‘Ik dacht op den duur: jij wil gewoon niet deugen’
Aangrijpend boek over adoptiezoon
ENUMATIL – Het is inmiddels al twaalf jaar geleden dat haar adoptiezoon Ninjo – toen slechts 34 jaar oud – overleed. Renilde Duif heeft de pijn een plekje weten te geven en zich op een boek gestort. Dat boek is nu af en het resultaat is een aangrijpend verhaal over een totaal mislukte adoptie. Een waargebeurd verhaal over een jongen die ontspoort, in de criminaliteit belandt en uiteindelijk een vroege dood tegemoet gaat. ‘Met dit boek verwerk ik deels mijn eigen verdriet, maar waarschuw ik ook andere stellen die een kind adopteren. Het kan mis gaan.’
Het is niet het makkelijkste onderwerp, maar Renilde praat er aan de keukentafel vrij eenvoudig over. ‘Ze zeggen dat het zeven jaar duurt om groot verdriet te verwerken. Ik denk dat ik na zo’n zeven jaar ook begonnen ben. Inmiddels heb ik mijn verdriet een plekje kunnen geven.’ Zo kan het dus dat de musicus – Renilde is componist – nu haar debuut maakt als schrijver. Het verhaal lag voor het oprapen, hoe treurig dat verhaal ook is. Ninjo was vier jaar oud toen hij naar Nederland kwam en deel ging uitmaken van het gezin van Renilde. Dat hij anders was dan de meeste kinderen, bleek al snel. Opletten ging hem niet goed af en aan regels had hij doorgaans lak. In de puberteit ontspoorde hij en op zijn veertiende ging hij al uit huis. Op het voortgezet onderwijs spijbelde Ninjo geregeld en via vrienden kwam hij in de criminaliteit terecht. ‘Toen hij een geluidsinstallatie uit ons huis stal, deden we aangifte bij de politie. Dat was heftig, maar we wisten ons verder geen raad. Zo is hij uiteindelijk in een justitiële inrichting gekomen, waar ze hem wouden heropvoeden.’
Ondanks dat Ninjo wel degelijk diploma’s haalde in die inrichting (‘Ninjo pikte veel dingen snel op’), belandde hij eenmaal op vrije voeten weer snel op het verkeerde pad. Ninjo werd een draaideurcrimineel. Daarnaast was hij verslaafd. Contact met Renilde had hij nauwelijks. Toen hij op 1 januari 2007 dood werd aangetroffen, vreesde haar adoptiemoeder een overdosis. ‘We wisten in wat voor circuit hij zat. Je vreest meteen het ergste.’ Renilde kreeg echter contact met een afkickkliniek waar Ninjo vlak daarvoor nog hulp had gezocht. Hij kreeg er medicijnen en overleed aan een hartstilstand. Een dokter in de kliniek vertelde dat het wel eens voorkomt dat mensen die veel drugs hebben gebruikt, sneller een hartstilstand krijgen van dergelijke medicijnen. De politie stelde in ieder geval vast dat het geen overdosis betrof en ook een misdrijf werd snel uitgesloten. Renilde zette een begrafenis op poten. Jaren later ging ze op zoek naar de laatste jaren van haar adoptiezoon. Ze kwam in gesprek met sommige vrienden. Jongens die zelf ook in de criminaliteit zitten. ‘Dat was heel spannend’, geeft ze toe. ‘Maar de jongens die ik gesproken heb verwijt ik niks. Sommige jongens die niet wilde praten, verwijt ik dat wel. Bijvoorbeeld de jongens die hem op zijn twaalfde al de criminaliteit in sleurden. Dat vind ik erg kwalijk.’
Volgens Renilde heeft Ninjo veel mensen gekwetst en pijn gedaan. ‘Als ik kijk hoeveel mensen er geleden hebben onder zijn gedrag…. Dat zijn er heel veel. Toen ik begon aan het boek, dacht ik dat alles negatief was. Grotendeels klopt dat, maar er zijn ook positieve herinneringen. Ook dat wilde ik in het boek verwerken.’In het boek houdt Renilde zichzelf ook een spiegel voor. ‘Stukken schrijf ik vanuit mijn eigen leven, stukken schrijf ik vanuit zijn leven. Ik maak vergelijkingen en probeer duidelijk te maken dat – ondanks onze goede bedoelingen – het toch erg mis kan gaan’, zegt ze. ‘Ik heb me aan het begin vaak verantwoordelijk gevoeld voor zijn daden. Maar ik heb ook twee “eigen” dochters en ik moet toegeven dat de band nooit hetzelfde wordt. Hoe hard je ook je best doet.’
Haar ‘adoptienachtmerrie’ wil ze nu heel graag delen. ‘Ik hoop dat mensen met vergelijkbare problemen hier troost en steun in vinden. En ik wil mensen waarschuwen, want ik ben zeker niet de enige die tegen zulke situaties is opgelopen.’ Sterker nog: Renilde pleit voor een adoptiestop. ‘Ik geloof er niet meer in’, zegt ze. ‘Het is maar zeer de vraag of kinderen in een ander land een beter leven krijgen.’ Toch voelt ze sympathie met adoptiekinderen. ‘Ook voor hen geldt: als zij het zwaar hebben, hoop ik dat ze hier steun uit kunnen halen.’
Het boek ‘Mijn leven met Ninjo’ is bij de betere boekhandel en online verkrijgbaar voor 14,95 euro.