Niet knappen in de karke

As ik in ‘t buutenlaand in een vrömde stad bin, zal ik altied eem de plaotselijke karke binnenlopen. Een karke vertelt je namelijk veul over de geschiedenis van een stad of een dörp. Regelmaotig heur ik tiedens zo’n stadswandeling de gidsen de oldste karke van die stad benumen, uut 1400 of 1500 of zo en dan denk ik altied “Wat nou old; die van oons is veul older!”
Wat veul Roners niet weet is dat wij hier op de Brink in Roden een hiel biezundere karke hebt, die al in de 13e eeuw bouwd is en wijd is an de heilige Catharina van Alexandrië.
Daorum hiet het ‘de Catharina-karke’. 

In de sommer is de karke in juli en augustus op woensdag- en zaoterdagmiddag lös veur publiek en bint d’r altied twee vrijwilligers anwezig. Sinds twee jaor bin ik ok vrijwilliger en vertel ik de gasten wat biezunderheden en ik prebeer heur vraogen te beantwoorden. De leste keer was dat toen de Drentse Fiets-4-daagse deur Roden kwam.
De gasten die binnenkwamen hiette ik welkom en ik beud ze een pepermuntie an.
“O ja! Dat hoort bij de kerk, hé?”
Miestal zee ik dan: “In het Drents zegt wij daorbij: niet knapp’m, maor zoeg’n.” 
Bijna iederiene nam een pepermuntie en ok bijna iederiene reageerde op mien opmarking.
Dan heur ie ok geliek waor ze vot komt. 
“Wat seg je nou? Soege? O haha … suige!”

Tiedens de openstelling speult d’r ok vrijwilligers op het historische Hinsz-örgel. 
Dat örgel is schunken deur de rieke mevrouw Hoppinck in 1776; vake wies ik de gasten op het tekstbord dat ter gelegenheid van die schenking op het örgel anbracht is. 
Let veural op de volgorde. “Zingt Roden! Hoppincks name en God ter ere...’
Soms nim ik wel ies een kiend met naor ‘t örgel boven. 
“Kun je ook ‘Op een grote paddenstoel’ spelen?” vreug zo’n kleintie ooit ies an de dienstdoende organist. O jawel heur. Oma, moeder, kiend en ik zungen luudkeels met.
Beneden stunnen de luu gek te kieken: “Met de beentjes in de lucht!”

Veurig jaor kwam d’r een mevrouw met een stapeltie papieren. Zij haar heur stamboom metnummen, ze stamde of van Deodatus. “Als het goed is, is hier in de kerk zijn grafsteen.” O ja? Zo goed bin ik nou ok weer niet op de heugte van die stienen……
Maor we vunden zien grafsteen en we vunden zien naam op het predikantenoverzicht.
Hij was predikant in de Hervormde karke west van 1647 tot 1696. Bijna vieftig jaor! Daor valt Theo van Beijeren en Harm Jan Meijer bij in het niet. 

Een wichie van een jaor of zeuven stun gefascineerd te kieken naor de glazen plaat veur de Kymmelbank met de gemetselde cryptes van Coenraad Wolter Ellents en Gesina Oldenhuis.
“Liggen ze daar dan in?” Ik vertelde hoe lange al. En waor ze woond hebt. Dat ze hiel deftig waren en in de karke een eigen bank hadden. Opiens ontdekte ze mieren under ‘t glas.
“Kijk! Mieren!” Het was eem stille en de beessies weuden bestudeerd. “Mogen die daar wel onder komen?” 
Het antwoord op die vraoge wus ik ok niet...... 

Neisgierig worden? Op zaoterdag 14 september is de Open Monumentendag, dan is de karke lös van 10.00 – 16.00 uur. A’j tussen 12 en 2 komt bin ik d’r ok; krie’j een pepermuntie van mij.

Ada Waninge-Vrieswijk