Koude Kerst

minikul

Minikul (voor 22.12.15)

Ik heb niks met Kerst en ook niet met Oud & Nieuw, maar toen de redactie me vroeg of ik in dit Minikulrubriekje daar ook wat aandacht aan wilde besteden, kwam me opeens mijn meest merkwaardige Kerst tot nu toe voor de geest. Dat was in 1954. Als dienstplichtig militair was ik gelegerd op de vliegbasis Leeuwarden, in mijn huidige herinnering een groot weiland met wat straaljagers die een verschrikkelijk lawaai maakten en aan de rand een stelletje barakken voor de soldaten. Ik had de allerlaagste rang, mijn hoogste soldij bedroeg na 24 dienstplichtmaanden één gulden oftewel 45 eurocents per dag en mijn taak bestond hoofdzakelijk uit wachtlopen. Vierentwintig uur op en achtenveertig uur af. Het was hartje Koude Oorlog, de barbaarse Russen konden elk moment ons land binnenstormen, we moesten dag en nacht paraat zijn. God, Nederland & Oranje was het motto waarmee we gedurig om de oren werden geslagen.

Op Eerste Kerstdag moest ik wachtlopen. Op Tweede Kerstdag was ik vrij en had ik de twee daarop volgende dagen ook verlof. Wat een weelde. En wat een vooruitzicht: Een paar dagen bij je verkering! Dat vooruitzicht verzachtte de vervelende en hartstikke koude wachtloperij. Dat was 24 uur achtereen twee uur wachtlopen met de bajonet op het geweer en dan vier uur af. Die tijd werd gevuld met wat provisorisch slapen en landerig rondhangen in het barakje waarin de wachtploeg was gehuisvest. Je werd als wachtloper op de uiterste hoeken van het immense vliegveldweiland gestationeerd. Daar stond een hokje waarin je heel af en toe mocht schuilen, maar je moest vooral rondjes lopen en goed opletten. Dat werd ook regelmatig stiekem door de wachtcommandant, die ’s nachts plots voor je kon opduiken, gecontroleerd. Maar in het wachthokje, dat enige beschutting bood tegen de koude winterwind, verbleef je toch het liefst. Er lag, verstopt onder een bodemplank, ook een streng verboden tijdschrift, de Piccolo als ik me goed herinner. Dat was een iets pikantere uitvoering dan de toen uiterst populaire De Lach, waarin pin ups stonden die soms het bovenste knoopje van hun blouse los hadden! Bij de Piccolo waren dat er soms wel twee! Dus dat was smullen geblazen. Ik was er, hartje Kerstnacht, stiekem in aan het lezen toen plots vanuit de duisternis de wachtcommandant opdook. Ik was er bij. Gloeiend. Dat kostte me drie dagen zwaar arrest – ik was bijna een landverrader – dus liep ik ook nog eens mijn geliefde mis. Het was in alle opzichten een koude Kerst.

Henk Hendriks

UIT DE KRANT