Mei geboortemaand voor vogels en mensen
Het ‘bronst’ van het leven in onze tuin. Er hangt spanning in de liefdeslucht. Mussen en merels vechten om een nestplaats in de kamperfoelie. Voor zover ik kan inschatten hebben de merels gewonnen. Ze broeden er al jaren en geven hun stekkie niet op. Koolmeesjes plukken de schapenvacht in de stoelen kaal en nemen de wol mee naar het nest. Een roodborstje kroop uit de spreeuwenpot tussen de klimop en een koppeltje bonte vliegenvangers zocht dagen lang een nestplaats rond ons huis. En de grote bonte specht timmert aan de binnenkant van haar hol, dus dat duurt ook niet lang meer….
De pimpelmeesjes hebben het nestkastje in de sierkers weer bevolkt en vliegen af en aan met nestmateriaal. Ben ik blij om. Een jaar geleden schreef ik nog over de mysterieuze ziekte onder pimpelmeesjes waaraan veel vogeltjes bezweken. Ze zijn weer terug en deze lichtblauw en gele knuffelmeesjes zorgen ook dit jaar waarschijnlijk weer voor nageslacht.
Want het is mei. En in mei leggen alle vogels en ei behalve de koekoek en de griet, want die leggen in de meimaand niet. Het is een oud gezegde maar het klopt niet. Overigens is griet een oude benaming voor een grutto, mocht je je afvragen welke vogel dat is. Het ‘officiële’ broedseizoen begint in maart en loopt door tot juli. Maar er zijn genoeg vogels die zich hier niet aan houden. Bosuilen bijvoorbeeld, broeden soms al in februari en sommige zangvogels broeden door tot in augustus.
Voor veel vogels is de daglengte (hoeveelheid licht) een belangrijke broedfactor. In het voorjaar worden de dagen langer en het extra licht zorgt voor een verhoogde hormoonspiegel. Ook de beschikbare hoeveelheid voedsel heeft invloed op de geslachtsdrift. Daarnaast speelt de aanwezigheid van goede nestgelegenheid natuurlijk mee en, niet geheel onbelangrijk , de aanwezigheid van een geschikte, gezonde, uitdagende partner. Ik schreef eerder al over het belang en effect van grote witte vlekken in de staartveren van de boerenzwaluw. Hoe groter de vlekken hoe meer de mannetjes bij de vrouwtjes in trek zijn. Overigens, de boerenzwaluwen zijn inmiddels in ons land gearriveerd.
Ik zie ook regelmatig jonge mensen met kinderwagens over straat rijden. Wat heeft dat nou weer met mei te maken? Volgens Amerikaanse onderzoeken is mei de beste maand om geboren te worden. Ze hebben miljoenen medische dossiers naast elkaar gelegd. Wat bleek? Kinderen die in mei geboren hebben het minst last van ziektes. De oorzaak zou liggen in de daglengte (hoeveelheid licht) en de aanmaak van vitamine D. Wil je in mei een kind baren, dan moet je zorgen dat je in augustus zwanger wordt. Nou ja, voor wat het waard is want bij zwangerschappen heb je niet alles in de hand. Gezonde voeding en gezond leven en bewegen is wellicht belangrijker dan de maand waarin je zwanger wordt.
Nog enkele geboorte weetjes. Volgens de statistieken houden mensen geen rekening met de geboortemaand mei. De meeste kinderen in Nederland worden namelijk in augustus en september geboren en op een woensdag. Er is zelfs berekend dat op 24 september in ons land de meeste verjaardagen worden gevierd. Daarom zou voor Nederland 19 december de meest ‘sexy dag’ van het jaar zijn. Terugrekenend worden de meeste vrouwen dus zwanger in de herfst en wintermaanden. Dan zijn de dagen kort en donker. Wel dé tijd om gezellig bij elkaar te kruipen. Dus voor mensen werkt het blijkbaar anders met de hormoonspiegels.
Hoe dan ook, in mei leggen veel vogels wél een ei. Ik geniet van de broeddrukte in de tuin. De af- en aanvliegende vogeltjes. Het gekwetter rondom de nestplaatsen. Nog een paar weken en dan worden de bedelende jonge vogeltjes met klapperende vleugeltjes weer gevoerd op een takje in de boom. Ik kijk er weer naar uit.
Andre Brasse mei 2021
