‘Het kind bedenkt wát hij wil leren, en school hoe ze daarbij kan helpen’

Amerikaanse onderwijsdeskundige Jay Marino bezoekt OBS De Beelen

TOLBERT – “We want to learn many, we want to have fun and we want to do it together!” roept Mark uit groep acht van OBS De Beelen in feilloos Engels voor zijn klas. De Beelen hanteert sinds een jaar de leermethodiek ‘Continuous Improvement’ –voortdurend verbeteren- van de Amerikaan Jay Marino. Samen leren leren, daar komt het in het heel kort op neer. De leermeester uit Chicago liep woensdag zelf een ochtend mee en was zichtbaar onder de indruk van het enthousiasme van de kinderen.
Marino heeft een totaal andere benadering van lesgeven in het basisonderwijs. In feite keert hij het traditionele systeem, ‘hier is het boek en dat moet je leren’, radicaal om. Samen doelen stellen, dát is het geheim van de smid en het ultieme recept voor enthousiaste kinderen die met veel plezier naar school gaan. “Samen met alle kinderen in de groep stellen we doelen”, legt directeur van De Beelen Alie Seiffers uit. “Een voorbeeld: Van een dictee van twintig woorden is het gezamenlijke doel om er zestien foutloos te spellen. Of we stellen als doel zeven tafels helemaal te kennen. Via een grafiekje op het databord zien de leerlingen in één oogopslag of dat doel, berekend naar het groepsgemiddelde, behaald is. Dat databord staat centraal in de lesmethodiek van Marino. Hoewel de naam van het bord digitalisering doet vermoeden, is het een doorsnee whiteboard. Op het bord zijn portretjes van de leerlingen, de gezamenlijk afgesproken doelen, groepsafspraken én de behaalde resultaten geplakt. De afspraken als: wij luisteren naar elkaar, wij zijn er voor elkaar, wij zijn zuinig op onze spullen, we helpen elkaar en geven elkaar complimentjes, zijn beklonken met de duimafdrukjes van alle kinderen uit de groep.
“We werken nu een jaar met dit systeem”, vertelt groep vier-docent Conny Sportel. “Echt een enorme verandering. Omdat kinderen zelf mee mogen beslissen, voelen ze zich betrokken en zijn ze enorm gedreven om het doel te halen. Het bijzondere is dat de resultaten echt omhoog schieten. Mocht er een kind onder het gemiddelde blijven steken, helpen andere leerlingen hun klasgenootje mee door even extra met hem te oefenen.” Danel, een vrolijk jochie uit groep vier, weet wel wat hij wil leren op school: Farsi. Een Perzische taal zodat hij goed met zijn familie in New York, Londen en Afghanistan kan communiceren. In zijn beste Engels laat hij de resultaten van zijn klas aan Marino zien. “Zie je hoe enthousiast de kinderen zijn? Ze vertellen thuis aan hun ouders wat ze gehaald hebben en hoe trots ze daarop zijn! Kinderen zijn op deze manier eigenaar van hun eigen leerproces”, verduidelijkt Seiffers. “Zij staan centraal, en niet de leerkracht.”
Minister Lodewijk Asscher pleitte afgelopen week voor een radicale verandering in het huidige onderwijssysteem. Door de toenemende robotisering moeten kinderen geschoold worden in techniek, zo luidde zijn pleidooi. Ook zou het onderwijs veel meer gedigitaliseerd moeten worden. Volgens Marino is techniek slechts een ‘tool’. Onderdeel van een groter geheel. “Natuurlijk worden digitale middelen steeds meer ingevoerd in het onderwijs. Maar op een IPad of een computer leer je alleen. Als docent heb je geen zicht op hoe de leerling leert. Het belangrijkst is, dat we eerst met elkaar leren hoé te leren. Het is onze taak om de kinderen nieuwsgierig en betrokken te houden. We moeten leren hoe de techniek te gebruiken om het hoogste resultaat te bereiken. Het is dus een tool om te verbeteren”, aldus Marino. Algemeen directeur Luc de Vries van Stichting Westerwijs noemt het een proces dat moet groeien. Geen sprint, maar een marathon. Het gaat erom het beste uit een kind naar boven te halen. Een kind bedenkt zelf wat hij wil leren en wij bekijken hoe we als schoolbestuur daarbij kunnen helpen. Dat is een proces waarin continu verbetert kan worden.” De methodiek ‘Continuous Improvement’ van Marino is al op vier basisscholen in het Westerkwartier ingevoerd. ’t Jonkertje in de Jonkersvaart, OBS De Dorpel in De Wilp en SWS De Gravenlander in Oostwold werken met het systeem.