan gewoon wat meer tijd. Aan de andere kant: ik kwam ooit eens bij een CEO van een bekend bedrijf. Het leek wel alsof de man met zijn personeel vergaderde. Zus en zo, dit moet en dat moet, ik wil het zo hebben. Dat kan dus ook. Het is zaak het te herkennen. Soms komt het voor dat mensen tegen je aan willen praten. Je vragen gaan stellen. Bij zelfdoding gebeurt dat regelmatig. Nabestaanden hebben vaak vragen. Heel veel vragen. En omdat ik vaker met zelfdoding te maken heb gehad, zoeken ze bij mij antwoorden. En die heb ik niet. Het is aftasten, aanvoelen. En inderdaad: dat heb je, of heb je niet. Dat is inderdaad moeilijk te leren en een trucje is het al helemaal niet.’
Pa en ma Westera begonnen een uitvaartonderneming. Ze adviseerden Matthias om vooral wat anders te gaan doen, later, als hij groot was. ‘Dan doelden ze met name op de factor tijd. Uitvaartverzorger ben je namelijk altijd. Je telefoon kan altijd gaan. Ik kan me als klein mannetje nog herinneren dat we naar de dierentuin zouden gaan. We zaten al in de auto. Pa wilde net de oprit afrijden, toen zijn semafoon ging. Konden we zo weer uitstappen, de plicht riep. Overigens heb ik het als kind nooit echt als vervelend ervaren. Je wist niet beter eigenlijk. En voor mezelf stond vast dat ik toch die kant op wilde.’ En dus leek Matthias’ kostje gekocht. Hij kon mooi pa’s bedrijf overnemen. ‘ Zo is het dus niet gegaan. Zo is het- zeg ik nu- gelukkig niet gegaan. Pa vond het beter dat ik eerst mijn voeten maar eens bij een ander bedrijf onder de stoel stak. Achteraf ben ik pa daar ontzettend dankbaar voor, al was het moeilijk om een baan te vinden. Ik heb 35 sollicitatiebrieven de deur uit gedaan, ik mocht in Den Bosch, Den Haag en ergens op de Betuwe op gesprek. Het werd Den Haag. Zij verzorgden met name het chique deel van de stad en directe omgeving. Wassenaar en zo, je kent het wel. Ze verzorgden ook staatsbegrafenissen. Ik heb daar zo ontzettend veel geleerd. Ik legde af, ik reed op auto’s en kreeg met alle facetten van het vak te maken. Toen pa het na een jaar drukker kreeg, belde hij. ‘Matthias. Het is tijd om terug te komen’. En zo geschiedde. Terug naar mijn roots, met een rugzak aan zeer waardevolle bagage. Den Haag was een fantastische leerschool.’
Nee hoor mensen. Uitvaartverzorgers zijn al lang niet meer die mannen in zwarte pakken die doorgaans nors kijken. Het zijn moderne ondernemers. En hoewel er ook op het kantoor van Matthias doosjes tissues staan, wordt er zeker ook gelachen en over andere zaken gepraat. ‘Bij ons wordt toch al veel gepraat. Belangrijk, want je maakt wat mee. Soms is het goed het daar met collega’s over te hebben. We hechten hier aan die communicatie. Heel belangrijk.’
Westera vestigde een naam. Pa begon, zoon zorgde voor stabiliteit en groei. Met liefst zestien uitvaartverenigingen heeft het bedrijf nauwe banden. Mond-tot-mond-reclame is ook een belangrijk onderdeel van de groei, want geen betere reclame dan een perfect geregelde uitvaart. Perfectie is iets dat Matthias –en alle andere mensen binnen de organisatie – nastreven. ‘En dan gaat het er nou net niet om hoe je zelf bepaalde zaken zou doen of zou willen. Het gaat er om wat de mensen willen. Ik zeg ook vaak: besef je dat het niet ons afscheid is. Willen mensen die standaard kaart? Natuurlijk doen we dat dan. Ook dat verschil is groot tussen nabestaanden. Ik informeer altijd of er überhaupt wel eens over het afscheid is gesproken. Soms is dat zo, dan weten de nabestaanden precies wat er gebeuren moet. Soms in het geheel niet, en hebben naasten eigenlijk ook geen zin om er over na te denken. Zo verdrietig is men dan. Ondanks dat moet ik toch vrij snel zaken als een begraafplaats, een kist en rouwbrieven regelen. En dan komt het dus weer : aanvoelen. Er tóch over beginnen, maar wél op het goede moment. Westera is een bedrijf dat niet werkt met een zandloper. We hebben geen tijd waarbinnen we alles op papier willen hebben. We zeggen voor persoonlijke aandacht te staan, en persoonlijk contact kun je niet standaard in één of twee uur verpakken. Soms kun je snel, soms helemaal niet. Dat is dan maar zo. Ik weet het wel, in deze branche zegt iedereen – groot of klein- dat de persoonlijke benadering voorop staat. Ik durf te zeggen dat dit bij ons écht het geval is. Bovendien heb je bij ons in het gehele proces doorgaans met één, hooguit twee mensen te maken. Hoe anders is dat bij de grotere ondernemers. Piet belt, Klaas komt en Henk is bij de uitvaart. Hoezo persoonlijke benadering? Je ziet in onze branche inderdaad een opmars van ZZP-ers. Iedereen kan zo een bedrijf beginnen. En ja, dat vernemen we. Het knabbelt wat aan de onderkant. Wij geloven echter in onze aanpak. Wij komen na wat we beloven en per regio proberen we een soort van ‘vertrouwd gezicht’ te hebben. In Vries ben ik dat, in andere gebieden hebben we daar andere mensen voor. Herkenbaar, betrouwbaar, honkvast.’
Veel mensen menen dat de uitvaart nogal veranderd is. Matthias ontkent dat. ‘In de kern is alles eigenlijk nog hetzelfde. Het is praatje, muziek, praatje. Wat je wel ziet is een ontwikkeling in bijvoorbeeld kaarten. Er worden foto’s getoond. Dat is iets van de laatste jaren. Ook het fenomeen ‘afscheid vieren’ met bier en bitterballen is helemaal niet nieuw. Vroeger gingen mensen na de dienst naar het café aan de overkant van de straat. Wat wel zo is, is dat mensen meer en meer zelf willen doen. Kaart? Regelen ze zelf, met eigen tekst. Kist? Timmert een vriend. Social media is ook in onze branche een belangrijkere rol gaan spelen. Maar in de kern is alles nog hetzelfde hoor.’
Westera streeft perfectie na. En ondanks de altijd nauwkeurige voorbereiding, gaat er wel eens wat mis. ‘Dat kun je wel zeggen ja’, vertelt Matthias eerlijk. ‘ Het geluid bijvoorbeeld, valt wel eens weg. Dat is een van de meest voorkomende dingen als je het hebt over ‘missers’ bij een uitvaart. Ik heb zelf eens meegemaakt dat de kist weggleed. Ik kreeg het benauwd, iedereen kijkt op zo’n moment toch in mijn richting. Ik ben immers verantwoordelijk op dat moment. In dit specifieke geval werd er gelachen. ‘Pa had dit geweldig gevonden’, zei de familie, maar op het moment dat het gebeurt, schrik je. Voor elke uitvaart voel ik gezonde spanning. Voel je dat niet meer, dan moet je stoppen. Dan wordt je slordig, nonchalant. Je kunt en mag dit werk niet op de automatische piloot doen. Ik zie een uitvaart als een puzzel. Mensen geven me tien stukjes, ik leg die stukjes in elkaar zodat één geheel ontstaat. En die puzzel is telkens weer anders.’
Matthias kan loslaten. En toch: nu hij wat ouder wordt, wordt dat soms moeilijker. ‘Ik ben veertig plus. Je hoort en ziet veel, je beseft dat je zelf ouder wordt, dat je ouders steeds ouder worden. Ik ben eerlijk: toen ik jonger was, kon ik eenvoudiger loslaten. En ik geef ook toe dat het me elke keer weer iets doet. Natuurlijk is er verschil als iemand van 95 sterft of dat je met ouders van een overleden kind te maken hebt. Ik zeg wel eens: ik had het liefst alleen uitvaarten voor mensen van tenminste 95. Maar zo zit de wereld niet in elkaar. Uitvaartverzorger of niet, we zijn vooral mensen. En als er tijdens een uitvaart dan muziek gestart wordt, dan moet ik soms echt slikken. Net als iedereen. Het went nooit.’
Matthias roemt Karin, in alles zijn steun- en toeverlaat. Hij roemt zijn personeel. Matthias houdt van zijn werk. Groot, groter, grootst is niet iets dat hij nastreeft. ‘We hebben een heel solide bedrijf. Groeien is niet altijd goed. Bovendien: ik kan wel in Zwolle en Leeuwarden gaan zitten, maar dan word ik zelf een manager. Ben ik alleen bezig met organiseren. Dat wil ik niet. Ik wil met de voeten in de klei. Daar ligt mijn passie. Dat neemt overigens niet weg dat als er zich een kans voordoet, ik die grijp. Uiteraard ben ik daar scherp op, ik ben wel ondernemer immers. Maar niet om maar te groeien alleen. Om maar groter te worden. Groei is geen doel. Ik ben op dit moment wel nadrukkelijk betrokken bij de realisatie van het nieuwe crematorium in Eelderwolde. Een mooi project, een uitdaging. Ook uitdagingen ga ik dus zeker niet uit de weg.’
Matthias is stressbestendig. Is druk, al kan hij – soms- ook genieten van een avondje bankhangen. Volleybal is zijn uitlaatklep en hij hecht aan sociale contacten. Maar: altijd is hij scherp. De telefoon is nooit verder dan een meter uit zijn buurt. Wat dat betreft is hij precies zijn vader: als de plicht roept, staat hij er. Dan maar geen volleybal. Matthias ís uitvaartverzorger. Hij werd zo geboren.
REGIO – ‘Natuurlijk Betrokken’ staat er. Onder de bedrijfsnaam Westera Uitvaartverzorging. Wie het bedrijf en specifiek Matthias en Karin Westera kent, vindt de subtitel eigenlijk overbodig. Het echtpaar is betrokken. Op natuurlijke wijze. Betrokkenheid is, zo weet Henk, één van de facetten die je als goed uitvaartverzorger in je moet hebben. Het is niet te leren. Hoewel er uiteraard een opleiding is, is het échte vak niet te leren. De finesses maken het verschil, en trucjes staan in geen enkel studieboek. Matthias Westera lijkt alle facetten te beheersen. Ooit nam hij met Karin het bedrijf over van zijn ouders. Het bedrijf groeide, wordt alom gezien als een stabiele factor en levert vakwerk. Matthias Westera over de uitvaartbranche. Over het definitieve afscheid en over de toekomst van zijn eigen onderneming.
Ja. Dat is het. Een goede uitvaartverzorger moet sociaal-intelligent zijn. Moet weten met wie hij te maken heeft en zijn toon aan kunnen passen. Hij moet de sfeer feilloos aanvoelen. Weten wat gewenst is, en heel snel aanvoelen waar geen prijs op gesteld wordt. ‘Klopt wel’, zegt Matthias. ‘ Je weet op het moment dat je naar mensen toe gaat vaak niet meer dan de naam van de meneer of mevrouw die overleden is. Soms weet je ook nog waaraan iemand gestorven is, soms ook niet. Het is zaak snel in te schatten hoe de sfeer is. Wat men wil. Of men al toe is aan het maken van afspraken. Dat is inderdaad iets dat je allengs leert. Is een kwestie van ervaring, al moet het ook in je zitten. Ook de toon is belangrijk. Hoe zijn mensen? Wat is hun achtergrond. Bij Westera Uitvaartverzorging krijgt iedereen dezelfde behandeling, dat staat voorop. Toch maakt het soms verschil waar je terechtkomt. Soms beland je in een huis waar mensen van verdriet niet of amper kunnen praten en nog helemaal niet toe zijn aan het maken van afspraken. En toch moet je bepaalde zaken wél regelen. Dat kost dan gewoon wat meer tijd. Aan de andere kant: ik kwam ooit eens bij een CEO van een bekend bedrijf. Het leek wel alsof de man met zijn personeel vergaderde. Zus en zo, dit moet en dat moet, ik wil het zo hebben. Dat kan dus ook. Het is zaak het te herkennen. Soms komt het voor dat mensen tegen je aan willen praten. Je vragen gaan stellen. Bij zelfdoding gebeurt dat regelmatig. Nabestaanden hebben vaak vragen. Heel veel vragen. En omdat ik vaker met zelfdoding te maken heb gehad, zoeken ze bij mij antwoorden. En die heb ik niet. Het is aftasten, aanvoelen. En inderdaad: dat heb je, of heb je niet. Dat is inderdaad moeilijk te leren en een trucje is het al helemaal niet.’
Pa en ma Westera begonnen een uitvaartonderneming. Ze adviseerden Matthias om vooral wat anders te gaan doen, later, als hij groot was. ‘Dan doelden ze met name op de factor tijd. Uitvaartverzorger ben je namelijk altijd. Je telefoon kan altijd gaan. Ik kan me als klein mannetje nog herinneren dat we naar de dierentuin zouden gaan. We zaten al in de auto. Pa wilde net de oprit afrijden, toen zijn semafoon ging. Konden we zo weer uitstappen, de plicht riep. Overigens heb ik het als kind nooit echt als vervelend ervaren. Je wist niet beter eigenlijk. En voor mezelf stond vast dat ik toch die kant op wilde.’ En dus leek Matthias’ kostje gekocht. Hij kon mooi pa’s bedrijf overnemen. ‘ Zo is het dus niet gegaan. Zo is het- zeg ik nu- gelukkig niet gegaan. Pa vond het beter dat ik eerst mijn voeten maar eens bij een ander bedrijf onder de stoel stak. Achteraf ben ik pa daar ontzettend dankbaar voor, al was het moeilijk om een baan te vinden. Ik heb 35 sollicitatiebrieven de deur uit gedaan, ik mocht in Den Bosch, Den Haag en ergens op de Betuwe op gesprek. Het werd Den Haag. Zij verzorgden met name het chique deel van de stad en directe omgeving. Wassenaar en zo, je kent het wel. Ze verzorgden ook staatsbegrafenissen. Ik heb daar zo ontzettend veel geleerd. Ik legde af, ik reed op auto’s en kreeg met alle facetten van het vak te maken. Toen pa het na een jaar drukker kreeg, belde hij. ‘Matthias. Het is tijd om terug te komen’. En zo geschiedde. Terug naar mijn roots, met een rugzak aan zeer waardevolle bagage. Den Haag was een fantastische leerschool.’
Nee hoor mensen. Uitvaartverzorgers zijn al lang niet meer die mannen in zwarte pakken die doorgaans nors kijken. Het zijn moderne ondernemers. En hoewel er ook op het kantoor van Matthias doosjes tissues staan, wordt er zeker ook gelachen en over andere zaken gepraat. ‘Bij ons wordt toch al veel gepraat. Belangrijk, want je maakt wat mee. Soms is het goed het daar met collega’s over te hebben. We hechten hier aan die communicatie. Heel belangrijk.’
Westera vestigde een naam. Pa begon, zoon zorgde voor stabiliteit en groei. Met liefst zestien uitvaartverenigingen heeft het bedrijf nauwe banden. Mond-tot-mond-reclame is ook een belangrijk onderdeel van de groei, want geen betere reclame dan een perfect geregelde uitvaart. Perfectie is iets dat Matthias –en alle andere mensen binnen de organisatie – nastreven. ‘En dan gaat het er nou net niet om hoe je zelf bepaalde zaken zou doen of zou willen. Het gaat er om wat de mensen willen. Ik zeg ook vaak: besef je dat het niet ons afscheid is. Willen mensen die standaard kaart? Natuurlijk doen we dat dan. Ook dat verschil is groot tussen nabestaanden. Ik informeer altijd of er überhaupt wel eens over het afscheid is gesproken. Soms is dat zo, dan weten de nabestaanden precies wat er gebeuren moet. Soms in het geheel niet, en hebben naasten eigenlijk ook geen zin om er over na te denken. Zo verdrietig is men dan. Ondanks dat moet ik toch vrij snel zaken als een begraafplaats, een kist en rouwbrieven regelen. En dan komt het dus weer : aanvoelen. Er tóch over beginnen, maar wél op het goede moment. Westera is een bedrijf dat niet werkt met een zandloper. We hebben geen tijd waarbinnen we alles op papier willen hebben. We zeggen voor persoonlijke aandacht te staan, en persoonlijk contact kun je niet standaard in één of twee uur verpakken. Soms kun je snel, soms helemaal niet. Dat is dan maar zo. Ik weet het wel, in deze branche zegt iedereen – groot of klein- dat de persoonlijke benadering voorop staat. Ik durf te zeggen dat dit bij ons écht het geval is. Bovendien heb je bij ons in het gehele proces doorgaans met één, hooguit twee mensen te maken. Hoe anders is dat bij de grotere ondernemers. Piet belt, Klaas komt en Henk is bij de uitvaart. Hoezo persoonlijke benadering? Je ziet in onze branche inderdaad een opmars van ZZP-ers. Iedereen kan zo een bedrijf beginnen. En ja, dat vernemen we. Het knabbelt wat aan de onderkant. Wij geloven echter in onze aanpak. Wij komen na wat we beloven en per regio proberen we een soort van ‘vertrouwd gezicht’ te hebben. In Vries ben ik dat, in andere gebieden hebben we daar andere mensen voor. Herkenbaar, betrouwbaar, honkvast.’
Veel mensen menen dat de uitvaart nogal veranderd is. Matthias ontkent dat. ‘In de kern is alles eigenlijk nog hetzelfde. Het is praatje, muziek, praatje. Wat je wel ziet is een ontwikkeling in bijvoorbeeld kaarten. Er worden foto’s getoond. Dat is iets van de laatste jaren. Ook het fenomeen ‘afscheid vieren’ met bier en bitterballen is helemaal niet nieuw. Vroeger gingen mensen na de dienst naar het café aan de overkant van de straat. Wat wel zo is, is dat mensen meer en meer zelf willen doen. Kaart? Regelen ze zelf, met eigen tekst. Kist? Timmert een vriend. Social media is ook in onze branche een belangrijkere rol gaan spelen. Maar in de kern is alles nog hetzelfde hoor.’
Westera streeft perfectie na. En ondanks de altijd nauwkeurige voorbereiding, gaat er wel eens wat mis. ‘Dat kun je wel zeggen ja’, vertelt Matthias eerlijk. ‘ Het geluid bijvoorbeeld, valt wel eens weg. Dat is een van de meest voorkomende dingen als je het hebt over ‘missers’ bij een uitvaart. Ik heb zelf eens meegemaakt dat de kist weggleed. Ik kreeg het benauwd, iedereen kijkt op zo’n moment toch in mijn richting. Ik ben immers verantwoordelijk op dat moment. In dit specifieke geval werd er gelachen. ‘Pa had dit geweldig gevonden’, zei de familie, maar op het moment dat het gebeurt, schrik je. Voor elke uitvaart voel ik gezonde spanning. Voel je dat niet meer, dan moet je stoppen. Dan wordt je slordig, nonchalant. Je kunt en mag dit werk niet op de automatische piloot doen. Ik zie een uitvaart als een puzzel. Mensen geven me tien stukjes, ik leg die stukjes in elkaar zodat één geheel ontstaat. En die puzzel is telkens weer anders.’
Matthias kan loslaten. En toch: nu hij wat ouder wordt, wordt dat soms moeilijker. ‘Ik ben veertig plus. Je hoort en ziet veel, je beseft dat je zelf ouder wordt, dat je ouders steeds ouder worden. Ik ben eerlijk: toen ik jonger was, kon ik eenvoudiger loslaten. En ik geef ook toe dat het me elke keer weer iets doet. Natuurlijk is er verschil als iemand van 95 sterft of dat je met ouders van een overleden kind te maken hebt. Ik zeg wel eens: ik had het liefst alleen uitvaarten voor mensen van tenminste 95. Maar zo zit de wereld niet in elkaar. Uitvaartverzorger of niet, we zijn vooral mensen. En als er tijdens een uitvaart dan muziek gestart wordt, dan moet ik soms echt slikken. Net als iedereen. Het went nooit.’
Matthias roemt Karin, in alles zijn steun- en toeverlaat. Hij roemt zijn personeel. Matthias houdt van zijn werk. Groot, groter, grootst is niet iets dat hij nastreeft. ‘We hebben een heel solide bedrijf. Groeien is niet altijd goed. Bovendien: ik kan wel in Zwolle en Leeuwarden gaan zitten, maar dan word ik zelf een manager. Ben ik alleen bezig met organiseren. Dat wil ik niet. Ik wil met de voeten in de klei. Daar ligt mijn passie. Dat neemt overigens niet weg dat als er zich een kans voordoet, ik die grijp. Uiteraard ben ik daar scherp op, ik ben wel ondernemer immers. Maar niet om maar te groeien alleen. Om maar groter te worden. Groei is geen doel. Ik ben op dit moment wel nadrukkelijk betrokken bij de realisatie van het nieuwe crematorium in Eelderwolde. Een mooi project, een uitdaging. Ook uitdagingen ga ik dus zeker niet uit de weg.’
Matthias is stressbestendig. Is druk, al kan hij – soms- ook genieten van een avondje bankhangen. Volleybal is zijn uitlaatklep en hij hecht aan sociale contacten. Maar: altijd is hij scherp. De telefoon is nooit verder dan een meter uit zijn buurt. Wat dat betreft is hij precies zijn vader: als de plicht roept, staat hij er. Dan maar geen volleybal. Matthias ís uitvaartverzorger. Hij werd zo geboren.