Minikul (voor 27.10.15)

minikul

Eens in de zoveel tijd verschijnt er een nieuwe bijgewerkte editie van de Dikke Van Dale op de markt. Zeg maar De Nederlandse Taalbijbel. Zo ook recent. In die spiksplinternieuwe papieren(!) taalgids zijn maar liefst 28.000 nieuwe woorden opgenomen die volgens de uitgever in de afgelopen jaren regelmatig in kranten en tijdschriften werden gebruikt en dus in de ouderwetse betekenis ‘courant’ zijn geworden. Daaronder zitten veel woorden waarvan ik nog nooit had gehoord en als ouwe lul ook de betekenis niet ken. Zoals ‘datasluiper’, wat staat voor een bedrijf dat veel digitale data verzamelt. Waarmee ik persoonlijk nóg niet uit de voeten kan. Maar dat ligt aan mij. Bij zelfscankassa, ook een nieuw woord, kan ik me wat voorstellen. Bij twitteren, wat ik zelf niet doe, eveneens. Het woord naamglossy bevat ik ook en zelfs een klimaatvluchteling wil er bij mij wel in. Maar het nieuw opgenomen woord beyoncévlieg zegt me daarentegen echt nul komma nul. Helikopterouder ook wel hyperouder genoemd voor overbezorgde ouders vind ik leuk gevonden. Maar hebt u dat woord in het recente verleden wel eens gehoord?

Er zijn ook 2400 ‘oude’ woorden uit de nieuwe Van Dale verdwenen. Deels omdat bijna niemand ze nog gebruikte maar vooral omdat wat ze aanduiden niet meer bestaat. Zoals astmasigaret. (Zou het woord sigaret in de eerstvolgende Van Dale nog wel voorkomen?) Grutterskost is ook letterlijk en figuurlijk verleden tijd, tenzij AH of Jumbo hier weer een gat in de markt in ontdekken. Van het verdwenen woord oortjedood, wat vrek betekent, had ik nog nooit gehoord, net zo min als schavotspijker waarmee een ondeugend jong knaapje zou worden aangeduid. Snuistergeld – klein zakgeld – bestaat in het eurotijdperk ook al lang niet meer en ik heb in het verleden nog nooit iemand steevolk voor mensen die in de stad wonen horen zeggen.

Een inventieve woordkunstenaar stelde op internet onderstaande zin, bestaande uit vijf spiksplinternieuwe Van Dale-woorden, samen. Ik vind het onzin, maar de zin loopt wel:

‘De twistzieke aandachtshoer deed haar camerabril op en begon aan iets dat het midden hield tussen twerken en een Lapdans.’

Kijk maar op internet of in de nieuwe Van Dale wat twerken betekent.

Henk Hendriks

UIT DE KRANT