‘Om tot strepen te komen in een abstract werk is een heel proces. Klopt de geometrie? Dat vraag ik me voortdurend af’

Afbeelding
actueel
RODEN – Peter R. de Vries, misdaadverslaggever. Peter O. Gerrits, wetenschapper én grafisch kunstenaar. Die O, net als de R, maakt dat je het nooit meer vergeet. Gerrits is ambachtelijk zeefdrukker. Altijd bezig met vormen, lijnen en composities. Of nee, de ideale compositie. Zittend op de vloer van zijn werkkamer denkt hij ze uit. Met sjablonen. Klopt die geometrie wel, vraagt hij zich voortdurend af. Wie het werk van Gerrits heeft aanschouwd, vergeet het ook nooit meer. Zijn kunst, geïnspireerd door het beeld dat hij zag onder de microscoop in zijn tijd als neurowetenschapper bij het UMCG, maakt indruk. Een jaar lang zwierf de kunstenaar door het Fochtelooerveen. Op zoek naar uniek beeld dat het fraaie natuurgebied kenmerkt. Korhoenders, uitgewaaide lisdodden, bomen die doodgaan in het veen. Zondag 23 juli opent zijn solotentoonstelling in Nobilis, het Centrum voor Prentkunst in Fochteloo.
“Kijk, dit vind ik nou geweldig”, roept Gerrits enthousiast over de kanariegele spreektafel op de redactie van de Krant. Onmiddellijk swipet Gerrits over zijn iPhone 6. Een foto van een even zo gele vierkante prent verschijnt in beeld. Twee kruisende lijnen en een wit vlak maken het verschil. Niet dat die strepen lukraak zijn neer gezet, zeker dat niet. Iedere lijn luistert nauw. “Om tot strepen te komen in een abstract werk is een heel proces. Ik ben heel geometrisch in gesteld. Vraag me continu af of de geometrie wel klopt. Staat die lijn wel goed? Moet er een horizon bij, of een zon? En waar moeten die dan liggen?, dát”, ratelt Gerrits verder met een tomeloos enthousiasme. Dan: “Ik ben druk hè? Ik kan er uren over praten, haha.”
Als 17-jarige jongeman belandde Peter Gerrits na een hbo-opleiding als histopathologisch analist (weefselonderzoeker) op de universiteit in Groningen. Het liefst ging hij naar de academie, maar stak zijn vader –meester boekbinder- een stokje voor. “Dat is armoei”, zei  mijn vader. “Ga maar naar de universiteit, dan weet je zeker dat je later centen hebt.” Zo het geschiedde. Gerrits begon als adjunct leerling-laborant –“mocht de visvijvers schoonmaken”-, en eindigde als universitair hoofddocent in de medische wetenschap en was verbonden aan het UMCG, waar hij verantwoordelijk was voor mensen die zich beschikbaar hadden gesteld aan de medische wetenschap. Gerrits onderzocht menselijk weefsel onder de microscoop. Ontdekte de esthetische waarde van de prachtige vormen en kleuren van de microscopische coupes.
Geïnspireerd door dat beeld verdiepte Gerrits zich vanaf 1992 in het ambachtelijk maken van zeefdrukken. Elke maandagavond was hij vaste gast van het Grafisch Centrum in Groningen, een werkplaats voor grafische technieken als ets, lithografie, hout- en zeefdruk en typografi, ook de werkplaats van De Groninger Ploeg. Niemand die hem dat kon afpakken. Maandagavond was heilig. Nu is hij iedere woensdag in het Grafisch Centrum te vinden. Zijn nieuwste ontdekking: zeefdrukken met behulp van doorzichtig folie, het spul waarmee de bloemist de bloemen inpakt. “Ik ontdekte dat de twee zijden ieder een andere polariteit hebben. Op de ene kun je tekenen, op de andere kant valt alles uit elkaar. Je kunt er de prachtigste dingen mee creëren. Kijk, dit gebeurt er als je er wat Glassex op spuit. Nu kun je de inkt fantastisch leiden. Met de achterkant van een pen stuur ik de inkt in de richting die ik wil hebben.” Het effect is verrassend. Zeefdrukken die lijken –met een beetje fantasie- op dwarsdoorsnedes van bomen en hersenen. Helemaal mooi zijn de sigaren tussen de wuivende rietpluimen. Techniek die Gerrits ook gebruikte voor een aantal van zijn zeefdrukken van het Fochteloorveen. 60 verschillende zijn er maar liefst te bewonderen op de tentoonstelling in het grootste prentenkabinet van Nederland. Een ode aan Fochteloo, zou een mooie naam zijn voor de expositie. De korhoenders, de karakteristieke vogels die Fochteloo zo kenmerken, de kunstzinnige uitkijktoren (“geweldig om van kunst een kunstwerk te maken”), lisdodden, sigaren en dode bomen in het veen. “Zie je het reliëf in het riet? Bereikt door de zeef in een 10e van een millimeter te verplaatsen.” De tentoonstelling opent op 23 juli om 14:30 en duurt tot en met 24 september. Een bijzondere tentoonstelling van een bijzonder bevlogen man. Met gemak is deze hele pagina te vullen met de verhalen van Peter O. Gerrits. Zoveel is nog niet verteld. Zoals over de Kopermaandagprent die hij onlangs samen met collega Dick Wind maakte. Gerrits echtgenote Béa G. Sportel Bolt schreef er een passend gedicht bij.  ‘Ons Groninger cultuurgoed bloedt’, heet de zeefdruk die hij aanbod aan de burgemeester van Loppersum en cabaretier Freek de Jonge. Gronings landschap. Door de kerk loopt een rode scheur. Bloed. Nieuwsgierig naar de wetenschapper die kunstenaar geworden is? www.petergerrits.nl. Eén ding is zeker: je vergeet hem nooit weer, Peter O. Gerrits.

UIT DE KRANT