Roder Boekenmarkt staat nu al voor historische editie

Nog niet zeker of vierdaagse boekenmarkt kan doorgaan

RODEN – De Roder Boekenmarkt wordt dit jaar verdeeld over vier dagen, in plaats van de gebruikelijke twee. Op deze manier hopen de vrijwilligers de bezoekersstromen zo goed mogelijk te kunnen controleren, zodat de kans op verspreiding van het coronavirus  miniem blijft. De inzameling van de boeken is inmiddels van start gegaan en de vrijwilligers zijn in kleine groepen alweer aan het sorteren. Een bezoek aan hun locatie aan de Ceintuurbaan Noord 122 verklapt dat er nog veel onzeker is. ‘Als de tweede coronagolf voortduurt, gaat de boekenmarkt niet door.’

Begin oktober lijkt de Roder Boekenmarkt nog ver weg. Toch begint zo’n 2,5 maand voor de markt de inzameling al. Vrijwilligers zijn zelfs al drie week boeken aan het sorteren. ‘We zijn verder dan andere jaren rond dit tijdstip’, weet één der vrijwilligers te vertellen, terwijl er koffie wordt ingeschonken. Normaliter zijn dagen als deze een komen en gaan van vrijwilligers. Een weerzien met bekenden ook. Vandaag zijn er ‘slechts’ vier paar handen om uit de mouwen te steken. Allen zitten bovendien op gepaste afstand van elkaar, gewapend met mondkapjes. Sorteren gebeurt tegenwoordig aan twee sorteertafels in plaats van één. Binnengebrachte boeken gaan eerst twee dagen in quarantaine.

Volgens de kersverse pr-functionaris Henk-Jan Hofman komen de boeken met dozen tegelijk binnen. ‘Ik heb me erover verbaasd hoeveel boeken er al zijn ingebracht. Laatst nog kregen we dozen vol uit Friesland. En we zijn naar Rolde gereden, waar we eveneens een hele lading boeken kregen. De Roder Boekenmarkt is een wijds begrip.’ Bovendien heeft de boekenmarkt met inzamelpunten in Roden, Peize, Eelde, Leek, Norg en Veenhuizen genoeg andere kanalen om boeken te ontvangen. ‘Als we in Groningen een inzamelpunt zouden opzetten, zouden we nóg meer boeken binnenkrijgen.’ En dat terwijl men toch al jaarlijks op vele tienduizenden boeken kan rekenen.

Boeken dienen van goede kwaliteit te zijn. Boeken die jaren in een schuur hebben gestaan, zijn doorgaans onverkoopbaar. Maar er komt genoeg moois binnen, zo weten de vrijwilligers al jaren. ‘Af en toe tref je pareltjes aan’, zegt vrijwilliger Jan Klinkenberg. ‘Dan kijk je elkaar aan en denk je: hoe is het mogelijk?’ Hofman bevestigt dat. Hij is hoofd van de afdeling ‘beeld en geluid’ en erg thuis in cd’s en lp’s. ‘Natuurlijk zijn die pareltjes heel subjectief, maar we krijgen genoeg binnen. Vandaar dat we sinds een kleine tijd ook boeken online verkopen. Dan gaat het om hele bijzondere boeken die voor mooie prijzen weggaan.’

In totaal werken zo’n tachtig vrijwilligers mee aan de jaarlijkse boekenmarkt. Zij helpen met het sorteren van de ingebrachte boeken, cd’s, dvd’s, lp’s, (computer)spellen en puzzels. Dit jaar worden tijdschriften, studieboeken, woordenboeken en encyclopedieën niet meer ingenomen. Laatstgenoemde categorie wordt nauwelijks nog verkocht, sinds de meeste mensen internet gebruiken om dingen op te zoeken.

De zoete inval die wekelijks met het inzamelen en sorteren van boeken gepaard ging, is  er niet meer. Boekenwurmen dienen zich straks online aan te melden voor tijdvakken, waarbij zij direct de entree betalen. Om ook de doorstroom bij het afrekenen op peil te houden, kosten alle boeken straks 1,50 euro. Dat heeft voor- en nadelen, zo geven de vrijwilligers aan, maar het bevordert in ieder geval het tempo van de betaling.

Een grote vraag is nog of de bescheiden stormloop die jaarlijks plaatsvindt kan worden tegengegaan. ‘We hopen dat de mensen zich aan de regels houden’, zegt Hofman. ‘Maar ieder jaar zijn er verzamelaars die snel naar binnen gaan en elkaar verdringen bij bepaalde categorieën. We hopen dat men meer rekening houdt met elkaars ruimte. Er mogen straks per keer zestig bezoekers binnen zijn. Het moet op die manier mogelijk zijn om afstand te bewaren. Maar dat ligt toch ook vooral bij de mensen zelf.’

Of het jaarlijkse evenement überhaupt door kan gaan, blijft ongewis. De boekenmarkt zou moeten plaatsvinden van zondag 27 tot en met woensdag 30 december. De doorgang is afhankelijk van de ontwikkelingen rondom het coronavirus. 

Geschiedenis van de Roder Boekenmarkt

Remmelt Booij is de boekenmarkthistoricus die door de jaren heen zag hoe de grootste overdekte boekenmarkt van het noorden steeds meer een begrip werd. De eerste aanzet werd in het begin van de jaren ’90 gegeven, om geld te verwerven voor een nieuwe Wereldwinkel aan de Nieuweweg te Roden. Jan Westerbrink en Jan Zigterman waren de twee aanjagers van deze actie.

De gehele Brinkhoeve (nu de Pompstee) werd hiervoor afgehuurd, al was het bij aanvang nog een rommelmarkt in plaats van een boekenmarkt. De opbrengst was echter zo goed, dat er besloten werd een vervolg te geven aan de markt. De rommel verdween, de boeken keerden terug. De Roder Boekenmarkt was geboren.

Voorafgaande aan een van de eerste boekenmarkten werd besloten om reclame te maken met bijzondere boeken die te koop werden aangeboden. Daaronder was een antiquarische handgekleurde zeer dure atlas van Indië.  Een boekenhandelaar uit Groningen zag dit en stond enkele uren voor aanvang van de boekenmarkt voor de deur van de verkoopplaats. Hij meldde zich als eerste voor de atlas, bij de medewerkers en de leiding. Helaas had een van de medewerkers de atlas in de voorverkoop gekocht. De boekhandelaar was in alle staten en de Roder Boekenmarkt was een ervaring rijker.

Door heldere regels af te spreken en ‘niet te marchanderen’, ontwikkelde de Roder Boekenmarkt haar eigen stijl. Daarbij is een vriendelijk prijsniveau van belang. Door de jaren heen heeft de Roder Boekenmarkt zich ontwikkeld naar een hoog niveau.  In 1997 was er voor de bouw van de nieuwe wereldwinkel voldoende geld ingezameld, zodat de acties konden stoppen. De Stichting Oost West contacten en de Stichting Ghana Werkgroep Roden hebben de boekenmarkt overgenomen met acties voor hun goede doelen. De eerste boekenmarkt  voor deze organisaties werd in 1998 gehouden onder het motto: de grootste boekenmarkt van het Noorden voor goede doelen.In 2019 werd alweer de 23e editie van deze markt gehouden. De organisatie is later ondergebracht in de Stichting Roder Boekenmarkt.

De Stichting Roder Boekenmarkt organiseert tussen kerst en oud en nieuw de grootste  goede doelen boekenmarkt van het Noorden. Meer dan 100 vrijwilligers zetten zich in  om deze boekenmarkt te realiseren. De opbrengst gaat naar projecten van de  Stichting Ghana Werkgroep Roden en de Werkgroep Tsjernobyl Roden-Leek

Onderkomens

Ieder jaar was het een weerkerend probleem waar de boekenmarkt kon worden. Het aantal locaties in al die jaren is niet bijgehouden. Een wel heel bijzondere locatie was de prins Willem Alexander Hoeve in Alteveer, met het zeer gastvrije beheerders echtpaar Ram. Ook moet genoemd worden de onderkomens van de familie Van der Heide. Zij hebben de markt vaak uit de problemen geholpen. De reeds afgebroken school aan de Boskamp was vele jaren een goed onderkomen.  Door de goede contacten van de vrijwilligers met de gemeente en het bedrijfsleven lukte het iedere keer weer om een onderkomen te vinden. Het verzamelgebouw aan de Ceintuurbaan Noord 122 maakt dat de Roder Boekenmarkt in ieder geval één zorg minder heeft: het vinden van een geschikt onderkomen.