‘Noordenveld is een actieve gemeenschap, waar veel gebeurt’
Herbenoeming lonkt voor burgemeester Klaas Smid
NOORDENVELD – In een vertrouwelijke bijeenkomst op het Drentse provinciehuis besloot de Noordenveldse gemeenteraad afgelopen week om burgemeester Klaas Smid voor te dragen voor herbenoeming tot november 2027. Reden voor De Krant voor een gesprek met de burgemeester, over de hoogte- en dieptepunten in de afgelopen zes jaar, maar ook over de ambities voor de komende periode.
Op 1 november 2015 volgde Smid Hans van der Laan op, die bijna vijftien jaar lang burgemeester was van Noordenveld. Voordat hij burgemeester werd, was de van oorsprong uit Hoogeveen afkomstige Smid maar liefst dertien jaar raadslid voor de PvdA in zijn geboorteplaats. Van 2006 tot 2014 was hij wethouder in Hoogeveen, maar na de voor zijn partij desastreus verlopen gemeenteraadsverkiezingen keerde de PvdA niet terug in het college waardoor Smid op zoek moest naar een nieuwe baan. Die vond hij aanvankelijk in het wethouderschap in de gemeente Ommen.
‘Politiek is altijd lastig,’ zegt Smid daarover. ‘Het is moeilijk om er echt carrière in te maken, omdat je weet dat een functie altijd tijdelijk is.’ Tijdens zijn wethouderschap oriënteerde Smid zich daarom al op zijn toekomstige loopbaan. ‘Toen werd tegen mij gezegd: denk eens na of het burgemeesterschap niet iets voor jou is.’ Dat zag Smid wel zitten, maar qua locatie was hij naar eigen zeggen beperkt. ‘Mijn vrouw en ik hebben nooit de ambitie gehad om naar het Westen te gaan. Daardoor bleven eigenlijk alleen het noorden en het oosten van het land over als reële opties. En dan moet je ook nog het geluk hebben dat er een positie vrij komt.’ Die kwam er al in 2015 in Noordenveld. De profielschets sprak Smid onmiddellijk aan en na verkenning van het gebied besloot hij te solliciteren naar de functie van burgemeester. Na slechts een jaar wethouderschap in Ommen werd hij in november 2015 benoemd tot eerste burger van Noordenveld, waarna hij zich met zijn gezin vestigde in het pittoreske Roderwolde.
‘De eerste periode moest ik wel wennen,’ vertelt Smid. ‘Ik moest ‘ontwethouderen’ als het ware en meer boven de partijen en dossiers komen te staan. In plaats van zelf de onderwerpen te behandelen moet ik nu meer conclusies trekken en verbindingen leggen. Dat is mij steeds beter gaan bevallen.’ Na zes jaar kan de burgervader dan ook vol overtuiging zeggen dat het burgemeesterschap de mooiste baan is die hij ooit heeft gehad, hoewel hij het wethouderschap ook erg interessant vond. Wat hem vooral aanspreekt in zijn functie is de afwisseling, waardoor hij met mensen uit alle lagen van de bevolking in aanraking komt. Van huwelijksjubilea tot vergaderingen met ministers, het behoort allemaal tot het takenpakket van de burgemeester, waardoor geen dag hetzelfde is. ‘Het leukste is het contact met andere mensen,’ aldus Smid. ‘Noordenveld is een actieve gemeenschap, waar veel gebeurt. Dat waardeer ik zeer.’
Hij merkt op dat het burgemeesterschap zeker niet alleen bestaat uit ‘lintjesknipperij’, maar dat ook achter de schermen veel gebeurt. Zelf heeft hij naar eigen zeggen ‘boeiende portefeuilles’ in zijn beheer, waaronder Veenhuizen en de gasopslag bij Langelo. ‘Voor Veenhuizen hebben we een lange tijd gelobbyd om de gevangenissen open te houden. Daarbij was de samenwerking met de provincie ook belangrijk om een vuist te kunnen maken.’ Het onderhouden van contacten vereist energie, doordat er veel personeelsverloop is bij ministeries. Daardoor moeten relaties steeds opnieuw worden opgebouwd. ‘Als het lukt om mensen naar het gebied te krijgen, dan groeit het commitment,’ aldus Smid. ‘Zo heeft minister Dekker hier een heel weekend doorgebracht. Dat heeft wel geholpen.’ Als voorbeeld geeft de burgemeester ook Het Pauperparadijs: ‘Dat heeft een enorme uitstraling, waar mensen jaren later nog over praten. Dat lijkt allemaal klein bier, maar is wel heel belangrijk op de langere termijn.’
Trots op gevangenissen
Smid is er trots op dat de lobby voor Veenhuizen heeft gewerkt, waardoor de Rijksoverheid besloot om de beide gevangenissen in het dorp te renoveren. Daardoor is het voortbestaan van de instellingen, en de bijbehorende werkgelegenheid voor langere tijd verzekerd.
Dieptepunten waren er echter ook in de afgelopen zes jaar. ‘Ik vond de corona-uitbraak in De Omloop in Norg erg triest,’ geeft Smid aan. ‘En ook de verzakking van de woningen in de wijk Middenveld had enorme impact. Dat kan ook op andere plekken gebeuren, daar maak ik mij wel zorgen over.’ Ook de schade-afhandeling rond de gaswinning en gasopslag baart de burgemeester zorgen. ‘Eerst leek het de goed kant op te gaan, maar nu staat de snelle afhandeling van de schademeldingen toch weer onder druk.’ De gemeente komt daarom binnenkort in samenwerking met andere Drentse en Groningse gemeenten met een tweede reactie op het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), om nogmaals het ongenoegen te uiten. Zij sturen de brief ook naar de minister en de Tweede Kamer, in de hoop steun te vinden bij Kamerleden. ‘Het is van belang dat de omgekeerde bewijslast ook blijft gelden voor de omgeving van de gasopslag,’ aldus Smid. ‘Het blijft een rare zaak dat in één straat de één wel een schadevergoeding krijgt, terwijl de ander met lege handen staat. We hebben duidelijkheid nodig voor de lange termijn, dat is gewoon een kwestie van fatsoen. Dit is niet bevorderlijk voor het vertrouwen in de overheid.’
Gelukkig gaan de mensen in het Noorden nog wel op een vrij correcte manier met elkaar om, merkt Smid op. Hij merkt weinig van de ‘hufterigheid’ waarvan hij elders in het land en ook op social media wel eens hoort. ‘Dat valt hier gelukkig mee. De schaal waarop wij acteren maakt het ook mogelijk dat we nog normaal met elkaar in gesprek kunnen gaan en makkelijk zijn te bereiken. We moeten er voor waken dat dat blijft.’
Koesteren wat er is
Daarmee komt het gesprek automatisch al op de ambities voor de komende periode. Zo blijft een punt van aandacht om de goede weg te vinden op het gebied van participatie en inwoners te verwijzen naar de goede plekken. Daarbij spelen de gebiedsverbinders en wijkteams een belangrijke rol.
‘Ik hoop in algemene zin op meer zekerheid als het gaat om de financiën. Er is nog veel onduidelijkheid over de herijking van het gemeentefonds en we moeten ook kritisch zijn op zaken die wij overnemen van het Rijk. Decentralisatie is niet altijd een verbetering.’
Smid is ook benieuwd naar wat er gaat gebeuren naar de toekenning van de werelderfgoedstatus aan Veenhuizen. ‘We moeten massatoerisme zien te voorkomen, maar daar ben ik ook niet erg bang voor.’ Daarnaast vindt de burgemeester het van belang om te blijven werken aan de sociale cohesie, het in stand houden van de vele vrijwilligersactiviteiten en het contact met inwoners, zowel op het gebied van de participatie als in de gemeenteraad. ‘We hoeven geen nieuwe dingen te bedenken,’ aldus Smid. ‘Maar moeten koesteren wat we hebben en dat verder door ontwikkelen. We wonen in een prachtig gebied. Daar moeten we zuinig op zijn en tegelijkertijd moeten we zorgen dat Noordenveld niet teveel vergrijst en dat de bevolking gemêleerd blijft. Het is een uitdaging om daar een balans in te vinden.’
In de afgelopen zes jaar is burgemeester Smid van Noordenveld gaan houden. Hij heeft dan ook niet de behoefte om de gemeente te verlaten, ook niet wanneer hij in de toekomst geen burgemeester meer is. ‘Het is een prachtig landschap en het is ook nog eens op fietsafstand van de stad. Een voordeel is ook dat mensen je snel accepteren hier, waardoor je jezelf kunt zijn. Die informele manier zonder toeters en bellen past bij mij.’
Nu de gemeenteraad akkoord is met de herbenoeming, wordt deze voorgelegd aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Bij een positief advies beëdigt Commissaris van de Koning van Drenthe Jetta Klijnsma burgemeester Smid naar verwachting in oktober van dit jaar voor zijn tweede ambtstermijn van zes jaar.