Nabloei
Nu er enkele keren nachtvorst is geweest verwacht je niet meer dat je nog bloeiende planten ziet. Vorige week meldde ik al dat er vanwege de vorst nog nauwelijks paddenstoelen zijn, omdat ze voornamelijk uit water bestaan. Ze verdragen geen vorst en dat geldt tevens voor de meeste planten, want ook zij bestaan voor het grootste deel uit water. Toch kun je, vooral in tuinen, nog tal van bloeiende planten zien die kennelijk spotten met de regels.
In de regel is het zo dat wanneer het kouder wordt (vaste) planten zich voorbereiden op de winterperiode. Ze sterven langzaam af en slaan reserves op in hun wortels om in het voorjaar de cyclus weer te herhalen. Dat geldt niet voor eenjarige planten; zij moeten zich ieder jaar opnieuw bewijzen door uit zaad nieuwe planten te vormen. Daarvoor moeten de omstandigheden dan wel geschikt zijn. Wanneer dat niet zo is hangt het van de kiemkracht van de zaden af of de kieming het daaropvolgende jaar wel lukt. Sommige zaden verliezen al vrij snel hun kiemkracht en gaan verloren. Andere kunnen het heel lang volhouden, soms wel tientallen jaren, en wachten tot de voorwaarden wel gunstig zijn. Vooral oliehoudende zaden, denk daarbij aan koolzaad, kunnen kieming in een zogenaamde ’zaadbank’ heel lang uitstellen. Overigens kan vrij klein zaad zoals bijvoorbeeld van Struikheide dat ook. Op een voormalig heideterrein bleek zestig jaar later dat na het verwijderen van een dikke zode het zaad van weleer nog steeds kiemkrachtig was.
Dat zal niet zo zijn met het zaad van de Zomerfijnstraal die u op de foto ziet. Deze van oorsprong Noord-Amerikaanse een- of tweejarige en soms overblijvende zomerbloeier komt verwilderd in Nederland voor en je ziet ze ook in tuinen. Bij onze buren staat hij nu al wekenlang mooi te zijn en als dit nog een maandje zo doorgaat gaan we hem Winterfijnstraal noemen. Ik vermoed echter dat bij een beetje echte vorst het snel gedaan is met deze plant die, vanwege de bloempjes, ook wel Madelieffijnstraal wordt genoemd. Het Madeliefje zelf is een taai plantje die je tot in december kunt zien bloeien. Je kunt je voorstellen dat de weerbarstigheid en vitaliteit van deze composiet tot de verbeelding spreekt en tot de nodige inspiratie kan leiden bij muzikanten. Zo zijn er talloze uitvoeringen ontstaan van: A daisy (madeliefje) in december. Een ’hele mooie’ is die van Mick MCauley & Winifred Horan met akoestische gitaar en viool. Misschien moet ik die selecteren om ten gehore te brengen bij mijn (definitieve) afscheid. Het is vooral de viool die maakt dat het een echte tearjerker is. Het lijkt me namelijk wel fijn te weten dat er dan de nodige mensen zijn die enige traantjes laten vloeien, al was het maar voor de bühne. Zo’n tranentrekker vergemakkelijkt dat zonder meer.
In dezelfde categorie valt de film ’Daisies in December’ met in de hoofdrollen Joss Ackland (speelde in zo’n 35 films waaronder een James Bond-film) en Jean Simmons, die in de enige echte Spartacus (Kirk Douglas) de rol van Varinia speelde. In 1995 werd Daisies in December opgenomen en was ze als Katharina Palmer dus al een oudere dame met de nodige charmes die in een soort hotel voor ouderen verblijft waar ze Gerald Carmody (Joss Ackland) ontmoet. Hij is een wat nukkige gepensioneerde effectenhandelaar die daar door zijn familie is gestald, want op hun skivakantie zitten ze liever niet opgezadeld met een oude sikkeneurige man. Zonder ook maar enig vertier te verwachten zit hij daar totdat hij Katharina ziet. Wat je in een romantische film mag verwachten gebeurt, want tussen deze twee ouderen bloeit er vervolgens wat moois op. Het madeliefje dient hier als metafoor om aan te geven dat er voor ouderen in de nabloei van hun leven best nog wel sprake kan zijn van echte liefde. Nu schuilt er bij deze film nog wel een addertje onder het gras, een film moet immers wel een beetje spannend zijn, want Katharina draagt een groot geheim met zich mee. Wat dat behelst kan ik hier wel vertellen, maar dat verklap ik liever niet, want er bestaat een gerede kans dat deze film in de kerstperiode van de plank wordt gehaald. Dat is de periode dat er tal van zwijmelfilms zijn te zien en dat ik met het grootste gemak bij de t.v. ben weg te slaan.
