Het Valkhof viert 50-jarig bestaan met reünie
‘De basis voor Daltononderwijs is vertrouwen’
RODEN - Odbs Het Valkhof in Roden bestaat binnenkort 50 jaar. Dat wordt groots gevierd met een reünie voor oud-leerlingen, leerkrachten en overige betrokkenen. Daltonschool het Valkhof is volop in ontwikkeling. Zo wordt er ingezet op bewegend leren en heeft de school sinds twee jaar een groen schoolplein.
Armein Sikkenga legt uit wat dat precies is: ‘Dat betekent dat er stukken betegeling weg zijn gehaald die zijn vervangen door groen. Daarbij moet je denken aan meer bosschage, wilde bloemen, zand, een waterspeelplaats en een heus eiland, omgeven door water en groen. Kinderen leren op deze manier op een heel andere manier spelen. Ze komen dan ook regelmatig vies thuis. Een teken dat er lekker gespeeld is. Ook is er rekening gehouden met sport en spel. Zo zijn er meerdere plekken gecreëerd om te voetballen, maar is er ook een amfitheater waar kinderen kunnen chillen en waar regelmatig een optreden is. We kunnen zoals gezegd het schoolplein ook inzetten voor bewegend leren, waarin we de leerdoelen in plaats van in de klas, juist naar buiten halen. Bewegen en leren gaan heel goed samen.’
Rianne Bosten vult aan: ‘Het rapport zoals we dat kennen is ook niet meer aan de orde op Het Valkhof. De kinderen hebben nu een portfolio. Dat is een map waarin ze hun voortgang op een andere manier kunnen laten zien, door bijvoorbeeld foto’s van werkstukken die ze hebben gemaakt, maar ook waar ze reflecteren op hun eigen manier van leren en waar hun ‘trotsmomenten’ in worden verwerkt. Het is een hele positieve insteek om te kijken waar een kind staat. Uiteraard worden ook de toets gegevens in een portfolio verwerkt, want je merkt dat daar bij leerlingen en ouders nog altijd wel behoefte aan is.
In juni bestaat de school 50 jaar. Voor de kinderen staat deze gehele week in het teken van het 50-jarig bestaan en worden er allerlei leuke activiteiten georganiseerd. Op 24 juni is er voor iedereen die betrokken is geweest bij het Valkhof een reünie. Inmiddels zijn er al flink wat aanmeldingen binnen. Armein Sikkenga: ‘De inschrijving loopt tot 1 april, zodat we ook de tijd hebben om gericht aan de slag te gaan. We hebben hele leuke ideeën, zoals het opnieuw maken van klassenfoto’s van oud-leerlingen, geselecteerd per jaargroep. Ook zijn er foodtrucks, is er muziek, een festivaltent en willen we iedereen de ruimte geven om oude herinneringen op te halen. Kortom, we willen er een geweldig feest van maken.’
Henk Atema was de eerste directeur van de school. Hij raakte enthousiast over het Daltononderwijs in Emmeloord, waar hij hoofd was van de Roderik van Voorstschool. Hij startte in 1972 in Roden, waar de school al snel van één klas uitgroeide tot een school met 13 klassen. Wat natuurlijk hielp, was dat de school in een nieuwbouwwijk gelegen was, die snel groeide. Wat ook hielp, was dat Atema openstond voor nieuwe ideeën en de school enthousiast leidde. De school groeide zo snel, dat er zelfs tijdelijk een leerlingenstop werd ingesteld, tot grote ergernis van Atema. ‘Ik kan me de beginperiode nog best goed herinneren’, aldus Annemarie Atema. ‘Samen met mijn ouders en zus Marjan verhuisden we naar Roden waar mijn vader ‘hoofd van de school’ werd van de nieuwe school Het Valkhof. Een Daltonschool inderdaad waar mijn vader al ervaring mee had opgedaan in Emmeloord. Met name het aspect dat ieder kind op zijn/haar niveau kan presteren sprak hem aan. Niet ieder kind hoeft naar de universiteit. Beoordeel het kind op zijn/haar kwaliteiten. Die zijn er op ieder niveau. Dat is waar hij voor stond. Hij was de directeur die de leerlingen kende, vele poëziealbums werden van een versje voorzien. Hij zwaaide alle klassen uit bij schoolreisjes en stond weer klaar bij terugkomst. Voor hem niet speciaal, maar heel gewoon. Verbinding tussen alle klassen, van groep 1 tot groep 8, dat vond hij belangrijk. Een belangrijk verschil met de huidige rol van directeur is dat mijn vader zelf ook nog les gaf. Altijd aan groep 8. In de loop der jaren verschoven de taken steeds meer naar organisatorische, het leiding geven aan een grote school met steeds meer leerkrachten en leerlingen. Maar zijn hart lag bij de leerlingen; hen een stapje verder brengen in het leven.
Het gebouw zoals het er nu staat heeft de nodige verbouwingen achter de rug. De oorspronkelijke school werd gebouwd rond een patio, een soort binnentuin. De voorloper van het huidige groene schoolplein met dit verschil dat je hierin niet mocht spelen. In deze tijd nog geen alarm op het gebouw. Mijn zus en ik gaven de planten water in de vakantie waarbij we gesignaleerd werden door surveillerende politieagenten. Ze belden aan en zagen onze hond. Die herkenden ze wel; we konden doorgaan met de planten. Ik heb zelf ook op Het Valkhof gezeten (ook bij mijn vader in de klas) en dat geldt ook voor mijn kinderen en neef en nicht. Neef Tim heeft zijn opa nog meegemaakt als directeur van de school. We kijken allemaal met trots terug op de invulling van zijn rol als directeur.’
Henk Atema werd in 1997 opgevolgd door Johan Boelman.
Johan Boelman was directeur van Het Valkhof van 1997 tot 2002. Hij is vanaf het begin betrokken geweest bij de school. ‘Het Valkhof heette aanvankelijk School Vijf, omdat het de vijfde school in Roden was. We zijn begonnen in twee andere schoolgebouwen, omdat we nog geen eigen gebouw hadden. In oktober was ons gebouw klaar.’
De naam Het Valkhof kreeg de school pas later. ‘Het gebouw staat in een wijk met kasteelnamen, daarom hebben we voor deze naam gekozen. Aanvankelijk hadden we veel kinderen die van gezinnen uit het westen kwamen. Roden breidde zich enorm uit en in die wijk waren nu eenmaal de meeste huizen beschikbaar.’
Het aantal leerlingen steeg binnen een paar jaar enorm. ‘Toen we begonnen was ik een van de 4 leerkrachten. In 1973 kwam er ook nog een kleuterschool bij en in 1975 waren we meer dan vol, we gingen naar 350 kinderen. Er was een enorm prettige sfeer, de ouders werden bij de school betrokken en lief en leed werd met elkaar gedeeld.’
Wat maakt het Daltononderwijs zo speciaal? ‘De kinderen worden serieus genomen. We leren ze zelf beslissingen nemen en na te denken. Dat was in het begin wel een beetje wennen. Als we commentaar kregen dan was dat vaak in de trant van: de kinderen worden zo mondig. Maar wij vonden dat juist een kwaliteit. Dat was natuurlijk ook wel een beetje de tijdgeest. Tegenwoordig zijn we daar niet zo bang voor. Door zelfstandigheid te stimuleren leren kinderen wat verantwoordelijkheid is en hoe ze ermee om kunnen gaan.’
Niet alle kinderen kunnen veel verantwoordelijkheid aan, daarom wordt er erg naar het individu gekeken. ‘We laten ze natuurlijk niet zwemmen. Veel kinderen zijn goed in staat om beslissingen te nemen, anderen help je daarbij. Kijk, je moet ze ook leren dat ze niet alles wat lastig is tot het eind bewaren.’
Johan Boelman werd opgevolgd door Coos Boerma, die directeur van Het valkhof was van 2002 tot en met 2020. Zijn onderwijsloopbaan begon in Norg, waar hij direct vanuit militaire dienst voor de klas kwam te staan. ‘Ik heb erg fijne herinneringen uit die tijd. Na Norg ging ik in Kloosterhaar werken, als directeur van de school. De school was te klein voor een fulltime directeur, dus had ik ook een paar dagen in de week een eigen klas. Ik merkte dat ik beide banen niet tot volle tevredenheid genoeg aandacht kon geven. Toen ik de vacature voor directeur voor het Valkhof tegenkwam, besloot ik me meteen in deze vorm van onderwijs te verdiepen. Tot mijn verrassing bleek deze methode precies aan te sluiten bij hoe ik de afgelopen jaren mijn vak had uitgevoerd.’
Boerma volgde meerdere Daltoncursussen en was een aantal jaar actief in het bestuur van de Nederlandse Daltonvereniging afdeling Drenthe. De basis van Daltononderwijs is vertrouwen. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? ‘Dat vertrouwen moet je op alle fronten zien. De leerkracht geeft het kind ruimte en vertrouwen zodat het kan ontdekken en leren, de directeur geeft de personeelsleden het vertrouwen en laat ze hun vakmanschap ontwikkelen en de ouders vertrouwen de school. Elke leerkracht moet zich goed realiseren dat hij mag werken met datgene wat ouders het meest dierbare is in hun leven; hun kind. Dat vertrouwen is heel bijzonder, dat mag je nooit beschamen.’
In hoeverre wordt Daltononderwijs overgenomen door andere scholen? ‘Er zijn tegenwoordig veel scholen die aspecten van het Daltononderwijs hebben overgenomen. Denk bijvoorbeeld aan het werken met taken, samenwerkend leren, of reflecteren met kinderen. Allemaal dingen waar je in je latere leven veel aan hebt. Dat is natuurlijk prachtig en dat gun je alle kinderen. Maar op een Daltonschool is alles de hele dag Dalton, van het zelfstandig je plakselpotje vullen tot het samen oplossen van een ruzie. Het is een manier van denken, waarin de leerkrachten ook worden geschoold. En de Nederlandse Daltonvereniging komt regelmatig langs om te controleren of je het ook waarmaakt.’
Waar koestert Boerma de mooiste herinneringen aan? ‘Als je met pensioen gaat, dan denk je veel na over het werk dat je hebt afgesloten. Waar je trots op bent en wat er mis ging. Zulke gedachten gaan nooit over spullen, maar altijd over mensen. Op een school zijn er elke dag veel emoties, mooie en minder mooie. Blijdschap, trots, vriendschap, plezier en succes, maar bijvoorbeeld ook teleurstelling, ruzie of verdriet. Ze horen allemaal bij het opgroeien. Mijn grootste plezier heb ik altijd gehaald uit de mooie gesprekken met kinderen, van de onbevangen, eerlijke opmerkingen van een kleuter tot het opvoedende gesprek met een jongen van groep 8 die over de schreef is gegaan. Altijd afgesloten met een glimlach en een respectvolle hand of boks. Maar er waren ook moeilijks situaties, zoals wanneer het juist niet lukt om een goede oplossing te vinden voor kinderen of ouders. En natuurlijk het grote verdriet. Kinderen of ouders die ernstig ziek worden of overlijden, het gezin Van der Linde dat omkwam bij de MH17 ramp, maar ook het verdriet van kinderen als bijvoorbeeld de ouders gaan scheiden.’
Wil Boerma nog een boodschap meegeven aan de kinderen die nu op school zitten? ‘Ik hoop dat de kinderen die nu op school zitten, zullen opgroeien tot sociale, bewuste, kritische, fatsoenlijke volwassenen en dat ze later met een positief gevoel zullen terugkijken op hun schooltijd, op hún Valkhof.’
Opgeven voor de reünie kan tot en met 15 april, via mail: 50@hetvalkhof.nl. Graag onder vermelding van NAW- gegevens, en het jaar van schoolverlaten. Dit laatste in verband met de schoolfoto. Kijk voor meer informatie op de facebookpagina van de reünie: Het Valkhof de Reünie.
