‘Waren op de goede weg om reserves aan te vullen, komt dit opeens om de hoek’
Theater de Winsinghhof dicht: straks gedeeltelijk open?
RODEN – De cultuursector krijgt een grote klap te verwerken. Een gedeeltelijke openstelling per 1 juni gaat daar weinig aan veranderen. Theater de Winsinghhof blijft in ieder geval tot september dicht. ‘We zijn in de maanden juli en augustus sowieso dicht’, aldus directeur Natalie Straatman, die met haar theater een financieel zware tijd tegemoet ziet. ‘We waren de afgelopen twee jaar goed bezig. Eindelijk krabbelden we weer wat op en dan komt opeens deze crisis.’
Net als de horeca mogen theaters vanaf 1 juni weer gedeeltelijk open. Je zou zeggen dat theaters daar heel blij mee zullen zijn, maar de praktijk is weerbarstig. ‘Voor horeca geldt dat alles wat zij verdienen, mooi is meegenomen. Hier huren wij een artiest van gemiddeld 1500 euro in, iets wat we met een halfvolle zaal, laat staan dertig man, niet kunnen terugverdienen’, zegt Straatman. De opmerking dat het ‘toch gesubsidieerd wordt’, gaat volgens de directeur niet op. ‘Het gaat altijd over geld in onze sector, dat ben ik gewend. Je kunt de reacties soms alweer uittekenen. De subsidie die wij ontvangen, gaat echter volledig in de organisatie. Het personeel en het onderhoud van het pand wordt ermee betaald. Er gaat geen gemeenschapsgeld naar de artiesten. Hun komst betalen wij met de recette. Als toneel hoop je dan quitte te spelen.’
Een simpele rekensom leert dat het onmogelijk is om een rendabele voorstelling te draaien met dertig man publiek. Vanaf 1 juli mogen er alweer honderd man in het theater, maar dan wel op gepaste afstand. ‘In totaal kunnen er 140 man in ons theater. Als we voldoende afstand willen bewaren, kunnen we de zaal misschien voor de helft vullen. Dat gaat ten koste van de toneelervaring’, meent Straatman.
De afgelopen jaren timmerde De Winsinghhof na een doorstart weer aan de weg. ‘We zijn net bezig de reserves weer een beetje bij te vullen’, zegt Straatman. ‘Dat is nu natuurlijk onmogelijk. De maanden mei en juni zijn altijd maanden waarin wij vrij vaak onze ruimte verhuren. Dat levert doorgaans een mooi zakcentje op. We zijn door de crisis nu al 7.000 euro aan verhuuropbrengsten misgelopen.’
Bezuinigingen binnen de cultuursector zijn niks nieuws, weet ook Straatman. ‘We hebben het vaker meegemaakt. Na 2008 waren er ook heel veel bezuinigingen. Cultuur en sport zijn relatief vaak aan de beurt. Dat komt omdat de gemeente hier grip op heeft. Bij de vorige crisis werkte ik bij het theater in Stadskanaal. We maakten een hele grote reorganisatie mee en moesten uiteindelijk 18 man op straat zetten. Dat was écht heftig.’ Voor De Winsinghhof geldt dat het haast onmogelijk is om te bezuinigen. ‘Op personeelskosten valt niets te bezuinigen. We hebben zes parttimers, als je daarop bezuinigt, moet je kijken wat je in de toekomst wil. Men wil hier een professioneel theater en we redden ons met minimale financiële middelen. Als je nu zou besluiten nog meer te gaan bezuinigen, dan moet je eerlijk tegen elkaar zijn en zeggen: dit gaat niet zo.’
Ondertussen zit men bij het theater niet stil. Er wordt nagedacht over looproutes voor publiek en Straatman bedacht zelfs iets om een veilig theaterbezoek te garanderen. ‘Ik heb financiering voor loges aangevraagd’, zegt ze. ‘De bedoeling is om loges te maken met bijvoorbeeld plexiglas. Daar kun je dan twee bezoekers in kwijt, zonder dat zij bang hoeven te zijn voor het virus.’ Straatman ziet het helemaal zitten, maar weet ook dat het theater zelf de financiering niet rond kan krijgen. ‘In totaal kost het plan al gauw meer dan 20.000 euro. We hopen via allerlei fondsen financiering aan te vragen. Dan zou je in ieder geval open kunnen.’
Om een goed beeld van de wensen van het publiek te krijgen, is er een enquête rond gegaan. ‘We hoopten op 180 inzendingen, maar uiteindelijk hebben meer dan 700 man de enquête ingevuld’, zegt Straatman. Zo blijkt dat tachtig procent van alle bezoekers met zijn tweeën naar het theater komen. ‘Hierdoor vinden de meesten het geen probleem dat ze twee-aan-twee zitten, met afstand tussen de overige bezoekers’, zegt Straatman. ‘Er is ook over streamen nagedacht. 50 procent van de ondervraagden zegt: niet doen. Daarbij zouden wij als theater hele dure apparatuur moeten aanschaffen, want zoiets kan niet met een simpele webcam.’
Er zullen straks twee scenario’s zijn, er vanuit gaande dat men vanaf 1 september nog niet de hele zaal van het theater mag gebruiken. ‘Of we gaan met 30 procent van de bezetting open, wat dus niet uit kan, of we gaan met die loges werken’, schetst Straatman. ‘Maar zelfs dan zitten we nog met een probleem. Want we hebben al veel shows uitverkocht. Neem de seizoenstart met Youp van ’t Hek. Als alle kaarten nog verkocht moesten worden, kon je gewoon een maximum instellen. Maar de kaarten zijn dus al verkocht. Dat wordt nog wel een dingetje. We hebben namelijk getekende contracten met artiesten, maar we weten niet of we eenieder die een kaartje heeft gekocht straks ook kunnen ontvangen. Meestal zouden we nu 60 procent van ons seizoen uitverkopen, maar de voorverkoop hebben we tot 1 september stil gelegd. We kunnen niet anders.’
Straatman pleit dan ook voor een steunfonds die theaters gaat helpen bij het mislopen van inkomsten. ‘Dat zie ik als enige optie. De steun voor al die getekende contracten, kan ons wellicht nog helpen. Tot nog toe blijft het afwachten.’