‘Natuurlijk heb ik ook emoties, ik ben niet van beton’

Remi de Meijere, uitvaartverzorger bij Monuta

NUIS – Hij ziet het niet eens zozeer als werk, maar veel meer als roeping. Uitvaartverzorger zijn is echt helemaal zijn ding. Hij kan vrijwel niets anders en zou ook helemaal niets anders willen. Remi de Meijere uit Nuis is al 26 jaar werkzaam in de uitvaartverzorging. Nu 12 jaar als uitvaartverzorger bij Monuta. Heeft ie van z’n vader, die ook jarenlang als uitvaartverzorger werkzaam was. ‘Ik was een jaar of vijftien toen ik mee ging met de rouwauto. Overledenen verzorgen en overbrengen. De dood heeft me altijd geboeid. Het onbekende, en er rustte bovendien lang een soort van taboe op. Dat ik dit werk zou gaan doen, dat stond eigenlijk al heel lang vast’, vertelt De Meijere, die als geen ander weet en ervaart hoe de uitvaartbranche is veranderd. Bovendien is hij het levende bewijs van het feit dat uitvaartverzorgers ook heel gewone mensen zijn, en zeker niet die stoffige, wat oudere mannen in een te groot kostuum. Uitvaartverzorgers zijn – zo bewijst de inwoner van Nuis- heel gewone mensen. ‘Ik kan emotioneel worden tijdens een uitvaart. Dat zit ‘m in kleine dingen. Ik ben niet van beton.’

Hij was er zelf getuige van. Dat pa De Meijere met z’n kladblokje bij nabestaanden op bezoek ging en in drie kwartier alles besproken had. Dat ligt anno 2016 totaal anders. ‘Vroeger waren er amper keuzemogelijkheden. Ja, je kon het hebben over de kist, of die van licht- of donker eikenhout moest zijn. Tegenwoordig kan vrijwel alles. Powerpoints, filmpjes, live muziek, je zegt het maar. Kisten kun je tegenwoordig in alle kleuren van de regenboog krijgen. Wat gebleven is, is koffie met cake. Hoewel. Je ziet zelfs dat veranderen. Dat er na afloop een borrel gedronken wordt. Dat er hapjes zijn of dat er soep gegeten wordt. Vrijwel niets is nog onmogelijk. Aan ons de taak de mensen te adviseren. En vooral een reëel beeld te schetsen, zeker ook van de kosten. Vooraf maak ik altijd een begroting. Mensen moeten achteraf niet verrast worden door een torenhoge rekening. Onze taak is behalve het foutloos organiseren van een uitvaart zeker ook emotionele en zakelijke begeleiding.’
Je moet als uitvaartverzorger een soort van duizendpoot zijn. Het liefst heel veel mensenkennis hebben en de sfeer feilloos aan kunnen voelen ‘Integer zijn voeg ik daar aan toe. Ik stel mijn hart open. Ik luister en stel me kwetsbaar op. Goed luisteren is ontzettend belangrijk. Levenservaring is belangrijk. Heel belangrijk zelfs. Het is vaak een kwestie van aftasten als je bij mensen komt. Hoe is de sfeer? Stel ik me terughoudend op, of neem ik juist het voortouw. Dat is altijd weer anders. Geen uitvaart is hetzelfde. Ook dat maakt dit beroep zo boeiend’, zegt De Meijere, die vertelt dat in tegenstelling tot ‘vroeger’ een overledene nu na 6 werkdagen ter aarde besteld moet worden. Of gecremeerd moet zijn. Er is dus langer de tijd om afscheid te nemen.
De Meijere kan zijn werk prima van zich afzetten. ‘Ik schaam me niet voor mijn eigen emoties. Laatst nog in een crematorium. Op het moment dat de kist langzaam uit het zicht gleed, zwaaiden zijn kleinkinderen hem letterlijk uit. Toen moest ik echt even slikken. Heel even maar, want ik moet het hoofd er uiteraard wel bijhouden. Muziek wekt ook vaak tranen op. Ook bij mij. Ik ben echter aan de nabestaanden verplicht de focus te houden. Improviseren is ook al belangrijk, want hoe goed je het ook voorbereidt, er gaat wel eens iets mis. Ik heb zelf wel eens meegemaakt dat de stroom uitviel. Geen licht meer, de muziek die er mee ophield. Op dat moment kijkt iedereen naar mij. Er wordt dan verwacht dat ik met een oplossing kom. Vaak handel je vervolgens uit impuls. Net als dat er tijdens uitvaarten toch nog wel eens wat mensen onwel worden. Je moet echt overal op voorbereid zijn, al kun je op bepaalde zaken helemaal niet voorbereid zijn. Nee, ik ben nog nooit helemaal tevreden geweest na een uitvaart. Ik ontdek altijd weer zaken die ik beter had kunnen doen. Dat ik net even anders had moeten staan bijvoorbeeld. Of net even een ander woord had moeten gebruiken. Aan de andere kant doet het me goed als de nabestaanden me na afloop de hand schudden en me laten weten een fijn gevoel aan de uitvaart te hebben overgehouden. Maar de perfecte uitvaart? Die heb ik nog niet meegemaakt.’
De Meijere is een man met humor. ‘Daar compenseer je ook mee. Het is ook beslist niet zo dat als je bij de familie bent er continu gehuild wordt. Soms wordt er zelfs meer gelachen. Huilen en lachen, ligt ook dicht bij elkaar natuurlijk. Een van de ergste zaken die je kan gebeuren – zeker als je zelf kinderen hebt- is het organiseren van een uitvaart voor kinderen. Vreselijk. Ik heb er geen ander woord voor. Voor ouders is dat het ergste. Iets dat je je helemaal niet voor wilt stellen. Dan ga ik vaak met een steen in de maag naar die mensen toe. Ik ben echter professional. Er moeten dingen geregeld worden. Daar ben ik immers voor. Maar het laat me zeker niet onberoerd. Verre van dat zelfs.’

De Meijere is volledig op z’n plaats bij Monuta, een van de grootste uitvaartondernemingen van het land. ‘We doen hier ontzettend veel aan opleidingen en (bij)scholing. Dat vindt Monuta heel belangrijk. En dat is ook gewoon belangrijk. Je moet scherp blijven, je bent nooit uitgeleerd. Monuta is groot en zeer professioneel. Voordeel is ook dat er altijd vervangers zijn, mocht je zelf bijvoorbeeld ziek zijn. Wij zijn er gewoon altijd. En dat geeft de mensen terecht een veilig gevoel.’
Remi de Meijere is iemand die van zijn werk houdt. Dat verklaart ook het feit dat hij deel uitmaakt van het Team Bijzondere Uitvaarten (TBU), een team dat bestaat uit in totaal elf uitvaartverzorgers, verspreid over het gehele land. TBU komt in actie bij de grotere en complexe uitvaarten. Uitvaarten met militair ceremonieel, staatsuitvaarten, uitvaarten van ministers of leden van het Internationale Strafhof. Bij gezinsdrama’s ook. Het TBU adviseert ook de Veiligheidsregio’s. ‘Je moet als lid van deze speciale tak van Monuta 24 uur per dag, zeven dagen per week en 365 dagen per jaar klaar staan. Ook in de vakanties. Ook als je net op vakantie wilt’, zegt De Meijere, die met het TBU verantwoordelijk was van de aankomstceremonies van de slachtoffers van de MH17. ‘Ik stond in het vliegtuig en gaf de kisten aan de dragers. Dat was echt het meest bijzondere wat ik ooit meegemaakt heb. Sta je in zo’n immens vliegtuig tussen zeventig kisten. Kippenvel. Je weet niet wat je om je heen ziet. Dat heeft echt veel met me gedaan’, vertelt hij. ‘Vanwege het TBU staan mijn koffers altijd klaar. De slachtoffers van de MH17 kwamen in Eindhoven aan. Aanvankelijk bleef ik daar enkele dagen, later reed ik op en neer. Als ik daar aan terugdenk, dan moet ik toch weer slikken hoor.’
Dat laatste hoeft hij niet te zeggen. Het is zichtbaar. Nog steeds kan hij geëmotioneerd raken als hij praat over de MH17. Als hij denkt aan zijn eigen werkzaamheden in Eindhoven en al dat verdriet op de gezichten van de nabestaanden. Maar ook dan is hij die professional. Stelt hij zijn hart open. Is hij de sterke, terwijl ook hij van binnen week is. Het merendeel van zijn werkzaamheden zijn de ‘normale’ uitvaarten. ‘Een onjuiste benaming eigenlijk, “want elke uitvaart is immers bijzonder. Wat is er inderdaad veel veranderd, nu je het vraagt. Wij als uitvaartverzorgers lopen altijd nog in een kostuum of jacquet, maar we zijn tegenwoordig regelmatig de enigen. Vroeger was zwarte kleding een soort van plicht. Nu zie je echt alles, tot mensen in korte broek aan toe. Condoleren? Je ziet toch dat steeds meer mensen daar van af stappen. Dat nabestaanden zich bij de koffie na afloop zelf wel onder de belangstellenden mengen. Het formele gaat er wat af. De charme van dit vak? Je moet zien te dealen met verdriet. Wij kunnen daarentegen daadwerkelijk iets voor de nabestaanden doen. We zijn het luisterend oor voor ze. Een soort van steun en toeverlaat. Vertrouwen is daarom enorm belangrijk. Verder is het vooral een onvoorspelbaar vak. Geen dag is hetzelfde, je weet zelden wanneer een werkdag begint of eindigt. In dat kader is, hoe cliché ook, de rol van je partner enorm belangrijk. Je partner moet je begrijpen. Snappen dat dit werk andere dingen plannen vaak onmogelijk maakt. Je partner moet niet klagen als je weg moet of wat later thuis bent. Dat gaat namelijk niet werken.’

Rond de 1200 uitvaarten verzorgde De Meijere ondertussen al. En nooit op de automatische piloot. Elke keer weer is het anders. ‘Ik kan mijn werk gelukkig van me afzetten, Ik wandel graag, hou van de natuur en ben graag samen met mijn vrienden. Ik ben ook een huismus. Ik vind het heerlijk om thuis te zijn. Of ik wel eens over mijn eigen uitvaart heb nagedacht? Euh, gedacht wel. Ik heb ook wel eens wat dingen op papier gezet, maar niet heel concreet. Neem muziek. Mijn keuze wisselt steeds. Nu je het zegt, ik zal de lijst weer eens aanpassen. Als ik bij mensen kom kort nadat iemand is overleden, vraag ik altijd eerst of er al eens over de dood is gesproken. Of er bepaalde zaken zijn afgesproken. Dat is namelijk lang niet altijd zo gewoon voor mensen. En zelf heb ik – geef ik toe- eigenlijk ook niks concreets op papier. Gek eigenlijk hè.’
Gek is het niet. Want Remi de Meijere is gewoon een mens. Met verdriet en emoties. En wees eerlijk, wie denkt er graag na over zijn eigen uitvaart? Dat doet dus zelfs een uitvaartverzorger liever niet.