Moi Noordenveld week 27 “16

Afbeelding
moi noordenveld

Veur zowied aj dat, as lezer, nog niet wussen: het Drèents heurt bij het Nedersaksisch. Dat wordt, in hiel veul varianten spreuken in hiel Grunning, Drenthe en Overiessel. In de Stellingwarven in Frieslaand, op de Veluwe en de Achterhoek in Gelderlaand.

En butendes in verscheiden Duutse Bundesländer, waor het miesttieds Platt Duuts nuumd wordt (en dan nog een klein stukkie in Denemarken). Het is erkend as minderheidstaol in Europa en Nederland. Zo, dat weej dan ok weer.

Maor, zegt lu vake tegen mij, het is niet een echte taol, want ze praot ja overal net wat aans.

In Roon zegt ze dingen aans as in Nörg en het Drèents van Emmen klinkt hiel aans as dat van de Smilde. Da’s waor, zeg ik dan. Maor, is dan het antwoord, dat heurt toch niet zo bij een taol? Die is overal geliek.

Dat mag op papier zo wezen, zeg ik dan, maor toch kuj ok in het Nederlaands hiel veul verschillen heuren. In klaank en woordgebruuk klinkt een Hagenees hiel aans as een Amsterdammer. En in het Fries in het niet aans: een Fries uut de Wâlden (Noord-West Frieslaand) klinkt echt hiel aans dan zien provinciegenoot uut de Greiden (Zuud-West).

Op ien punt is het Drèents wel aans: ie schrieft het niet aaltied op dezölfde wieze. Waor die Hagenees en Amsterdammer huis schrieft, maor het verschillend uutspreekt, schref ok die Fries overal hûs, maor zegt ze het wel aans. Maor in Drenthe schrief ie huus aj dat zegt en hoes aj dat zegt.

Het Drèents hef dus niet een standaard-spelling. Wis heur, der is wel een officiële spelling (vaststeld deur Provinciaole Staten), maor die zeg dus daj het schrieft zoaj het zegt. Dat mak het Drèents as taol om te lezen niet aaltied even makkelijk, da’s waor. Aj het leren lezen wilt, zeg ik vake, helpt het om het hardop te lezen. Het klinkt wel wat raor, maor echt, het helpt slim veul.

Het Huus van de Taol gef cursussen in het leren schrieven en lezen van de streektaol in Drenthe en vanzölf bent die anpast an het stee waor ze geven wordt. Aj der meer van weten wilt, kiek dan maor ies op de webstee van het huus: www.huusvandetaol.nl.

En aj nou tot zowied kommen bent met het lezen van dit stukkie, dan weej in ieder geval wat meer over oonze prachtige taol èn kuj het al hiel schier lezen.

En dat leste is al hielemaol knap aj in hier in de buurte geboren en opgruid bent, want het Drèents van Erica –waor ik weg kom- is toch een beetie aans as het Noordenvelds. Maor allebeide mooi om te heuren en te lezen!

Anne Doornbos

UIT DE KRANT

Lees ook