‘Ik denk dat wij de komende jaren steeds meer mensen zullen helpen’

Heimen Pijlman: trotse voorzitter van veelzijdige vrijwilligersclub

NOORDENVELD – December is traditioneel een maand om stil te staan bij hen die het minder hebben. Mensen die het financieel niet breed hebben of in een sociaal isolement terecht zijn gekomen. Bij Humanitas Noordenveld hebben ze dagelijks met deze mensen te maken. De vrijwilligersorganisatie die twintig jaar geleden binnen de gemeente haar intrede deed, werkt achter de schermen hard voor mensen die het niet zo makkelijk hebben. Heimen Pijlman, voorzitter van Humanitas Noordenveld, ziet bovendien dat het takenpakket van de vrijwilligers steeds uitgebreider wordt. ‘Er zijn binnen de zorg overal tekorten. Daarnaast moeten ouderen langer thuis wonen. Daardoor komt men eerder bij ons en wordt de taak van onze vrijwilligers complexer.’

Heimen is nog niet zo heel lang voorzitter van Humanitas Noordenveld. Op 1 november 2017 pakte hij de voorzittershamer op. ‘Ik woon zelf pas sinds 2016 in Peize’, vertelt hij. ‘In mijn vrije tijd wilde ik iets nuttigs doen. Zo kwam ik uiteindelijk bij Humanitas uit. Ik ben toen Vriendschappelijk Huisbezoek gaan doen. Administratie is niet echt mijn ding. Al snel trad ik toe tot het bestuur en niet zo heel veel later werd ik ook voorzitter.’

Nu, ruim twee jaar later, is Heimen nog steeds de trotse voorzitter van het jubilerende Humanitas Noordenveld. ‘De afdeling Noordenveld bestaat dit jaar twintig jaar en de landelijke, overkoepelende organisatie 75 jaar. Daar zal komend jaar nog wat aandacht aan worden geschonken’, zegt hij. Ook de lokale tak van Humanitas zal zeker niet stil zitten de komende periode. ‘We merken dat we het de afgelopen anderhalf à twee jaar veelal op routine hebben gedaan. De gedachte: we hebben het altijd zo gedaan, laten we het maar zo blijven doen, die overheerste. Begrijp me goed: we zijn ontzettend tevreden over de inzet van de vrijwilligers, maar we gaan kijken hoe we het voortaan anders kunnen doen. Het gaat om een stukje naamsbekendheid waar we aan willen werken. Meer naar buiten treden met Humanitas.’

Een voorbeeld hiervan is het Pact tegen Armoede, waaraan Humanitas deelneemt. ‘Stichting Platform Minima is twee jaar geleden ter ziele gegaan. De subsidie hiervoor is gestopt, maar de mensen in de gemeente die zich moeilijk kunnen bedruipen, die zijn er nog steeds’, schetst Heimen. ‘De aanpak hiervan ligt als het ware in het verlengde van de thuisadministratie die wij aanbieden. Vandaar dat wij vinden dat we hier een rol in kunnen spelen.’ En dus trad Humanitas toe tot een klankbordgroep met als doel het terugdringen van armoede in Noordenveld. Samen met de Voedsel- en Kledingbank, Vluchtelingenwerk, de Noordenveldwerkers, Welzijn in Noordenveld en de Sociale Dienst werd het Pact tegen Armoede getekend. ‘Een stap in de goede richting’, zo noemt Heimen het. ‘Je kunt allemaal afzonderlijk van elkaar werken, maar samenwerken is beter.’

Maar juist bij het bestrijden van armoede loopt men dikwijls tegen een probleem op. ‘Een stukje schaamte’, zegt Heimen. ‘We merken dat mensen vaak niet heel benaderbaar zijn. Ze zijn bang voor regels of de gemeente. Of ze zitten simpelweg niet op onze hulp te wachten. Dat zie je overigens overal. Er zijn ook gezinnen die niet naar de Voedselbank gaan, ondanks dat ze daar wel gebruik van kunnen maken.’

De thuisadministratie die Humanitas aanbiedt, kan men zien als een vangnet, zo meent Heimen. ‘We komen bij de mensen thuis en hebben inzichtelijk wat ze kunnen besteden. Wij kunnen mensen dan helpen om over de drempel te stappen bij instanties als de Voedsel- en Kledingbank.’

Naast thuisadministratie zijn de vriendschappelijke huisbezoeken een belangrijke pijler voor de vrijwilligersorganisatie. ‘Die huisbezoeken zijn vooral belangrijk om eenzaamheid tegen te gaan’, verklaart Heimen. ‘Eenzaamheid is een wijds begrip. Daarover werd vorig jaar nog een symposium gehouden in Peize, maar daar is verder geen vervolg aan gegeven. Dat is jammer. We zien namelijk dat best veel partijen wat doen. De ChristenUnie Noordenveld bijvoorbeeld, Welzijn in Noordenveld doet iets en wij doen iets. Maar eigenlijk moet je die krachten bundelen. Samen een fundament leggen en één tegen eenzaamheid worden. Dat moet je overigens niet incidenteel doen, maar structureel. Met een studie- of werkgroep. Samen aan de slag.’

Humanitas heeft het er maar druk mee, vooral in deze tijd van het jaar. ‘De decembermaand is een maand waarin we merken dat de zwaarte van ons werk toeneemt’, zegt hij. ‘We komen dan ook vaak bij mensen waar we merken dat er meer zorg nodig is. Maar daar zit het probleem: er is te weinig ruimte in de zorg, om hen dat te bieden. Neem nu mensen die sinds het overlijden van hun geliefde alleen thuis zitten. Soms merken wij dat zij de dood van hun partner nog niet verwerkt hebben. Eigenlijk is er dan meer nodig dan alleen het vriendschappelijke huisbezoek wat wij aanbieden.’

De vrijwilligers van Humanitas worden echter wél geselecteerd op een luisterend oor. ‘Mensen die zich bij ons willen aanmelden, moeten zich realiseren dat het meer is dan een kopje koffie. Meestal schuilt er meer achter, wanneer iemand aangeeft behoefte te hebben aan vriendschappelijk huisbezoek. Je moet dus bedacht zijn op wat er speelt’, zegt Heimen. ‘En vaak sluit het één het ander niet uit. Wanneer iemand eenzaam is, kan diegene ook problemen hebben met de administratie. En dat geldt andersom ook.’

Verder merkt men bij Humanitas dat ook onder jongeren de geld- en eenzaamheidsproblematiek toeneemt. ‘Die signalen bereiken ons steeds meer’, beaamt Heimen. ‘Maar ook voor hen zit er een soort taboe op. Ze zullen hier misschien nog wel moeilijker over durven te praten, dan de relatief oudere mensen.’

Toekomst

Heimen ziet dat Humanitas een steeds grotere rol in de gemeente gaat spelen. Daarbij vermoedt hij dat die rol alleen maar zal blijven groeien. Met het oog op de vergrijzing in Nederland, is het aannemelijk om er vanuit te gaan dat ook de vereenzaming in de maatschappij zal toenemen. ‘Laten we het zo zeggen: ik denk dat wij de komende jaren steeds meer mensen zullen moeten helpen. Daarbij zal onze taak zwaarder worden. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat mensen minder makkelijk professionele zorg krijgen. Onze rol is nog lang niet uitgespeeld. Dat weet ik wel zeker.’

Kindervakanties en Sinterklaas

Humanitas springt ook voor kinderen in de bres. Zo zijn er jaarlijks de kindervakanties. ‘Kinderen uit minimagezinnen krijgen zo de kans om een weekje op vakantie te gaan’, zegt Heimen. ‘Dat is ieder jaar een succes en voor die kinderen een hele belevenis. We doen dat met twee verschillende groepen van telkens vijftien kinderen. Eigenlijk zouden we meer kinderen in de groepen willen opnemen.’ Daarnaast is er de jaarlijkse Sinterklaasactie. ‘Ieder jaar verblijden wij 180 kinderen met cadeautjes. Dat voelt erg goed.’

Vrijwilliger worden?

Heimen geeft aan dat het voor Humanitas niet eenvoudig is om aan vrijwilligers te komen. ‘Er zijn niet veel mensen die zich én in kunnen leven, én een cursus willen volgen én daar bovenop zich ook nog eens voor langere tijd aan ons kunnen of willen binden. Dat maakt het voor ons toch lastig.’

Vrijwilligers mogen zich natuurlijk altijd aanmelden bij Humanitas. Er zijn maar twee vereisten, zo geeft Heimen aan. ‘Men moet over een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) beschikken en een bepaalde levenservaring hebben’, stelt de voorzitter. ‘Dat laatste is een pre. Als je mensen met problemen wilt helpen, is het handig als je een bepaalde levenservaring hebt.’ Kijk voor meer informatie op: www.humanitas.nl.