In het duister

Afbeelding
Puur natuur
In plaats van binnen les te geven ging een docent met een groep biologiestudenten het veld in om een ecologisch verhaal van een naaldbos te vertellen. Hen was gevraagd onderweg stil te zijn, maar eenmaal aangekomen in een duister sparrenwoud begonnen de studenten plotseling opvallend druk met elkaar te praten. De docent wist waarom: het was te wijten aan de ietwat sinistere sfeer die er heerste, het was een beetje uit bangigheid.
Ik moest hieraan denken toen we met IVN Roden afgelopen zaterdag in het kader van de nationaal georganiseerde Nacht van de Nacht een (nacht)wandeling in het Mensingebos maakten. Gids Dea Smith vertelde de mensen vooraf dat het behoorlijk helder was, maar dat viel smerig tegen. Je kon nauwelijks een hand voor de ogen zien, zo donker was het. Het leidde er zelfs toe dat Dea, die een groep ouders met kinderen begeleidde, het spoor even helemaal bijster raakte. En dat terwijl de route vooraf goed door ons was verkend. Het overkwam trouwens de groep waar ik deel van uitmaakte ook enkele keren. Tweemaal ging het fout, één keer werd een afslag gemist omdat het pad er nauwelijks zichtbaar was en een keer toen in plaats van rechtsaf linksaf werd geslagen. Uiteindelijk kwam het goed en troffen beide groepen elkaar weer bij de uitgang. Daar kregen de kinderen van ’juf’ Dea te horen dat ze zelden zo’n lieve groep rustige kinderen had meegemaakt. Bij de start was de groep (volwassenen) waar ik deel van uitmaakte ook gevraagd zoveel mogelijk stilte te betrachten om, onder meer, te luisteren naar de geluiden van het bos. Voor enkele deelnemers was dat toch wel een erg moeilijke opgave, want een paar dames giebelden wel erg vaak. Bangigheid vermoedde ik. Misschien was dat ook de reden dat direct al in het begin iemand afhaakte. Het was te eng in het duister.
Gelegenheidsfotograaf Roel Lubbers (www.ditisroden.nl) wandelde ook mee, maar moest wel accepteren dat foto’s onderweg nemen natuurlijk niet mocht. Flitslicht verblindt mensen compleet. Wel mocht dat op het eind van de wandeling en in de Blakervelderhoeve waar we te gast waren. Daar vertelde Bert van der Pol nog een sprookje over de maan die er, bij gebrek aan waardering, nota bene langdurig vandoor was gegaan en vakantie vierde in Marbella. Nu knijpt de maan er af en toe nog even tussenuit, maar niet al te lang. Deze avond werd ze node gemist, maar wel werden diverse sterrenbeelden aan het firmament gezien en door de duisternis waren er zelfs 9 sterren van het Zevengesternte zichtbaar. De Noorderkroon (ook een sterrenbeeld) zag ik niet, maar wel licht ervan op een andere wijze toen we het bos weer verlieten…
Blauwe satijnzwam
Het is alweer heel wat jaartjes geleden dat ik de zeer zeldzame Blauwe satijnzwam (foto) ergens een keer heb gezien. Dat was niet in het Mensingebos, waarvan bekend is dat hij daar op een bepaalde plek wel eens is te zien. Maar je tast in het duister als je de groeiplaats niet kent. Het bos is vergeven van de paden waar hij kan staan en dan moet je dus net het geluk hebben dat hij dan aanwezig is en dat je blik er op valt. Je kunt toevallig net de andere kant op kijken en bovendien is hij niet al te groot. Toeval bestaat, want tijdens het voorlopen van de Nacht van de Nacht-route stuitten we op een stel uit Groningen waarvan de (jonge) man paddenstoeltjes aan het fotograferen was. ”De Blauwe satijnzwam” wist hij. Dan moet je er wel iets van weten en dat bleek ook toen hij meldde lid te zijn, zij het niet echt actief, van de Nederlandse Mycologische Vereniging, de club waaraan ik ook ben verbonden. De laatste keer dat iemand de Blauwe satijnzwam in het Mensingebos zag was in 2003, een jaar dat net als nu werd gekenmerkt door een (te) droge herfst. Toen waren er ook heel weinig paddenstoelen. Uit literatuur (over paddenstoelen) blijkt dat deze soort om de één of andere reden wel van droogte houdt en kennelijk juist dan wordt gestimuleerd te verschijnen. Meestal groeit deze saprotrofe soort in een milieu met berken. Dat klopte hier, maar er stond ook een Grove den zoals u op de foto kunt zien. Een kameraad bekeek de foto en ontdekte op de naalden zwarte stipjes: de Dennennaaldspleetlip. Paddenstoelen heb je in soorten en maten.
 
 

UIT DE KRANT

Lees ook