GEZOCHT: VISIE OP KUNST EN CULTUUR
Gemeente Noordenveld
Vorige week woensdag raakte ik verzeild in de raadzaal van Noordenveld. Achter het spreekgestoelte en de microfoon een charmante dame, luisterend naar de naam Nina Hiddema. Zij bleek de interim-manager, door verantwoordelijk wethouder Alex Wekema aangesteld om orde op zaken te stellen bij Mensinge... De wethouder zelf had naast haar plaatsgenomen en keek somber voor zich uit... Daar was aanleiding toe, want Nina Hiddema had een puinhoop aangetroffen. Niet verrassend. Dat stond ook al met wat meer woorden en het BMC rapport over het Mensinge complex. Voorlopige conclusie. Het cultuuraanbod in de Winsinghhof moet worden verschraald... het Mensingegebouw en zijn geschiedenis moet juist opgewaardeerd worden tot ‘de parel van Roden’... dat moet bovendien niet door beroepskrachten, maar door vrijwilligers gebeuren. Die zijn goedkoper... Dat is kort gezegd ook de visie van de gemeente Noordenveld op de Kunst en Cultuur. De visie van het Zeeuws Meisje: ‘Geen cent teveel hoor!’ In de praktijk loopt het toch altijd uit de klauwen. De gemeente, wij dus, zijn altijd duur uit. Zeker als de wethouder er niet bovenop zit. Met een duidelijk beleid en visie. Dat ontbrak er nu juist aan. Zo is het altijd al geweest.
Ik weet nog best dat Mensinge en de Winsinghhof in handen van de toenmalige gemeente Roden kwamen. Mensinge voor heel veel geld. De erfgenamen van de laatste bewoners, de Kymmels waren inhalige types en de prijs was een hele toer om dat door de raad te krijgen. Wat gemakkelijker ging het met de Winsinghhof. Die werd destijds voor de somma van Een Gulden door de toenmalige eigenaar Hndericus Winsingh Assies overgedragen aan de gemeente Roden. Met een duidelijke voorwaarde. Rieks wilde dat de Winsinghof een duidelijke culturele functie kreeg. Dat gebeurde, maar in de loop der tijd bleek dat nu juist gecompliceerder dan aanvankelijk gedacht. En nu is er dus een ‘kille saneerder’ voor nodig om de prijs draaglijk door de raad te loodsen.
Ach de bemoeienis van de overheid met kunst en cultuur is altijd al een gecompliceerde geweest. Wat moest men met de uiteindelijke producten aan... Wat moest men doen met de getoonde of geproduceerde cultuurgoederen? Een verhaaltje om dat inzichtelijk te maken. Het gaat terug tot de beruchte crisistijd in de jaren dertig. De beeldende kunstenaars konden moeilijk rondkomen. Er was weinig geld onder de mensen om kunst aan te schaffen. Evenmin bij de overheden om opdrachten uit te besteden. Armoe troef. De overheid bedacht in 1949 de Contraprestatieregeling. Later heette dat de BKR, die duurde van 1956 tot 1987. De kunstenaar kreeg een uitkering als hij (als tegenprestatie) 4 kunstwerken per maand inleverde. Wat moesten de gemeentes daarmee beginnen? Binnen de kortste keren werden er heel wat Kunstmagazijnen in overheidshanden mee gevuld. Het materiaal werd als ‘rotzooi’ ingeschaald door de volksmond, niet in de laatste plaats door de verhalen van de kunstenaars zelf. Die vertelden in café’s na veel glazen bier of wijn proestend van de lach hoe de kunstwerken op het laatste moment in elkaar geflanst werden. Dat imago bleef aan de BKR kleven... Toen de overheid op het idee kwam via Bibliotheken de kunstuitleen te regelen met deze kunst uit de magazijnen, bleek er niet veel animo voor om tijdelijk zo’n stukje kunst aan de muur te hangen. Exit kunstuitleen. De BKR stierf in 1987 een stille dood. de kunstenaars, die zich niet kunnen redden zitten nu in de WIK (Werk en Inkomen Kunstenaars). Een soort bijstand voor de kunst.
Het begrip Contraprestatie beleefde in 2015 een herleving als Tegenprestatieregeling in de bijstand. Mensen met zo’n uitkering moeten zo’n tegenprestatie leveren voor de ontvangen uitkering. Tenminste... Zo heet die regeling. Enige tijd geleden ontdekte ik dat uitgerekend wethouder Alex Wekema, daarin gesteund door collega Reint-Jan Auwema aan het begrip tegenprestatie een heel andere uitleg wensen te geven. Zo snel gaat dat met dit soort uitdrukkingen. Ze zijn vlot aan inflatie onderhevig. Zeker als de maatschappelijke en politieke werkelijkheid zich zo snel ontwikkeld, dat je geen tijd hebt een duidelijke visie op papier te zetten. Op het gebied van Kunst en Cultuur ontbreekt die nu juist... Daardoor ligt de focus volledig op het prijskaartje. Die is nu eenmaal altijd te hoog...
Ik weet nog best dat Mensinge en de Winsinghhof in handen van de toenmalige gemeente Roden kwamen. Mensinge voor heel veel geld. De erfgenamen van de laatste bewoners, de Kymmels waren inhalige types en de prijs was een hele toer om dat door de raad te krijgen. Wat gemakkelijker ging het met de Winsinghhof. Die werd destijds voor de somma van Een Gulden door de toenmalige eigenaar Hndericus Winsingh Assies overgedragen aan de gemeente Roden. Met een duidelijke voorwaarde. Rieks wilde dat de Winsinghof een duidelijke culturele functie kreeg. Dat gebeurde, maar in de loop der tijd bleek dat nu juist gecompliceerder dan aanvankelijk gedacht. En nu is er dus een ‘kille saneerder’ voor nodig om de prijs draaglijk door de raad te loodsen.
Ach de bemoeienis van de overheid met kunst en cultuur is altijd al een gecompliceerde geweest. Wat moest men met de uiteindelijke producten aan... Wat moest men doen met de getoonde of geproduceerde cultuurgoederen? Een verhaaltje om dat inzichtelijk te maken. Het gaat terug tot de beruchte crisistijd in de jaren dertig. De beeldende kunstenaars konden moeilijk rondkomen. Er was weinig geld onder de mensen om kunst aan te schaffen. Evenmin bij de overheden om opdrachten uit te besteden. Armoe troef. De overheid bedacht in 1949 de Contraprestatieregeling. Later heette dat de BKR, die duurde van 1956 tot 1987. De kunstenaar kreeg een uitkering als hij (als tegenprestatie) 4 kunstwerken per maand inleverde. Wat moesten de gemeentes daarmee beginnen? Binnen de kortste keren werden er heel wat Kunstmagazijnen in overheidshanden mee gevuld. Het materiaal werd als ‘rotzooi’ ingeschaald door de volksmond, niet in de laatste plaats door de verhalen van de kunstenaars zelf. Die vertelden in café’s na veel glazen bier of wijn proestend van de lach hoe de kunstwerken op het laatste moment in elkaar geflanst werden. Dat imago bleef aan de BKR kleven... Toen de overheid op het idee kwam via Bibliotheken de kunstuitleen te regelen met deze kunst uit de magazijnen, bleek er niet veel animo voor om tijdelijk zo’n stukje kunst aan de muur te hangen. Exit kunstuitleen. De BKR stierf in 1987 een stille dood. de kunstenaars, die zich niet kunnen redden zitten nu in de WIK (Werk en Inkomen Kunstenaars). Een soort bijstand voor de kunst.
Het begrip Contraprestatie beleefde in 2015 een herleving als Tegenprestatieregeling in de bijstand. Mensen met zo’n uitkering moeten zo’n tegenprestatie leveren voor de ontvangen uitkering. Tenminste... Zo heet die regeling. Enige tijd geleden ontdekte ik dat uitgerekend wethouder Alex Wekema, daarin gesteund door collega Reint-Jan Auwema aan het begrip tegenprestatie een heel andere uitleg wensen te geven. Zo snel gaat dat met dit soort uitdrukkingen. Ze zijn vlot aan inflatie onderhevig. Zeker als de maatschappelijke en politieke werkelijkheid zich zo snel ontwikkeld, dat je geen tijd hebt een duidelijke visie op papier te zetten. Op het gebied van Kunst en Cultuur ontbreekt die nu juist... Daardoor ligt de focus volledig op het prijskaartje. Die is nu eenmaal altijd te hoog...
