Gratis Geld

minikul
Met zo’n aankondiging boven dit Minikulverhaaltje wilt u vast wel even verder lezen. Want Gratis Geld, wie wil dat niet? ’t Is ook geen reclame-achtig lekkermakertje, maar realiteit. Of althans, dat kan het worden. Zeggen idealistische voorstanders. Gratis Geld staat namelijk voor een basisinkomen dat door de overheid aan alle burgers, rijk of arm, wordt verstrekt zonder dat er een inkomenstoets of werkverplichting aan is verbonden. Het is, zeggen lieden die zich in deze opzienbarende oplossing van het armoede probleem hebben verdiept, de meest efficiënte en menswaardige manier om dat uit te roeien. Het geeft, zeggen ze ook, mensen de vrijheid om zelf te kiezen wat ze van hun leven willen maken. Ze kunnen betaald of onbetaald (vrijwilligers)werk  doen, of niets uitvoeren. Het basisinkomen voor iedereen betekent – en ik citeer nog steeds diezelfde idealisten – het afscheid van de peperdure en zwaar betuttelende werklozenindustrie die mensen vastpint aan de onderkant van onze samenleving. Critici, en die zijn er uiteraard ook en veel meer, vinden het systeem van het basisinkomen onbetaalbaar. En het zou ook de onvrede bij ‘beter gesitueerden’ aanwakkeren.
Regelmatig duikt het invoeren van het verschijnsel ‘Basis Inkomen’ op, Gratis Geld bekt overigens veel lekkerder. In de zestiger jaren in Amerika, onder het bewind van president Nixon, toch niet de meest linkse, was het een hot item. In Zwitserland waar het conservatisme welig tiert, kwam het nog niet lang geleden ook aan de orde. Maar in de zestiende eeuw al werd het idee gelanceerd. ’t Is tot dusverre niets geworden. Want de Grote Hamvraag is natuurlijk, hoe dat Gratis Geld er moet komen. Wie zal dat betalen dus. Door een eerlijker belastingstelsel, zeggen de voorstanders. Door bijvoorbeeld de inkomstenbelasting en vermogensbelasting voor de wel-werkers te verhogen. En aftrekkosten en/of een deel van de sociale zekerheid af te schaffen.  Alles – en nogmaals: dat zeggen de voorstanders – moet er op gericht zijn om de mensen die nu onder de armoedegrens leven, een ‘menselijk bestaan’ te geven. Dat is een zéér nobel streven. Maar critici vinden het onbetaalbaar en, zeggen ze ook, het jakkert juist onvrede aan. Gratis Geld? Het is een illusie. Voorlopig althans. De onderliggende gedachte, de vrijheid om je leven zelf in te richten, zal echter blijven smeulen. Maar schrijf de uitvoering van dit idee ook voor 2017 maar op uw buik.
Henk Hendriks
 

UIT DE KRANT