‘Gezondheid is nu het belangrijkst, we moeten onze verantwoordelijkheid nemen’

REGIO – De gevolgen van het coronavirus zijn ingrijpend. Donderdag werden door het kabinet drastische maatregelen aangekondigd, bijeenkomsten waar meer dan honderd mensen bijeenkomen werden per direct afgelast. Zondag maakte de regering na overleg met het RIVM bekend dat ook scholen, horecagelegenheden, sport- en fitnessclubs, sauna’s, seksclubs en coffeeshops per direct hun deuren moeten sluiten. En dat betekent voor veel ondernemers een economische ramp. Burgemeester Klaas Smid realiseert dat deze maatregelen grote gevolgen hebben voor ondernemers, maar zegt ook dat we met elkaar een extra stap moeten zetten en verantwoordelijkheid moeten nemen. “Gezondheid is nu het belangrijkst. We hebben iedereen nodig om kwetsbare Drenten te beschermen.” Inmiddels is ook de eerste coronapatiënt in Noordenveld een feit.

Coronavirus: scholen, horeca, sportclubs en sauna’s dicht

COVID-19 grijpt snoeihard om zich heen. Op straat is het stil. Dichte deuren, lege terrassen en gedoofde lichten bij horecabedrijven. Geen mensen op de sportvelden, scholen zijn dicht. De lockdown is overal voelbaar. Wie profiteert van het virus zijn de supermarkten, daar is het dringen geblazen. Lege schappen, propvolle karren en lange rijen voor de kassa’s: Nederland hamstert. Sovjettoestanden bij Albert Heijn in Roden. De vakken met vlees, brood, pasta, houdbare melk en toiletpapier zijn zo goed als leeg.

De cijfers

In Nederland zijn 1.135 mensen positief getest en 20 mensen zijn aan het virus overleden. Wereldwijd zijn op dit moment bijna 170.000 mensen positief getest, meer dan 6.500 patiënten zijn overleden, en meer dan 77.000 patiënten zijn genezen. En die cijfers zouden bij het ter perse gaan van deze krant zomaar weer anders kunnen liggen. De wetenschappers buitelen over elkaar heen: de ene professor maakt zich drukker om de massahysterie dan om het virus, een professor uit Gent spreekt van een ‘felle onderschatting’ en voorspelt een grote ramp waarvan we de omvang niet kunnen overzien.

‘Nuchter blijven’

Bij Interzorg De Hullen in Roden tapt gastdame Thea Anema een bakkie verse koffie in voor meneer Eisinga, die samen met zijn vrouw Eva sinds tien maanden bewoner is van het zorgcentrum. Daarvoor woonden ze samen aan het Wethouder Deodatusplantsoen in Roden. Door een val van Eva ging het allemaal wat moeizamer en had het echtpaar meer hulp nodig,  vertelt Eisinga. Hij zit niet zo met het coronavirus. Natuurlijk, het is gespreksonderwerp van de dag in het ouderencentrum en zijn vrouw mist geen enkel journaal. “Volgens president Trump is het een gewoon griepvirus, daar gaan ook mensen aan dood. Ik denk er net zo over. Als het komt dan komt het, daar is niks aan te doen. Ik blijf er nuchter onder maar mijn vrouw denkt er anders over.” Ondertussen schuift Eva ook aan bij de tafel in het ‘Naoberhoes’ pal tegenover de ingang van het zorgcentrum. “Ik vind het wel heel erg. Je denkt toch: als het hier maar niet komt. Maar het komt steeds dichterbij. Aan de andere kant: vroeger had je de Spaanse griep, dat kwam van de kippen. Toen werd er niks afgesloten. Mijn oma is eraan overleden, ze is niet eens veertig jaar geworden. Tegenwoordig is de zorg goed geregeld. Ik ben 83, kan van alles krijgen. Toch ben ik me goed bewust van de maatregelen. Ik was mijn handen extra vaak en handen schudden doe ik niet.”

Gina Vos zit samen met mevrouw Tiems - Tolner aan een bord bruine bonensoep in het restaurant van het zorgcentrum. Beide dames geven aan best angstig te zijn. Met name omdat het virus zo snel op komt zetten. Ze zijn zich bewust van hun eigen kwetsbaarheid. Mevrouw Stoffers volgt het nieuws op de voet. “Je moet zorgen dat je schoon blijft”, zegt ze. “Direct je handen wassen als je ergens geweest bent. Ik ben een Pietje secuur, maar het kan mij net zo goed overkomen als ieder ander, dat besef ik me goed.” Zorgmanager Joke Korsaan erkent ook dat het coronavirus de gemoederen bezighoudt in De Hullen. Vooral medewerkers en familie hebben vragen, zegt ze. “We zijn goed voorbereid, volgen de updates continu. Wat we hier doorlopend doen is wat we altijd al doen: hygiëne, hygiëne en nog eens hygiëne. En als we een besmetting vermoeden, schakelen we onmiddellijk de GGD in. Het is voortdurend balans zoeken tussen goede dingen doen en niet doorslaan, de rust bewaren.”

‘Impact is groot’

Bij Media Totaal, uitgever van deze krant, poetst de dame van receptie iedere ochtend de deurgrepen, lichtknoppen en telefoons in het hele pand met fris riekend ontsmettingsmiddel. Handen dienen te worden afgedroogd met papier uit de dispenser en niet aan de gebruikelijke handdoek die in de kantine hangt. Ook bij de krant is het corona wat de klok slaat. Burgemeester Klaas smid spreekt van een behoorlijke impact. “Het maakt indruk bij inwoners. De impact is groot. Heel begrijpelijk, maar het moet niet leiden tot paniek. We moeten het basisadvies van de deskundigen volgen. Als gemeente houden we de adviezen van de GGD en de Veiligheidsregio nauwlettend in de gaten en die hanteren we ook. Dat de maatregelen gevolgen hebben voor culturele, maatschappelijke, onderwijs en commerciële organisaties en bedrijven wordt nu duidelijk. Maar het is van groot belang dat we onze verantwoordelijkheid dragen voor kwetsbare inwoners. Voldoende mensen in verzorgingshuizen en ziekenhuizen is nu heel belangrijk. Het is hartverwarmend om te zien dat er al zoveel naar elkaar wordt omgekeken. Naoberschap. Wij vragen om dat te blijven doen en waar nodig een stapje extra te zetten. Kijk of je iets kan doen voor een ander.”

Coronagekte in de supermarkt

De hamsterweken van de Appie lijken een andere betekenis te krijgen. Toiletpapier, blikken bonen, soep en afbakbroodjes worden massaal ingeslagen. Ook bij Jumbo Jansema in Roden: lege schappen, propvolle karren en lange rijen voor de kassa’s. Joyce staat met haar dochtertje te koekeloeren voor een nagenoeg leeg schap waar normaliter de pakken toiletpapier torenhoog opgestapeld liggen. Ze pakt een van de laatste pakken en gooit het in de kar. Ze was aanvankelijk niet van plan te hamsteren, maar neemt nu toch wat extra’s mee. Dat komt omdat andere mensen het ook doen, verklaart ze. Marjan, een dame van een jaar of 70,  voelt geen paniek, maar kijkt wel extra uit zegt ze. Samen met haar man behoort ze tot de ‘kwetsbare doelgroep’ en neemt een paar extra blikken bonen mee voor het geval ze een week binnen moeten zitten.

Hamsteren niet nodig

Hamsteren is volstrekt onnodig, volgens supermarkteigenaar Jan Jansema. “De voorraad levensmiddelen is ruim voldoende. Iedere dag wordt er aangevuld”, zegt Jansema die de onrust wel begrijpt. “Als je ziet wat er in Italië gebeurt, kun je niet laconiek blijven.” Jansema doelt op het feit dat ze in Italië niet meer weten niet waar ze patiënten moeten plaatsen. En degenen die overlijden, gaan in hun eentje dood, want de familie mag niet aanwezig zijn. “Wij volgen de voorschriften strikt op. Normaal gesproken zeggen we tegen medewerkers die verkouden zijn ‘neem maar een paracetamolletje’, nu sturen we ze naar huis.  Ze mogen pas terugkomen als ze helemaal beter zijn.” Jansema zegt overrompeld te zijn door de lege schappen in zijn supermarkt. “Dit soort dingen gebeuren met kerst nog wel eens, maar op deze manier, dat heb ik nog niet eerder meegemaakt.” Jansema benadrukt nog eens dat er voldoende levensmiddelen beschikbaar zijn. “Alle houdbare producten worden door het hoofdkantoor aangestuurd. Alleen de versproducten regelen we zelf. Jumbo quoteert de producten naar de verschillende winkels. Het is dus niet zo dat we even tien pallets extra toiletpapier kunnen bestellen. Iedere dag wordt er geleverd en dat werkt prima.”

Bij de Roner Apotheek zijn ze volledig door de mondkapjes en de potten desinfectiemiddel heen. De doosjes paracetamol vinden inmiddels ook gretig aftrek, weet René Kuiper van de apotheek. “Niet nodig”, zegt Kuiper. “Paracetamol goed verkrijgbaar. Wij adviseren mensen rustig te blijven en betrouwbare sites als het RIVM te raadplegen.”