‘Schademeldingen ligt stil vanwege willekeur adviesbureaus’

Zorgen onder schademelders gasopslag Norg

EEN – De afhandeling van schademeldingen rondom gasopslag Norg ligt stil. Dit komt door meldingen vanuit verschillende regio’s waaronder ook vanuit de Tijdelijke Werkgroep Mijnbouwschade Een. De TWME stuitte op willekeur bij adviesbureaus ingehuurd door het Instituut Mijnbouwschade Groningen. Er wordt,  zo lijkt het, gemeten met twee maten. Na vragen van burgemeester Klaas Smid aan het adres van Bas Kortmann, directeur van het IMG, zijn de schadeafhandelingen direct stilgelegd. ‘Dat de afhandeling nu langer gaat duren is vervelend’, stelt Wisse Hummel namens de TWME. ‘Maar we gaan ervan uit dat een aantal rapporten opnieuw zal worden bekeken.’

 Zo’n anderhalf jaar geleden organiseerde Vereniging Plaatselijk Belang Een een informatie avond over de gasopslag Norg. De reden hiertoe was de relatieve onbekendheid met de uitbreidingsplannen én de gevolgen van de gasopslag in Langelo. Op die avond hebben wij besloten om de Tijdelijke Werkgroep Mijnbouwschade Een op te richten. Met vier man zijn we ons sindsdien gaan verdiepen in de materie. Ons doel was vooral de mensen hier in het dorp te informeren over wat er allemaal speelt. De NAM had ook een informatie avond in de Brinkhof georganiseerd ‘Dat was een onbevredigende bijeenkomst’, stelt Hummel. ‘De antwoorden die we kregen waren vaag, de mensen werden nauwelijks wijzer van wat de aanwezigen namens de NAM ons vertelden.

Hummel zag het aantal schademeldingen in Een gestaag oplopen. ‘Op den duur kwamen er steeds meer schademeldingen. In het dorp hoorde je bedragen van mensen wiens schademeldingen werd afgehandeld. Dat verliep geruime tijd keurig. Er was een duidelijk domino-effect. ‘Buren spreken elkaar, zagen dat er de laatste jaren inderdaad meer schades kwamen en de eerste aanvragen kregen een vergoeding vanuit het TCMG, nu IMG.’

Toen Hummel een melding kreeg van iemand uit het dorp die maar liefst 96 (!) schades aan zijn huis had, maar toch geen cent kreeg vanuit het IMG, begon de TWME zich af te vragen hoe dat kon. Zeker aangezien er tientallen meters verderop wél geld werd uitgekeerd. ‘We kregen zicht op meerdere rapporten en kwamen er achter dat de TMG meerdere adviesbureaus inhuurt’, zegt Hummel. ‘Zij beoordelen iedere scheur in het huis. Daar worden foto’s van gemaakt en dan wordt er gekeken wat de reden van de schade is en of er verband kan zijn met mijnbouw activiteiten. Om in aanmerking te komen voor een vergoeding, moet de scheur óf binnen zes kilometer van de Gasopslag Langelo liggen, óf het moet komen van trillingen van het Groningerveld. Tenminste: dat zijn de twee criteria waarmee de adviesbureaus namens IMG werken.’

Sinds een aantal weken worden schadeclaims opmerkelijk vaak afgewezen. Het viel de TWME op dat één van de adviesbureaus claims afwijst, die een ander adviesbureau dan bij de buren wél goedkeurt. ‘Dat neigt naar willekeur’, zegt Hummel. ‘Het adviesbureau wat meer claims afwijst, geeft in het adviesrapport aan dat er schade is, maar dat deze niet kan zijn ontstaan door trillingen uit het Groningergasveld. Daarmee wordt de schadevergoeding dan onterecht afgewezen, want het gaat hier om schade ontstaan door bodembeweging vanuit gasopslag Langelo. Het adviesbureau waar het om gaat, heeft eerder geadviseerd bij schades in Groningen. Misschien dat ze daar nog mee in de war zijn? In ieder geval is het heel opmerkelijk.’

Hummel zocht met zijn bevindingen op zak contact met Burgemeester Klaas Smid en de IMG. Maar een duidelijke antwoord en snelle actie vanuit IMG bleef uit ‘Mensen die bezwaar willen maken tegen het rapport, dienden dat echter wél binnen veertien dagen te doen. Dus haast was wel degelijk geboden.’

De apathie aan de kant van het IMG maakte dat Hummel nogmaals belde met burgemeester Klaas Smid. ‘Hij heeft gelijk nogmaals actie ondernomen en Bas Kortmann gebeld. Diezelfde middag kwam opeens het nieuws dat alle schadeafhandelingen voorlopig worden stopgezet.’

De vraag is wat het IMG nu gaat doen. ‘Ze trekken de rapporten van het betreffende adviesbureau nog niet terug, maar gaan kennelijk eerst nog onderzoeken of dit gebied wel schade van bevingen of bodembeweging kan krijgen’, weet Hummel. ‘Dat is opmerkelijk, want volgens mij weten ze dat allang. In de vergunning en NAM info avond omtrent de gasopslag is namelijk ook benoemd dat er sprake is van centimers stijging en daling. Het staat bovendien als criterium in de adviesrapporten beschreven dat eenieder die binnen een straal van zes kilometer van Gasopslagveld Langelo woont, daardoor schade zou kunnen  krijgen van de gasopslag’

De uitslag van het onderzoek laat nog even op zich wachten. ‘Het is vooral erg vervelend dat er nu vertraging is, maar we zien de uitkomst van het onderzoek met vertrouwen tegemoet’, zegt Hummel. ‘Gelet op de vele schademeldingen en toekenningen is het duidelijk dat omwonenden van de gasopslag schade ondervinden van de bodembeweging. Als uit onderzoek opeens zou blijken dat dit niet het geval is, heeft men ook wat uit te leggen. Alsof je onderweg eenzijdig de regels gaat veranderen’

‘Niet voor de euro’s’

‘Schade dien je te vergoeden, maar onze motivatie als inwoners is hier niet enkel om de euro’s te beuren’, benadrukt de voorzitter van Plaatselijk Belang. ‘Het zal ons toch niet gebeuren dat we over een paar jaar hier óók in dezelfde Groningse situatie zijn beland We zijn immers gewaarschuwd en moeten er superalert op zijn dat we niet over een paar jaar terugdenken: wat hebben we ons laten gebeuren?’

Ondertussen blijft de TWME inwoners van Een en omstreken informeren over de gasopslag. ‘Het besef over wat er zich afspeelt, begint steeds meer te komen. Het is belangrijk om dat zo te houden. Zeker nu minister Wiebes roept dat de gasopslag Langelo maximaal benut gaat worden om de gaswinning in Groningen te kunnen afbouwen.’ 

‘Kan positief uitpakken’

Burgemeester Klaas Smid is blij dat TNO en de TU Delft nu onderzoek doen naar de bodembeweging, al geeft hij direct aan het vervelend te vinden dat de afhandelingen nu langer gaan duren. ‘Maar het onderzoek van TNO en de TU Delft kan natuurlijk positief uitpakken voor mensen die eerst geen vergoeding kregen’, zegt hij. ‘Aan de andere kant ligt er een vreemde situatie op de loer dat mensen geen schadevergoeding krijgen, terwijl hun buren die voor bijna dezelfde schades al wel hebben gekregen.’