‘Ik wil graag blijven, maar heb hier geen toekomst’

actueel
Verblijfsvergunning kwestie van leven of dood
RODEN – In juni 2016 komt de dan pas zestienjarige Sayed aan in Nederland. Een helse tocht vanuit Afghanistan heeft hem via Iran, Turkije en Griekenland naar Amsterdam gebracht. Een smokkelaar heeft hem naar het Europese vaste land weten te loodsen in een boot. Onderweg zag Sayed tientallen mensen verdrinken. Hij is dan ook opgelucht als hij in Amsterdam aan komt. Eindelijk is hij in Nederland, waar zijn broer Ahmad inmiddels een verblijfsvergunning heeft gekregen. Sayed heeft minder geluk. Zijn verblijfsvergunning wordt geweigerd. De reden hiervan is een frappante. We gaan terug naar 2010. Broer Ahmad arriveert in Nederland, na gevlucht te zijn uit Afghanistan omdat hij achterna wordt gezeten door de familie van een meisje uit een hogere kring in Afghanistan. Ahmad, die zelf uit een onderdrukte kring binnen Afghanistan komt, heeft een relatie gehad met het meisje. De familie van het meisje komt hier achter en is woedend. Zij willen wraak nemen op de dan zestienjarige Ahmad, die het meisje verder niets heeft aangedaan. Ahmad vlucht, en zijn familie blijft achter. Sayed is op dat moment pas elf jaar. Hij krijgt van niemand te horen waarom zijn broer is gevlucht. Hij weet van niets, maar voelt wel dat hij gevaar loopt.
Dat laatste wordt nog maar eens onderstreept als de moeder van Ahmad en Sayed vermoord wordt door de familie van het meisje. Hierdoor hebben de broers geen ouders meer; hun vader werd jaren eerder al vermoord door de Taliban. Sayed begrijpt intussen wel dat hij groot gevaar loopt, ook al weet hij nog altijd niks van de relatie die zijn oudere broer had met het meisje en de eerwraak die hierdoor wordt uitgeoefend. Hij duikt vijf jaar onder bij zijn oom en tante. Als hij zestien is, moet hij alsnog vluchten en zorgen zij ervoor dat Sayed zijn reis naar Nederland kan maken. Daar wordt hij herenigd met zijn broer, die in 2010 al een verblijfsvergunning heeft gekregen. Immers, wie in een levensbedreigende situatie verkeert, mag door Nederland niet worden uitgezet. Toch wordt Sayed een ander lot toebedeeld dan zijn broer Ahmad. Terwijl zij beiden in dezelfde situatie verkeren, wordt alleen Ahmad opgevangen in Nederland. Dat komt, volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), omdat Sayed een heel onsamenhangend verhaal vertelde bij zijn aankomst in Nederland. In gesprek met de IND gaf Sayed aan dat hij was gevlucht uit Afghanistan, omdat hij zijn leven niet meer zeker was. Waarom dit zo was, kon hij echter niet zeggen. Zijn oudere broer had hem immers nooit verteld wat er echt speelde. Het enige wat Sayed weet, is dat hij zijn leven in Afghanistan niet meer zeker was. Sinds juni dit jaar helpen Marian Stoppelenburg en Jan van Bon de jonge vluchteling. Hij is eigenlijk uitgeprocedeerd en moet het land dus verlaten. Tot op heden heeft hij nog geen brief ontvangen dat hij zo spoedig mogelijk weg moet, maar deze kan ieder moment komen. ‘We zijn bezig om zijn zaak onder de aandacht te brengen van de juiste mensen. De gemeente Noordenveld is ook bereid mee te denken en mee te werken. Daarnaast hebben we contact met een jurist in Amsterdam, die de zaak bekijkt en gaat kijken wat de mogelijkheden van Sayed zijn’, zegt Marian. Afgelopen september stapte Sayed al naar de rechter. Hij wilde de beslissing van de IND laten beoordelen, omdat zijn broer immers vanwege dezelfde reden een verblijfsvergunning kreeg. ‘In de rechtbank gaf de rechter aan dat de IND steken had laten vallen in de zaak van Sayed. De IND wil de zaak van Sayed niet meer in behandeling nemen, omdat er volgens hen geen nieuwe feiten zijn. Die feiten hebben wij wel en staan ook allemaal gedocumenteerd. De rechter gaf ons in de rechtbank het gevoel dat zij het met ons eens was en door aan te geven dat de IND steken heeft laten vallen, hadden wij het gevoel dat wij de rechtszaak zouden gaan winnen’, zegt Marian. Niets bleek minder waar. De rechter, die uitspraak zou doen op een vrijdagmiddag, liet lang op zich wachten. Uiteindelijk kwam de uitspraak pas de volgende week, aan het einde van de dinsdagmiddag. ‘Omdat de uitspraak zolang op zich liet wachten, werd ons goede gevoel al wat minder. Toen bleek tot onze verbijstering dat zijn verzoek tot een verblijfsvergunning toch was afgewezen. De aangeleverde bewijzen blijken niet in behandeling te zijn genomen.’ Marian en Jan maken zich grote zorgen over de toekomst van Sayed. ‘We horen verontrustende geluiden over Afghaanse vluchtelingen die door Nederland heel makkelijk worden teruggestuurd. Vorige week zag ik een video op Facebook waarin een Afghaan vertelt dat hij in een bus naar een ander azc zou gaan, terwijl hij gewoon op het vliegtuig naar Kabul werd gezet. Het lijken wel praktijken uit de Tweede Wereldoorlog!’, zegt Marian. ‘De Nederlandse overheid geeft aan dat de situatie in Afghanistan redelijk veilig zou zijn, maar in een rapport van Amnesty International staat dat Afghanistan nog steeds levensgevaarlijk is.’ In datzelfde rapport rapporteert Amnesty International overigens dat er een deal tussen Europese landen en Afghanistan is gesloten, dat Afghanistan geld ontvangt in ruil voor het terugnemen van  vluchtelingen.‘, zegt Marian. De situatie van Sayed ziet er alles behalve rooskleurig uit. Hij maakt er desondanks het beste van. ‘De internationale schakelklas in Groningen, kortweg ISK, geeft Sayed gelukkig de kans om lessen te volgen. Daarnaast loopt Sayed in zijn vrije tijd kranten. Hij heeft nog geen enkele bezorgklacht ontvangen.’ Voor Marian geeft dit de goodwill van de inmiddels achttienjarige Afghaan aan. ‘Ik denk dat hij heel waardevol voor Nederland kan zijn en veel in zijn mars heeft’, zegt zij. ‘Robbert de Graaf is op de ISK mentor van Sayed. Hij vertelde Sayed een voorbeeld te vinden voor andere vluchtelingen en is daarnaast zeer te spreken over zijn inzet en ontwikkeling.’ Laatst nog maakte Sayed een mbo-instaptoets, waar hij met vlag en wimpel voor slaagde. Daar heeft hij echter niets aan, omdat je zonder verblijfsvergunning niet kunt studeren. Sayed zegt er zelf het volgende over: ‘Ik wil heel graag studeren en zou later graag tandarts worden. Ik wil graag een toekomst opbouwen in Nederland, maar ik denk niet dat ik die toekomst krijg.’ Samen met Jan en Marian kijkt hij nu naar de mogelijkheden. ‘We zouden graag zien dat de IND de zaak van Sayed opnieuw bekijkt. Daarnaast hopen we op steun vanuit de politiek, want het zou ronduit schandalig zijn dat Sayed het land uitgezet wordt. Teruggaan naar Afghanistan zou een zekere dood betekenen’, aldus Marian. Een plan B hebben ze wel. ‘Als hij hier geen verblijfsvergunning kan krijgen, dan willen we hem naar Canada zien te krijgen. Daar zijn verschillende organisaties die asiel mogen aanvragen voor een vluchteling. We hebben daarvoor wel mensen in Canada nodig die ons verzoek aan zo’n organisatie ondersteunen.’, zegt Marian. Linksom of rechtsom, steun van de overheid heeft Sayed sowieso nodig. ‘Het mooiste zou zijn dat hij hier een verblijfsvergunning krijgt. Het zou onmenselijk zijn om de broers van elkaar te scheiden, zeker omdat ze verder geen familie meer hebben. Alleen hun oom en tante in Afghanistan zijn wellicht nog in leven, maar daar kan hij niet meer verblijven. Het is er gewoon niet veilig en het erge is: eerwraak stopt nooit. De familie van het meisje zou net zolang doorgaan, totdat de hele familie van Ahmad dood is.’ Marian vraagt dan ook iedereen die ook maar op één of andere manier Sayed kan helpen, om hulp. Wanneer iemand bijvoorbeeld kennissen heeft in Canada met enige invloed, of op een andere manier kan helpen, dan kan diegene contact opnemen met Marian. Dit kan via e-mailadres mail@consonante.nl en telefoonnummer 050-3641005. Daarnaast heeft Marian de volledige geschiedenis van de broers in Nederland vastgelegd op haar site: www.consonante.nl.

UIT DE KRANT