Omwonenden in actie tegen De Dolle Geit

‘We willen de gemeente Westerkwartier wakker schudden’

ZEVENHUIZEN – In de wijk Oostindie te Zevenhuizen verzetten omwonenden zich tegen de uitbreiding van melkgeitenbedrijf De Dolle Geit. Onder de naam ‘Geen Geit Erbij’ willen buurtgenoten allereerst de uitbreiding tegengaan. Maar het uiteindelijke doel is een vertrek van het bedrijf afdwingen. Buurtbewoners stellen dat het bedrijf schadelijk is voor de gezondheid van de omwonenden en daarom zien zij De Dolle Geit het liefst vertrekken.

Het was Henk Top die in februari van dit jaar vernam dat het bedrijf wilde uitbreiden. ‘In november hebben zij een milieuaanvraag gedaan bij de Provincie Groningen. Zij oordeelde dat de uitbreiding geen negatief effect heeft voor de omringende vegetatie en natuur’, legt Henk uit. ‘Dat zal kloppen, maar op de omwonenden heeft het wel degelijk een negatief effect.’

Dit laatste baseert hij op onderzoeken van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Zij doen momenteel grondig onderzoek naar de gevolgen van een geitenhouderij op de gezondheid van omwonenden. Uit deelonderzoeken is eerder al gebleken dat omwonenden een verhoogd risico op longontsteking hebben. Dit deed tien van de twaalf provincies in Nederland ertoe besluiten een (tijdelijke) geitenstop in werking te stellen. Alleen Zeeland en Groningen zijn momenteel nog niet overstag gegaan.

Dat laatste vindt Roelie Simoons onbegrijpelijk. Zij woont pal naast De Dolle Geit en ondervindt er veel hinder van. ‘Sinds anderhalf jaar heeft mijn man vijf keer longontsteking opgelopen, waarvan hij twee keer acuut naar het ziekenhuis moest’, schetst zij. ‘De lucht is toxisch, dat merk je gewoon. Niet alleen stinkt het behoorlijk, ook zit er veel ammoniak in de lucht.’ Uit onderzoek blijkt dat het voor mensen schadelijker is om vlakbij een geitenhouderij te wonen, dan bij een stal met bijvoorbeeld koeien. ‘Daarnaast is gebleken dat mensen die longproblemen krijgen, in zo’n omgeving langzaam herstellen. Dat heeft onder andere te maken met de micro-organismen in geitenmest.’

Volgens Roelie is er een duidelijk verband tussen de geitenhouderij en de longklachten die haar man ondervindt. ‘In 2016 is het bedrijf hier gevestigd. Toen nog met 300 geiten overigens. Inmiddels zijn dat er 900 en nemen de gezondheidsklachten toe.’ Ook andere omwonenden schijnen last te hebben van geïrriteerde longen. Uitbreiding is daarom voor de buurtbewoners uit den boze. ‘De huidige stal is 1000 vierkante meter. Na uitbreiding zal er nog 1100 vierkante meter bijkomen’, zegt Henk. ‘Daarnaast gaat de stal de hoogte in, zodat het dak plotseling op een meter à zeven zit. Het uitzicht van de buurt wordt er dus niet beter op’, stelt hij.

De uitbreiding van het bedrijf is nog lang niet in kannen en kruiken. De gemeente Westerkwartier moet er straks een beslissing over nemen. Toch vinden Henk en Roelie het wenselijk om nu al de publiciteit te zoeken. ‘De gemeenteraad moet zich bewust zijn van wat er speelt’, zegt Henk. ‘Vandaar ook dat wij schrijven naar de gemeente en hen proberen wakker te schudden.’ Volgens Henk is het in het belang van de bevolking om eerst het eindresultaat van het onderzoek van het RIVM af te wachten. Zij denken rond 2021/2022 een definitief rapport over het effect van een geitenhouderij op omwonenden te kunnen presenteren. ‘De gemeente en provincie doen er goed aan om dit eerst af te wachten en tot die tijd een geitenstop in te lassen’, zegt Henk. ‘Dat doen de andere provincies – op Zeeland na – ook allemaal. Waarom Groningen niet? In onze provincie lopen nog vijf aanvragen voor uitbreiding. Zolang het onderzoek niet is afgerond, moet men op hun tellen passen.’

‘Bedrijf hoort hier niet’

Henk en Roelie verzetten zich tegen uitbreiding van het bedrijf, maar vinden eigenlijk gewoon dat het bedrijf in zijn geheel moet verhuizen. ‘Dit bedrijf hoort hier niet’, stellen zij. ‘Er is veel nieuwbouw in deze buurt. Zij krijgen straks allemaal last van het bedrijf. En wat nou als er q-koorts uitbreekt? Dan zijn de rapen gaar. Op hun erf hebben ze ook een onderkomen voor honden. Juist huisdieren verspreiden een ziekte als de q-koorts snel. En die dieren lopen gewoon door de geitenstallen heen!’, zegt Roelie. Henk vult aan: ‘Wij willen de eigenaren van het bedrijf echt niet pesten, maar zijn ervan overtuigd dat het bedrijf hier niet past. Je zit weliswaar in het buitengebied, maar de verschillende dorpskernen zijn dichtbij. Je bent zo in Nieuw-Roden en het centrum van Zevenhuizen, bijvoorbeeld.’
Men zou kunnen tegenwerpen dat Henk en Roelie beiden wisten dat er een agrarische bestemming op het perceel zat. ‘Dat klopt ook. Vroeger was dit een varkenshouderij. Dat is allereerst veel minder schadelijk dan een geitenhouderij. Daarnaast zit er een verouderde vergunning op het perceel. Met de regels van nu, zou een dergelijke vergunning nooit zijn toegestaan’, aldus Henk.

Reactie Dolle Geit

Een vader van één van de eigenaren, de heer Prins, reageert op de kritiek van de omwonenden. ‘De eigenaren hebben afgelopen zaterdag een open dag gehouden om uit te leggen wat de bedoeling is. Sommige mensen reageerden positief, sommigen negatief. Ze hebben uitgelegd dat ze een vergunning aanvragen voor 962 melkgeiten. De rest betreft jongvee.’  Prins vervolgt: ‘Momenteel zijn er geen plannen om boven de 800 melkgeiten te gaan. Daarnaast wordt nagedacht over een ventilatiesysteem, wat de overlast voor de buurt moet verminderen. We kunnen ons de zorgen van de omwonenden voorstellen, ook al heerste de q-koorts alweer tien jaar geleden.’
Prins meent verder dat nog niet bewezen is of het melkgeitenbedrijf debet is aan longklachten van omwonenden. ‘Er is in een onderzoek bewezen dat men een verhoogde kans op longontsteking heeft, maar hoe dat precies komt is niet duidelijk. Daarnaast hebben omwonenden van een geitenbedrijf juist weer minder kans op astma, COPD en last van pollen.’ Ondanks de geitenstop in tien provincies, ziet Prins geen aanleiding om dat ook in Groningen te doen.