“Muziek maken kikkert me altijd op, ook als ik wat neerslachtig ben”
Gretha Martens heeft als dirigent een eigen stijl bij het Mandoline orkest De Minstreels
Haar woning en tuin ogen als een romantisch Anton Pieck-plaatje, ervaart de verslaggever als hij de klopper op de deur van de ‘nederzetting’ van Gretha Martens aan De Groeve in Foxwolde beroert. Een blaffend hondje dat niet bijt begroet hem al uitbundig nog voordat de bewoonster de deur heeft geopend. Binnen heerst er ook een wat Pieckachtige sfeer. Gezellig, maar niet kneuterig. Gretha Martens (81) zelf straalt dat ook uit. Ze is in artistiek opzicht nu vooral dirigent van wat officieel Het Drents Mandoline Orkest De Minstreels heet. Maar een grote vitrinekast vol met door haar geknede en beschilderde beeldjes plus een paar fraaie door haar in olieverf geschilderde stillevens die de wanden sieren verraden een grotere creativiteit. “Maar dat is nu verleden tijd voor mij,”zegt Martens. “Met de ogen wil het niet meer zo goed – gelukkig heb ik wel weer mijn rijbewijs met vijf jaar kunnen verlengen – dus schilderen doe ik jammer genoeg niet meer. Maar muziek is nog steeds mijn lust en mijn leven. En dan met name de mandoline, de gitaar en de luit.”
Die drie instrumenten komen op ons verzoek ook op tafel, waarbij Gretha de eigenschappen in vogelvlucht opsomt: “De mandoline is een tokkelinstrument. Hij klinkt zachter en melodieuzer dan de gitaar die een ritme instrument is. Een luit, die qua klank mijn voorkeur heeft, kun je wel wat met een gitaar vergelijken, maar hij klinkt zachter. Je kunt er goed bij zingen. Het is een middeleeuws muziekinstrument dat vaak door troubadours werd gebruikt. Je zou het de voorloper van de gitaar kunnen noemen.” Waarna ze van alle drie instrumenten de snaren beroert. Maar, zegt ze tot besluit van haar mini-mini college: “Dirigeren doe ik nu toch vooral. Nee, daar heb ik niet voor geleerd. Een ‘echte’ dirigent zal vast veel op mij hebben aan te merken. Maar de muzikanten van De Minstreels begrijpen me best.”
Gretha was een schipperskind. Tot haar elfde vaarde ze mee op de mini-coaster van haar ouders. Haar moeder onderwees haar. “Zij zong ook veel. Maar het liefst zat ik als meisje in de stuurhut bij de stuurman, die heel mooi kon zingen en mij daarbij betrok. Op mijn elfde ging ik aan wal naar de schippersschool, waar ze een mandolineorkest De Lustige Schippersgezellen formeerden. Ik leerde er mandoline en gitaar spelen. Daar ben ik mee doorgegaan, ook na mijn verdere schooltijd op de Mulo en de Kleuterkweek. Ik werd kleuterjuf en later hoofd van een kleuterschool in de stad Groningen, waar mijn man en ik jarenlang hebben gewoond. In 1975 zijn we permanent in Foxwolde gaan wonen. Ik werd lid van een inmiddels jammer genoeg gestopt – de leeftijd hè – zang-, fluit-, tokkel- en koortjes-ensemble in Roderwolde. Mijn inmiddels overleden muzikale echtgenoot was dirigent bij De Minstreels, waar ik ook speelde. Hij stopte in 1997 en toen nam ik zijn dirigentschap over. ‘Ja, dat kun jij best, wij begrijpen jouw gebaren heus wel,’zeiden de muzikanten. En dat is zo, ik heb mijn eigen stijl en die begrijpen ze inderdaad goed. Zo is het allemaal, in vogelvlucht verteld, gekomen,”aldus Martens.
Het Drents Mandoline Orkest De Minstreels telt momenteel 23 leden, vooral dames – ‘dus heren zijn zeker welkom’- de mandolinisten worden begeleid door een violist, twee accordeonisten en een fluitist. “O ja, we hebben ook vier mandola’s in ons orkest. En er wordt veel bij gezongen,” vertelt Gretha Martens. “Wat we spelen? Vooral lekker in het gehoor liggende wijsjes, zoals walsen, polka’s en marsen. Ik denk dat ons repertoire toch wel zo’n 400 nummers telt. Nee, niet dat hypermoderne, daar is onze stijl niet naar. De leden komen uit Norg, Zeijen, Roden, maar ook wel van wat verder, zoals Rolde en Stadskanaal. We repeteren één keer in de veertien dagen, op dinsdagavonden, in De Brinkhof in Norg. Het is (zegt ze wervend; red.) altijd heel gezellig. Zelf ervaar ik het telkens weer als een opkikker, zeker als ik wat neerslachtig ben. Tot slot: wie belangstelling heeft, is meer dan welkom. We treden af en toe ook op. Wie meer wil weten, mag me gerust bellen: 050-5016346.’’
