‘Nee, ik hoef geen appel. Ik heb geen mesje bij me’
Peize hondstrouw aan Avondvierdaagse
PEIZE – Afgelopen week was het overal Avondvierdaagse in Noord-Drenthe. In Eelde, Vries, Zuidlaren en Peize (de Nederlandse traditie is in het buitenland overgenomen. Tegenwoordig heb je ook een Avondvierdaagse in Spanje, Suriname en op Bali). De Krant-medewerker is zelf enkele dagen ‘post’ in het hoppendorp. Een sfeerverslag.
Waar veel plaatsen zijn aangesloten bij de landelijke organisatie, doet Peize het nog steeds zelf. Daarvoor heeft het de Stichting Wandelavondvierdaagse Peize in het leven geroepen. De organisatie staat onder paraplu van Volksvermaken. In Peize is het nog allemaal handwerk. Met stempels uit het jaar nul. Maar dat heeft niet alleen zijn charme, de jeugd is er gek op. Ze willen de stempels met cijfers niet alleen op het stempelkaartje, maar ook op het hoofd, onder de wenkbrauw, pink, enz. Het is funest als het regent. Maar niet in Peize. Peize is hondstrouw – ook letterlijk, honden lopen gezellig mee-aan de Avondvierdaagse. Zo worden er op de eerste avond 230 deelnemers geteld. Iets minder dan vorig jaar, maar een behoorlijk aantal, na een totaal verregende dag. En dat, terwijl je een avond mag overslaan, want in Peize heb je de keuze uit vijf avonden. Het schema van de vrijwilligers wordt als altijd op het laatste moment veranderd. Van ‘Post 1’ in komen we in de ‘Post met snoepjes’. En dat betekent in de bedrijfsbus van Jannes Nijnuis, die van alles bij zich heeft. Een spaanplaat met bokjes, als tafel en een parasol (meer tegen de regen dan de zon). Naast een beetje regen is het koud. De ijscoboer heeft daarom afgezegd. En sommige wegen zijn modderig. Dat zien we aan vele lopers, die de blubber aan de schoenen hebben. We zitten op de route (“bij Schierbeek”) , waar de 5 en 10 kilometer samen komen. Naast een stempel krijgen de wandelaars een versnapering mee. Op maandag is dat een zuurstok. Kinderen zijn kritischer geworden. “Er zit een scheur in”, zegt een kind. Een ander vraagt waarom of er geen handvat aanzit. Naast een aantal mensen voor het stempelen- meestal vaste koppels zoals Jantje en Antje- zijn er ‘VKR’s in touw, de verkeersregelaars. En dat is zeker nodig, aan de drukke Groningerweg. En er is de ‘controle’, zeg maar de bezemwagen, die toeziet op de laatste wandelaar. “De laatste is een vrouw met drie kinderen”, krijgen we mee van Bart Kosters, de specialist ook van de routes. Bij de 10 kilometer zijn twee jongeren de laatste: Winsingh en Ensing, die ook nog verkeerd zijn gelopen. Avond 2. Al om 17.50 uur zit een vrouw op het terras van Café Ensing- vertrek en eindpunt- aan de maaltijd. “Ik kom net van het werk”, verklaart de vrouw uit Roden, die voor het eerst meedoet in Peize. “Ik hoorde dat het een gezellige wandeltocht is.” En die tocht wordt al voor de 43e keer gehouden! Vanavond hebben we ‘B5 en B 10’, zoals het in het jargon heet. Oftewel: de route door de Onlanden van 5 en 10 kilometer. Dat deze route voor dinsdag gepland staat is goed, want we krijgen te horen dat er woensdag een wielerwedstrijd in het gebied is. Dat tegelijkertijd Eelde haar Avondvierdaagse houdt is een ander verhaal, maar we komen niet in elkaars vaarwater, wel in het zichtveld. Het begint goed. We komen de eerste wandelaars tegen bij het oude gemeentehuis. “Waar is de Woert dan?”, vragen de kinderen zich af. Tja, niet iedereen leest de duidelijke beschrijving goed. Ook vanavond geen ijs. Te koud. Wel muziek, na afloop. Ook dat had nogal wat voeten in aarde. Jarenlang zorgde de Hopsingers voor de muzikale noot, maar die wilden niet weer. Het muziekkorps Excelsior – vroeger een hele happening met de intocht op het sportveld- bestaat niet meer. Enkele overgebleven leden zijn samengegaan met Vries. En laat die nu in dezelfde week Avondvierdaagse hebben. En dus werd naarstig gezocht naar een alternatief. Oranje uit Roden- met dan weer een aantal oud-Excelsior-muzikanten- kon alleen op de dinsdag. Voor vrijdag- de feestelijke intocht met traditiegetrouw mooi weer- is Lennart Renkema uiteindelijk gestrikt. De Peizer doelman van het eerste elftal, die uit een muzikale familie komt. Deze dag is er gezond eten: een appel. We zitten opnieuw aan de Groningerweg, pal aan het fietspad. Vlakbij de natuur. Kikkers kwaken, eenden in een vijver. “Een appel mee? Nee, dan moet ik er ook mee lopen”, zegt een van de wandelaars. Een ander wil ook niet. “Ik heb geen mesje bij me”. Traditiegetrouw loopt een groep kinderen van de Altenaschool mee, die niet meer bestaat. Het aantal wandelaars stijgt, tot over de 300. De appel voor de dorst valt, zoals we merken, weer niet bij iedereen in goede aarde. “De rode kant wil ik niet, daar stik ik in”. Een moeder haakt daarop in met een sprookje: “en daar komt een prins en die kust je wakker’. Kinderen zijn ook kritisch op elkaar. “Nou Katrijn, jij loopt anders ook sloom”. Opvallend: veel kleine kinderen die de langste route lopen. Dat valt te prijzen, maar zonder begeleiding! Dit is Peize, dit is een dorp. Bijna alle auto’s die langsrijden toeteren. Het is half negen. Om negen uur moet iedereen binnen zijn. “Er komen nog drie vrouwen aan”, krijgen we te horen. Het is de vrouw uit Roden, vergezeld door twee vriendinnen. “Negen uur binnen? Oh, dat wist ik niet”. Ze moeten nog een rondje door de Westerd. “Dat doen we niet. We weten de weg wel naar de kroeg. We doen voor de lol mee”, zegt de Rodenaar, die ook nog vraagt of er ook een wc is aan boord. Rodenaren in Peize…
