Historisch boekwerkje als laatste aandenken aan gemeente Leek
kleintje cultuur
Een vogelvlucht door 207 jaar geschiedenis
RODEN – De inwoners van de voormalige gemeente Leek kregen allemaal het boekje ‘De gemeente Leek 1811-2018; een historisch document’ toegestuurd. Schrijver van dit fraaie boekje boordevol historie, is Siebrand Homan. Het oud-raadslid namens de GPV (voorloper ChristenUnie) vertelt op zijn adres in Roden over de totstandkoming van het boek.
Op bezoek bij Homan krijg je – gratis bij een kop koffie – al gauw een geschiedenis lesje. Hij weet veel over Leek en omstreken, kan mooi vertellen over het ontstaan van de Leekster Tak en vertelt over de Tweede Wereldoorlog in dit gebied. Zijn kennis over de gemeente Leek reikt ver, evenals zijn interesse voor geschiedenis in het algemeen. Waar de historische interesse van Siebrand Homan vandaan komt, is hem ook een raadsel. ‘Het was niet zo dat mijn ouders dat ook hadden. Ik had vroeger wel een onderwijzer die heel mooi over geschiedenis kon vertellen, dat zal vast hebben meegespeeld’, zegt hij. Homan studeerde geografie en kwam ook zelf voor de klas te staan. In 1974 kwam hij in Tolbert te wonen. ‘Ik was meteen al geïnteresseerd in de geschiedenis van mijn nieuwe omgeving. Het was vroeger wat eenvoudiger om bepaalde documenten over het verleden van een gebied in te zien. Zo ben ik mij gaan verdiepen in de gemeente waar ik woonde.’ In 1986 werd Homan voorzitter van de Historische Kring Leek. Met een tussenpose, was hij in totaal twintig jaar voorzitter. ‘Het documenteren kwam laat op gang. Ik heb eerder al eens de achtergrond van de Homans doorgrond. Die genealogie onderzoeken vond ik erg interessant.’ Homan schreef eerder al boekjes over de Gereformeerde Kerk in Westerkwartier en Noordenveld en de Leekster Tak.
Al een aantal jaren woont Homan in Roden, maar nog steeds houdt hij zich voornamelijk bezig met de geschiedenis van Leek. ‘Er is nog zoveel te ontdekken. Momenteel zijn we bijvoorbeeld bezig met het digitaliseren van de voormalige Leekster Courant. Dat geeft namelijk een goed beeld van hoe het er vroeger aan toeging en wat er speelde.’ Het laatste jaar echter, beet Homan zich vast in het boekje over de gemeente Leek. ‘Op enig moment is vanuit de gemeente gevraagd of ik een boekje wilde schrijven. Daarbij gaat het natuurlijk over het ontstaan van de gemeente’, zegt hij. Het boek is vooral een feitelijke vertelling over de gemeente. De aparte dorpen zijn in dit boek even later door Jur Engels beschreven. ‘Ik heb mij verdiept in hoe de gemeente was samengesteld. Daarbij beschrijf ik ook kort de periode hiervoor, toen Nienoord nog de dienst uitmaakte. De gemeente Leek kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen, daar ging nog een periode aan vooraf. Omdat het boekje niet al te dik mocht worden, heb ik dit bondig beschreven.’
Vol overgave praat Homan over de tijd dat de gemeente nog zetelde in zogeheten ‘gemeentelokalen’. Deze waren midden in het dorp te vinden en de gemeenteraad – toen slechts bestaande uit een man of vijf à zes – vergaderde hier regelmatig. Vergaderingen gingen destijds soms gepaard met een aantal alcoholische versnaperingen. In het boekje zijn alle raadsleden beschreven, alsmede alle feiten en cijfers en enkele historische verhalen. Het voorwoord is verzorgd door burgemeester Berend Hoekstra. Naast Jur Engels werkten ook Sikke Cazemier en Epko Bult mee aan dit historische document. Het boek is – ter gelegenheid van de opheffing van de gemeente Leek – naar elk adres in de voormalige gemeente gestuurd. Het boekje is voorafgaand aan de laatste raadsvergadering van Leek gepresenteerd aan de voorzitter van de gemeenteraad. Siebrand Homan blijft zich de komende jaren interesseren voor de geschiedenis van de omgeving Leek. ‘Ik blijf artikelen schrijven. Of ik met de herindeling moeite heb? Nee. Natuurlijk komt er wat nostalgie bij kijken, maar een gemeente moet vroeg of laat aan schaalvergroting doen. Het lijkt mij een juiste beslissing.’
RODEN – De inwoners van de voormalige gemeente Leek kregen allemaal het boekje ‘De gemeente Leek 1811-2018; een historisch document’ toegestuurd. Schrijver van dit fraaie boekje boordevol historie, is Siebrand Homan. Het oud-raadslid namens de GPV (voorloper ChristenUnie) vertelt op zijn adres in Roden over de totstandkoming van het boek.
Op bezoek bij Homan krijg je – gratis bij een kop koffie – al gauw een geschiedenis lesje. Hij weet veel over Leek en omstreken, kan mooi vertellen over het ontstaan van de Leekster Tak en vertelt over de Tweede Wereldoorlog in dit gebied. Zijn kennis over de gemeente Leek reikt ver, evenals zijn interesse voor geschiedenis in het algemeen. Waar de historische interesse van Siebrand Homan vandaan komt, is hem ook een raadsel. ‘Het was niet zo dat mijn ouders dat ook hadden. Ik had vroeger wel een onderwijzer die heel mooi over geschiedenis kon vertellen, dat zal vast hebben meegespeeld’, zegt hij. Homan studeerde geografie en kwam ook zelf voor de klas te staan. In 1974 kwam hij in Tolbert te wonen. ‘Ik was meteen al geïnteresseerd in de geschiedenis van mijn nieuwe omgeving. Het was vroeger wat eenvoudiger om bepaalde documenten over het verleden van een gebied in te zien. Zo ben ik mij gaan verdiepen in de gemeente waar ik woonde.’ In 1986 werd Homan voorzitter van de Historische Kring Leek. Met een tussenpose, was hij in totaal twintig jaar voorzitter. ‘Het documenteren kwam laat op gang. Ik heb eerder al eens de achtergrond van de Homans doorgrond. Die genealogie onderzoeken vond ik erg interessant.’ Homan schreef eerder al boekjes over de Gereformeerde Kerk in Westerkwartier en Noordenveld en de Leekster Tak.
Al een aantal jaren woont Homan in Roden, maar nog steeds houdt hij zich voornamelijk bezig met de geschiedenis van Leek. ‘Er is nog zoveel te ontdekken. Momenteel zijn we bijvoorbeeld bezig met het digitaliseren van de voormalige Leekster Courant. Dat geeft namelijk een goed beeld van hoe het er vroeger aan toeging en wat er speelde.’ Het laatste jaar echter, beet Homan zich vast in het boekje over de gemeente Leek. ‘Op enig moment is vanuit de gemeente gevraagd of ik een boekje wilde schrijven. Daarbij gaat het natuurlijk over het ontstaan van de gemeente’, zegt hij. Het boek is vooral een feitelijke vertelling over de gemeente. De aparte dorpen zijn in dit boek even later door Jur Engels beschreven. ‘Ik heb mij verdiept in hoe de gemeente was samengesteld. Daarbij beschrijf ik ook kort de periode hiervoor, toen Nienoord nog de dienst uitmaakte. De gemeente Leek kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen, daar ging nog een periode aan vooraf. Omdat het boekje niet al te dik mocht worden, heb ik dit bondig beschreven.’
Vol overgave praat Homan over de tijd dat de gemeente nog zetelde in zogeheten ‘gemeentelokalen’. Deze waren midden in het dorp te vinden en de gemeenteraad – toen slechts bestaande uit een man of vijf à zes – vergaderde hier regelmatig. Vergaderingen gingen destijds soms gepaard met een aantal alcoholische versnaperingen. In het boekje zijn alle raadsleden beschreven, alsmede alle feiten en cijfers en enkele historische verhalen. Het voorwoord is verzorgd door burgemeester Berend Hoekstra. Naast Jur Engels werkten ook Sikke Cazemier en Epko Bult mee aan dit historische document. Het boek is – ter gelegenheid van de opheffing van de gemeente Leek – naar elk adres in de voormalige gemeente gestuurd. Het boekje is voorafgaand aan de laatste raadsvergadering van Leek gepresenteerd aan de voorzitter van de gemeenteraad. Siebrand Homan blijft zich de komende jaren interesseren voor de geschiedenis van de omgeving Leek. ‘Ik blijf artikelen schrijven. Of ik met de herindeling moeite heb? Nee. Natuurlijk komt er wat nostalgie bij kijken, maar een gemeente moet vroeg of laat aan schaalvergroting doen. Het lijkt mij een juiste beslissing.’